غده تیروئید را میتوان به عنوان یک تنظیم کننده اصلی در بدن مد نظر قرار داد. در میان نقشهای مختلفی که هورمونهای تیروئید ایفا میکنند، آنها سوخت و ساز چربیها (مانند کلسترول) را تنظیم کرده و به سنتز اسیدهای چرب در کبد کمک میکنند.
پیوند بین بیماری تیروئید و کلسترول بالا به خوبی مورد بررسی قرار گرفته و ثابت شده است. هر فردی که مشکلات مرتبط با چربی در وی تشخیص داده میشود باید شرایط تیروئید خود را نیز بررسی کند، زیرا درمان مشکل تیروئید ممکن است کلید مدیریت سطوح کلسترول باشد.
رابطه بیماری تیروئید و کلسترول
به گزارش "وری ول"، مساله کمتر شناخته شده امکان اثرگذاری داروهای کلسترول بر بیماری تیروئید است. در شرایطی که برخی داروهای کلسترول اثر منفی بر جذب داروهای کم کاری تیروئید دارند، یک دسته از داروهای کاهنده چربی به نام استاتینها ممکن است خطر تیروئید چشمی در افراد مبتلا به بیماری گریوز - نوعی از پرکاری تیروئید - را کاهش دهد.
قدرت غده تیروئید
غده تیروئید را میتوان به عنوان یک تنظیم کننده اصلی در بدن مد نظر قرار داد. در میان نقشهای مختلفی که هورمونهای تیروئید ایفا میکنند، آنها سوخت و ساز چربیها (مانند کلسترول) را تنظیم کرده و به سنتز اسیدهای چرب در کبد کمک میکنند.
از این رو، کم کاری و پرکاری تیروئید میتوانند آثار منحصر به فردی بر سطوح کلسترول شما داشته باشند. برای برخی افراد، مدیریت این شرایط ممکن است کلید زیر کنترل گرفتن سطوح غیر طبیعی چربیها باشد.
کم کاری تیروئید و چربیها
افراد مبتلا به کم کاری تیروئید که دارای هورمون محرکه تیروئید (TSH) بین ۵ میلی واحد بین المللی بر لیتر (mIU/L) و ۱۰ میلی واحد بین المللی بر لیتر هستند، به طور قابل توجهی از سطح کلسترول کلی و کلسترول بد (LDL) بالاتر نسبت به افراد سالم برخوردار هستند. ناهنجاریهای چربی معمولا با کم کاری تیروئید اولیه (کم کاری تیروئید به واسطه عدم عملکرد غده تیروئید) نسبت به کم کاری تیروئید ثانویه (کم کاری تیروئید به واسطه فقدان هورمونهای هیپوفیزی که غده تیروئید را تحریک میکند) تشدید میشوند.
ناهنجاریهای چربی که در کم کاری تیروئید دیده میشوند، به نظر میرسد عمدتا با کاهش فعالیت گیرنده کلسترول بد و آثار دیگر مرتبط با سوخت و ساز چربی پیوند خورده اند.
جایگزینی هورمون تیروئید با استفاده از داروی لووتیروکسین معمولا برای درمان کم کاری تیروئید استفاده میشود و ممکن است برای برخی افراد همه آن چیزی باشد که برای کنترل کلسترول نیاز دارند.
پرکاری تیروئید و چربیها
در شرایطی که به طور کلی بهتر است از سطوح پایینتر کلسترول بد و کلسترول کلی برخوردار باشید، در برخی موارد ممکن است سطوح پایین کلسترول خوب نباشد. سطوح پایین این مواد ممکن است با پرکاری تیروئید در ارتباط باشد. در صورت عدم تشخیص و عدم درمان، این بیماری تیروئید میتواند به عوارضی مانند بیماری چشم، پوکی استخوان، فیبریلاسیون دهلیزی (و سکته مغزی یا نارسایی بالقوه) و توفان تیروئیدی منجر شود.
پرکاری تیروئید از طریق کاهش هورمون تیروئید در بدن با کمک دارو، نابودی رادیواکتیوی غده تیروئید یا عمل جراحی درمان میشود.
در شرایطی که پرکاری تیروئید ممکن است به سطوح کلسترول پایین منجر شود، به نظر میرسد کلسترول بالا یک عامل خطرآفرین برای ابتلا به بیماری گریوز - نوع خاصی از پرکاری تیروئید - است.
عوارض جانبی
سطوح غیر طبیعی چربیها به واسطه کم کاری تیروئید میتواند خطر بیماری قلبی (آترواسکلروز، بیماری عروق کرونر، سکته مغزی، بیماری عروق محیطی) و به طور بالقوه مرگ را افزایش دهد. حتی کم کاری تیروئید غیر قابل تشخیص در معاینات بالینی یا لب مرز با افزایش خطر بیماری و همچنین خطر مرگ ناشی از ترکیب تمام عوامل پیوند خورده است.
برخی شرایط مرتبط با کم کاری تیروئید درمان نشده شامل بیماری عروق کرونر، بیماری عروق مغز (مانند سکتههای مغزی)، بیماری عروق محیطی، کاردیومیوپاتی اتساعی، نارسایی قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی، لختههای خون، و بیماری مزمن کلیوی میشوند.
اثر درمان کم کاری تیروئید
با توجه به آثار درمان بیماری کم کاری تیروئید بر سطوح چربیها که در مطالعات مختلف مشاهده شده اند، میتوان نتیجه گرفت که درمان کم کاری تیروئید به احتمال زیاد خطر بیماری قلبی را کاهش میدهد. داروی لووتیروکسین نشان داده است که آثار مثبتی بر ضخامت غشا داخلی شریان کاروتید دارد، که یک معیار غیرمستقیم خطر بیماری قلبی محسوب میشود.
درمان کلسترول و بیماری تیروئید
همان گونه که داروهای تیروئید ممکن است بر کلسترول اثرگذار باشند، روشهای درمانی کلسترول نیز ممکن است بر بیماری تیروئید و/یا اثربخشی داروهای تیروئید تاثیرگذار باشند.
جذب: رزینهای اسید صفرا مانند کوئستران (کلستیرامین)، کولستید (کلستیپول) و ولکول (کلسولام) ممکن است با لووتیروکسین پیوند تشکیل داده و به طور کامل از جذب آن پیشگیری کنند. این داروها باید حداقل چهار ساعت پیش از لووتیروکسین مصرف شوند.
درد ماهیچه: این یکی از عوارض جانبی داروهای کلسترول به نام استاتینها مانند لیپیتور (آتورواستاتین) و پراواکول (پراواستاتین) و همچنین مهارکنندههای PCSK مانند رپاتا (اولوکوماب) است. افرادی مبتلا به کم کاری تیروئید نسبت به افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، احتمال بیشتری دارد درد ماهیچه را در صورت مصرف این داروها تجربه کنند. احتمال تجربه درد ماهیچه برای زوکور (سیمواستاتین) بیشتر و برای پراواکول و لسکول (فلواستاتین) کمتر است.
گرگرفتگی و دیگر علائم پرکاری تیروئید: نیاسین ممکن است برای افراد مبتلا به سطوح کم کلسترول خوب (HDL) استفاده شود. عوارض جانبی آن، مانند گرگرفتگی، میتواند بسیار شبیه به عوارض پرکاری تیروئید باشد.
بیماری تیروئید چشمی: مطالعهای در سال ۲۰۱۸ نشان داد که درمان کلسترول بالا با داروهای استاتین خطر اوربیتوپاتی گریوز (علائم مرتبط با چشم مانند تورم و بیرون زدگی) را کاهش دهد.
اقدامات سبک زندگی مفید برای پرکاری و کم کاری تیروئید
اقدامات سبک زندگی مختلفی وجود دارند که میتوانند برای کاهش کلسترول و همچنین علائم شایع بیماری تیروئید مد نظر قرار بگیرند.
رژیم غذایی و کاهش وزن: کاهش وزن میتواند برای افراد مبتلا به بیماری تیروئید چالش برانگیز باشد، اما حتی کاهش اندک وزن نیز میتواند سطوح کلسترول بد را کاهش دهد. افزون بر این، یک رژیم غذایی ضد التهاب ممکن است التهاب مرتبط با بیماری خودایمنی تیروئید را کاهش داده، در شرایطی که سطح کلسترول را نیز کاهش میدهد.
ورزش: ورزش منظم میتواند سطوح انرژی را در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید بهبود بخشیده، به حفظ تراکم استخوانی در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید کمک کرده، و سطوح کلسترول خوب را افزایش دهد.
ترک سیگار: سیگار کشیدن به غده تیروئید آسیب زده و خطر عوارض جانی بیماری تیروئید را افزایش میدهد. همچنین، این کار خطر آترواسکلروز (بیماری قلبی، سکتههای مغزی و غیره) مرتبط با کلسترول بالا را افزایش میدهد.