آفتابنیوز : آفتاب: عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: جای تاسف و نگرانی است كه پس از گذشت یكصد سال از استخراج نفت در ایران هنوز با این پرسش دستوپنجه نرم میكنیم كه با درآمدهای نفتی چه كنیم؟!
دكتر محمدقلی یوسفی، با بیان این مطلب در نشست كانون دانش آموختگان اقتصاد گفت: در ابتدای كشف و استحصال نفت گمان میرفت كه این ماده انرژی زا بتواند پیوند محكمی میان ایران توسعه نیافته و كشورهای پیشرفته برقرار كند و مشكل همیشگی كمبود سرمایه را در كشور ما حل كند ولی به مرور زمان مشخص شد به دلیل عدم آگاهی ایرانیان از چگونگی تخصیص و هزینه درآمدهای نفتی، كشور خیلی زود به نفرین منابع دچار شد كه عوارض آن در برهههای مختلف تاریخی و به اشكال گوناگون دامن گیر ما شده و میشود.
وی گفت: تمامی شئون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... زندگی ایرانیان صد سال است با نفت گره خورده است مالیاتهای اقتصادی، واردات، صادرات و ... مولفههای اقتصاد سیاسی ما معطوف با نفت و درآمدهای حاصل از آن است و همین مسئله باعث شده در طول تاریخ دولتها برای حفظ استیلا بر شیرهای نفتی تلاش كنند و رقبای آنان نیز برای به دست آوردن درآمدهای نفتی از هیچ كوششی دریغ نورزند و مبارزه برای قدرت جای مسابقه برای خدمت را بگیرد.
این استاد دانشگاه افزود: بررسیها نشان میدهد درآمد حاصل از فروش یكساله نفت در برخی مواقع با تولید ناخالص اقتصادی 42 كشور معمولی و یا دو كشور قدرتمند برابری میكند و این در حالی است كه وضعیت ایران در رتبهبندیهای مختلف جهانی در مورد شاخصهای توسعهای بسیار ناامید كننده است.
یوسفی گفت: ایران از لحاظ رشد اقتصادی در رتبه 36، كیفیت زندگی در رتبه 88، توسعه انسانی در رتبه 94، صادرات صنعتی در جایگاه 132، رقابت پذیری در مرتبه 139، پیشرفتهای فناوری در مرتبه 146، دانش در مرتبه 98، دسترسی دیجیتالی در جایگاه 89، فقر انسانی در مرتبه 30 و سطح توسعه در جایگاه 33 قراردارد این در حالی است که در سال 1965 جایگاه ما از نظر سطح توسعه در رتبه 27 بود.
این استاد دانشگاه گفت: با توجه به این مسائل باز هم همان پرسش قدیمی و بیجواب را باید مطرح كرد كه تخصیص بهینه درآمدهای نفتی چگونه باید باشد؟ به نظر میرسد دو حوزه مشخص را برای هزینه علمی و درست درآمدهای نفتی میتوان تعریف كرد.
وی در تشریح این حوزهها گفت: وضعیت اقتصادی كشور طی این سالها به گونهای شده است كه هرگونه تزریق درآمدهای نفتی در آن به حجم وحشتناك نقدینگی و تورم دامن میزند. دولتها طی این دوران به سیستم بانكی به چشم قلك خود نگاه كردهاند و هرگاه لازم داشته شده با استقراض از بانكها و همچنین وضع تسهیلات تكلیفی برای آنها از ذخایر پولی بانكها استفاده كردهاند بنابراین به نظر میرسد دولت باید در شرایط كنونی با استفاده از درآمدهای هنگفت نفت، بدهی خود را به بانكها پرداخت كند تا سیستم بانكی قدرت ارائه تسهیلات را بازیابد و بتواند این تسهیلات را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد.
یوسفی پرداخت بدهیهای خارجی را یكی دیگر از راهكارهای استفاده از درآمدهای نفتی دانست و گفت: دولتها همواره اصل و فرع بدهیهای خود را در قالب مالیات از مردم گرفتهاند در حالی كه در شرایط فعلی میتوان با بازپرداخت این بدهیها جایگاه جهانی كشور را بهبود بخشید و هزینه این وامها را از دوش اقتصاد كشور برداشت.