دغدغه‌های کنکور و کرونا
«روزانه هزاران پیام و تماس درباره تعویق و عدم تعویق کنکور از مردم دریافت می‌کنم. عواقب ایجاد این سطح از تشویش عمومی و ایجاد نگرانی در مردم، مسوولانی هستند که از تصمیم‌گیری درست و به موقع عاجزند. ما در مجلس پیگیر تصمیمی هستیم که خط قرمز آن فقط سلامتی داوطلبان است و نتیجه به زودی اعلام می‌شود.»
این توییت روز جمعه احمد نادری، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بود. کمتر از ۲۴ ساعت بعد، آنچه او در توییتر اعلام کرده بود به صورت شفاف و رسمی توسط رییس این کمیسیون اعلام شد: ارایه طرح دو فوریتی مجلس برای لغو کنکور ارشد.
یکی از عمده فعالیت‌های برخی اعضای کمیسیون آموزش مجلس یازدهم از زمان ورودشان به مجلس تا کنون صرف گفتگو‌های رسانه‌ای و حضور در شبکه‌های اجتماعی برای صحبت کردن در مورد باید و نباید‌های حذف کنکور در زمان شیوع کرونا شده است. علیرضا منادی سفیدان، رییس این کمیسیون که قبل‌تر هم در مورد تلاش مجلس در مورد حذف کنکور صحبت کرده بود، روز گذشته و ظاهرا پس از برگزاری نشست فوق‌العاده شورای عالی سنجش و پذیرش دانشجو به خانه ملت گفت: «تصمیم مهمی که در نشست امروز پیشنهاد کردیم مورد استقبال وزیر و اعضای شورا قرار گرفت، ورود مجلس به موضوع اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی و مراکز آموزش عالی کشور است.»
این ورود به چه معنا است؟ ماده ۴ قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی و مراکز آموزش عالی کشور صراحت دارد؛ سنجش در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته براساس آزمون متمرکز از دروس تخصصی مقطع کارشناسی و تاثیر معدل داوطلب در رشته‌های مرتبط توسط وزارتین انجام شود. حالا منادی سفیدان می‌گوید که ورود مجلس برای اصلاح همین ماده است. او روز گذشته اعلام کرد: «مقرر شد؛ مجلس و کمیسیون آموزش در جهت اصلاح این ماده قانونی طرح دو فوریتی تدوین کرده تا سنجش و پذیرش دانشجو فقط از طریق سوابق تحصیلی صورت پذیرد که این پیشنهاد مورد موافقت وزیر علوم و اعضای شورای سنجش و پذیرش قرار گرفت.»
سازمان سنجش به اطلاع کلیه داوطلبان محترم رسانه می‌رساند که: «زمان برگزاری آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته روز‌های پنجشنبه، جمعه و شنبه ۱۶، ۱۷ و ۱۸ مردادماه ۹۹ تعیین شد.»
با این وجود منادی سفیدان می‌گوید آن طرح دو فوریتی لغو آزمون ارشد شامل لغو آزمون همین امسال هم می‌شود؛ یعنی آزمون‌هایی که قرار است ظرف دو سه هفته آینده برگزار شوند.
او گفت: «تلاش داریم در همین مدت باقیمانده این طرح را تدوین و به تصویب مجلس برسانیم تا امسال نیز کنکور ارشد ۹۹ برگزار نشود و پذیرش براساس سوابق تحصیلی داوطلبان صورت گیرد. البته با توجه به شرایط خاص امسال وزیر علوم این مساله را در ستاد ملی کرونا نیز پیگیری می‌کند تا حداقل کنکور امسال برگزار نشود و به موازات این پیگیری‌ها برای امسال، مجلس به دنبال تصویب دایمی این قانون است.» حالا یک دغدغه دیگر به دغدغه داوطلبان آزمون ارشد افزوده می‌شود. علاوه بر اینکه تصمیم لغو کنکور هنوز قطعی نیست و این داوطلبان تا حالا دو بار شاهد تعویق تاریخ امتحان‌شان بوده‌اند حالا باید این احتمال را بدهند که اساسا وارد شدن یا نشدن آن‌ها به رشته مورد نظرشان به صورت کامل به سوابق تحصیلی آن‌ها وابسته خواهد بود. از سوی دیگر منادی سفیدان خبر از «استقبال وزرا» از این تصمیم مجلس داده است در حالی که پیش از این رییس و سخنگوی سازمان سنجش بار‌ها اعلام کرده بودند که حذف هر آزمون سراسری به این معنا است که دیگر امکانی برای آزمون دیگر وجود ندارد و دانشگاه‌ها در سال ۹۹ ورودی نخواهند داشت. هنوز مشخص نیست که آیا مجلس قدم بعدی را برای کنکور سراسری که اواخر مرداد برگزار می‌شود هم برخواهد داشت یا نه.
این اصلا موضوعی نیست که مجلس بخواهد برایش قانون وضع کند، مگر در مورد موضوعات دیگر و تصمیمات و جابه‌جایی‌هایی که به خاطر کرونا پیش آمده مجلس تصمیم گرفته؟» این موقعیت تصمیم‌گیری البته پیچیدگی‌های خودش را هم دارد. سوال اینجاست که مثلا اگر کنکور ارشد حذف شود و سوابق تحصیلی جایش را بگیرد سرنوشت داوطلبان امسال که برمبنای آزمون خودشان را آماده کرده بودند چه می‌شود؟ این سوالات تازه به بار ابهاماتی که تا همین جای کار در مورد آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها وجود داشته انباشته می‌شود و از نظر میرزاده از قضا همین موضوع دارد صدمه‌ای اساسی به تمامی داوطلبان می‌زند: «جوانان ما چه در سطح کارشناسی، چه ارشد و چه سایر آزمون‌ها در حال حاضر نباید تحت این همه استرس قرار بگیرند. این یک کار اجرایی است که همان‌طور که گفتم مسوولان اجرایی باید برایش تصمیم بگیرند و نمی‌شود هر صاحب‌نظری بیاید و اظهارنظر کند. باید فقط همین مساله مطرح شود که ما می‌خواهیم فقط برای سال جاری و برای کنکور در شرایط کرونا یک تصمیم بگیریم و مرجع آن تصمیم فقط باید ستاد ملی مقابله با کرونا باشد. سلامتی بچه‌ها و مردم آن‌قدر مهم است که هیچ کنکوری به پای آن نمی‌رسد. برای همین است که وقتی پای سلامتی در میان باشد، کنکور و غیرکنکور و ادارات و همه باید تابع نظرات یک مرجع واحد باشند. من یا هر کسی که صاحب‌نظر است الان وقتش نیست که بیاییم و روی مبانی برگزاری کنکور و این‌ها حرف بزنیم.» امسال، در آستانه برگزاری کنکور‌های سال ۹۹ به نظر سخنگوی سابق کمیسیون آموزش مجلس دهم، فقط سلامتی است که باید محور تصمیم‌گیری باشد. میرزاده می‌گوید که در تمامی سال‌هایی که خبری از کرونا نبود هم البته مجلس گفته بود که سرنوشت داوطلبان ورود به مقاطع مختلف نباید بسته به دو سه ساعت کنکور و چند تست باشد و برای همین بود که حرکت به سمت وارد کردن سوابق تحصیلی برای تعیین صلاحیت‌ها و استعداد‌های فردی دانش‌آموزان در طول ۱۲ سال تحصیل مطرح شده بود. همه این‌ها قانون و ماده دارند و کار مجلس فقط نظارت بر اجرای آنهاست: «با عجله و با تصمیمات فوری و سریع رسانه‌ای کردن آن‌ها نباید با احساسات بچه‌ها بازی کنیم.»
وقت قانونگذاری نیست، وقت اجراست
تا همین چند ماه پیش سیدحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس دهم بود و در همه سال‌های نمایندگی‌اش، فصل کنکور که می‌رسید بار‌ها به عنوان سخنگو و در پاسخ به رسانه‌های مختلف در مورد حرکت به سمت حذف آزمون‌های سراسری اظهارنظر کرده بود. این بار و امسال، اما موضوع متفاوت است. نماینده سابق مجلس شورای اسلامی می‌گوید دیگر این دوره از کنکور دوره‌ای نیست که قرار باشد قانونگذاران مجلس برایش تصمیم بگیرند. امسال نیاز به یک تصمیم قاطع و اجرایی است که باید از سوی مرجع اصلی تصمیم‌گیری در زمینه مقابله با کرونا گرفته شود. میرزاده به «اعتماد» می‌گوید: به نظر من موضوع کرونا و تصمیم‌هایی که در مورد آن گرفته می‌شود جدا از بحث قانونگذاری است. یک شرایط اضطراری در کشور و در دنیا به وجود آمده و مسوولان مربوطه باید باتوجه به آن شرایط تصمیم بگیرند. چه بحث کنکور ارشد باشد و چه بحث سایر کنکورها، وقتی پای کرونا در میان است باید یک تصمیم اجرایی گرفته شود مثل خیلی از تصمیم‌هایی که دارند در حوزه‌های دیگر می‌گیرند و ...
