مقابله با فرسودگی شغلی کادر درمان/روش های کاهش استرس
فهیمه فتحعلی لواسانی عضو هیأت علمی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان از اجرای طرح پژوهشی این دانشکده در خصوص کنترل استرس کارکنان مراکز درمانی در ۶ ماه گذشته خبر داد.
وی گفت: بعد از گزارش کرونا در کشور، پیش‌بینی ما این بود که همه گیری کرونا بر کادر درمان تأثیر بسیاری خواهد گذاشت و آنها را دچار استرس زیاد و در صورت طولانی بودن، دچار فرسودگی شغلی خواهد کرد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه طرح در اسفند ۱۳۹۸ از سوی سید وحید شریعت رئیس دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان و مرتضی ناصر بخت رئیس مرکز تحقیقات بهداشت روان به عنوان مجریان طرح به دانشگاه ارائه شد، افزود: بر همین مبنی ما در قالب یک کار تیمی، گروهی از روانشناسان و روانپزشکان در دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان، برای کاهش استرس و دیسترس کارکنان بررسی مفصلی انجام دادیم و کار با دو رویکرد فردی و سازمانی آغاز شد.
وی اظهار کرد: این طرح را ابتدا با مداخلات فردی آغاز کردیم که عمدتاً در شبکه‌های اجتماعی و آنلاین بود و از کارکنان می‌خواستیم در مورد دغدغه‌ها و مشکلاتشان صحبت کنند. اقدام بعدی برگزاری کارگاه‌های آموزشی با موضوع مدیریت استرس و تاب آوری بود و همچنین متن‌هایی با موضوع ارتقای سلامت روان در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کردیم.
لواسانی ادامه داد: همچنین خط تلفنی برای مشاوره تلفنی اختصاص داده ایم و دو نفر از دانشجویان مقطع دکترا به کادر درمان در تمام بیمارستان‌ها مشاوره می‌دهند و در صورت تشخیص وجود مشکلات حاد و شدید، درمان حضوری برای آنها توصیه می‌شود.
وی افزود: در رویکرد ساختاری مدیران باید با اقدامات مهمی مانند ارتباط کاملاً ثابت و پیوسته با کادر درمان و تشویق و توجه به مشکلات و رفع گرفتاری آنها تلاش خود را انجام دهند و حتی برخی وظایف آنها را برای جلوگیری از موازی کاری کاهش بدهند.
لواسانی خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود در محل کار نقش هر کس مشخص شود تا از تعارض بین افراد کم شود؛ شیفت‌ها کاری خیلی طولانی نباشد؛ افرادی که به دلیل بیماری قرنطینه شده اند، بازگشت تدریجی به کار داشته باشند. حتی بیمارستان‌ها برای کادر درمان و خانواده‌های آنها امکانات تفریحی و ورزشی در نظر بگیرند، امکان تماس تصویری برای کارکنان و خانواده آنها نیز وجود داشته باشد تا سطح استرس آنها کاهش یابد.
وی افزود: موردی که ما در این پژوهش به آن توجه کردیم، مداخلات گروه است که از آن به عنوان گروه‌های همتا نام می بریم. به این معنی که گروه‌های حمایتی تشکیل می‌شود تا کارکنان به کمک هم بتوانند سطح استرس و نگرانی خود را کاهش دهند.
لواسانی گفت: طرحی در بیمارستان هاشمی نژاد نیز در حال اجرا است که کارکنان با سابقه در قالب تیم‌های دو نفره داوطلب می‌شوند تا افرادی را که تازه کار هستند و امکان دارد بیشتر تحت تأثیر این فشار کاری شکننده باشند، حمایت کنند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، گفت: برای موفقیت این طرح باید بر اساس هرم نیازهای افراد حرکت کنیم. در درجه اول نیازهای اساسی آنها رفع شود یعنی لوازم محافظت شخصی کادر درمان تأمین شود. در درجه دوم پرداخت حقوق و مزایا به گونه‌ای باشد تا کارکنان مشکل معیشتی نداشته باشند.
وی با بیان اینکه ما در این پروژه تحقیقی به پاداش‌های مالی و غیرمالی توجه کردیم، افزود: مرخصی تشویقی، قرارداد با مکان‌های تفریحی برای استفاده کادر درمان و خانواده آنها، مثال‌هایی برای ارائه پاداش‌های غیرمالی است.
