اروپا: از دیپلماسی فشرده برای احیای برجام حمایت می‌کنیم
در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای شورای اروپا منتشر شده آمده است که اتحادیه بار دیگر تعهد قوی خود را از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اعلام می‌دارد. «برجام عنصر کلیدی معماری جهان عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای و دستاورد دیپلماسی چندجانبه است که به اتفاق آرا در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تصویب شد.»
این بیانیه بدون اشاره به تعلل اروپا در اجرای تعهداتش ذیل برجام، نسبت به گام‌های ایران برای کاهش تعهداتش در این توافق ابراز نگرانی کرده و نوشته است: تولید اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد در کارخانه زیرزمینی غنی سازی سوخت فردو که از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی در ۴ ژانویه تائید شد، تحول جدی و مایه نگرانی عمیق است.
بیانیه یادشده می‌افزاید: اقدام ایران با بندهای مشخص برجام درباره فردو همخوانی ندارد و به‌صورت بالقوه اثرات اشاعه‌ای حادی دارد.
شورای اروپا با بیان این ادعا که اقدامات ایران تلاش ها برای تقویت فرایند دیپلماتیک موجود را تضعیف می‌کند از تهران خواسته تا از «تنش‌زایی» بیشتر اجتناب کرده و بدون فوت وقت از این مسیر بازگردد. این بیانیه تصریح می‌کند: تداوم همکاری کامل و به موقع با آژانس حیاتی است.
بیانیه یادشده خاطر نشان می‌کند: ما اذعان می‌داریم که این مسائل ناشی از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌هاست. اتحادیه اروپا به تعهداتش ذیل برجام از جمله رفع تحریم‌ها آنچنان که در برجام دیده شده پایبند بوده و به رغم چالش‌های جدی که برای برجام رخ داد، به تلاش برای حفظ این توافق ادامه داد.
شورای اروپا با اشاره به نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو برجام عنوان می‌کند که از تلاش‌های دیپلماتیک در چارچوب کمیسیون مشترک و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای اجرای کامل این توافق حمایت می‌کند. در ادامه آمده است: ما حمایت خود را از دیپلماسی فشرده با تسهیل بازگشت آمریکا به برجام و بازگشت ایران به اجرای کامل برجام اعلام می‌داریم.
در پایان این بیانیه ضمن استقبال از وعده جو بایدن برای بازگشت آمریکا به برجام آمده است: مشتاقانه منتظر همکاری با دولت جدید آمریکا هستیم.
ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش آغاز کرد.
براین اساس، ایران ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸، با صدور بیانیه‌ای آخرین گام کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.
در همین حال مجلس شورای اسلامی ۱۱ آذر به کلیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» رای داد که یکی از بندهای نه‌گانه آن دولت جمهوری اسلامی را مکلف می‌کند برای لغو تحریم‌ها «غنی‌سازی ۲۰ درصدی را عملیاتی کند و سازمان انرژی اتمی هم استفاده از سانتریفوژهای نسل ۶ و ۸ را در دستور کار قرار دهد».
مجلس دو ماه به دولت فرصت داده بود که در صورت ادامه تحریم‌های آمریکا همکاری با آژانس را محدود کرده و غنی‌سازی ۲۰ درصدی را آغاز کند.
جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است در صورت بازگشت آمریکا به برجام و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف‌های این توافق بین‌المللی، گام‌های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.
