الاخبار: هدف آمریکا تحقیر بن سلمان بود نه مجازات

روزنامه الأخبار لبنان در یادداشتی درباره انتشار خلاصه‌ای از گزارش سیا درباره قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی نوشت: دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا با انتشار گزارش سیا درباره قتل خاشقچی محاصره خود بر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را تحمیل کرد؛ محاصره‌ای که از زمان حادثه کنسولگری استانبول در پاییز ۲۰۱۸ روز به روز تنگ‌تر می‌شود و پیامدهای آن از آنچه وارث "اصلاح طلب" تاج و تخت نظام سعودی (بن سلمان) تصور می‌کرد، فراتر رفت و علی رغم تلاش وی برای دفع شوک ناشی از انتشار گزارش با اطمینان بخشیدن به رهبری عربستان نسبت به ادامه "اتحاد تاریخی" با واشنگتن، اما دولت آمریکا به طور شفاف هدفش را سروسامان دادن به روابط آسیب دیده در نتیجه اقدامات ترامپ و فرستادن بن سلمان تحقیر شده به خانه‌اش اعلام کرد.

دولت جو بایدن با انتشار این گزارش، دری را برای تحول در مدیریت پرونده روابط درحال ارزیابی با عربستان باز کرد و همزمان با آن یک فصل کامل از فصول "هم‌پیمانی کورکورانه" در دوره دولت سابق آمریکا را بست. اینگونه به نظر می‌رسد که هدف این اقدام تحقیر و تضعیف وارث تخت پادشاهی عربستان است نه مجازات او؛ چراکه مجازات بن سلمان بهای سنگینی به همراه دارد که آمریکا قادر به تحمل آن نیست.

دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده این واقعیت را در مقابل همه جهان قرار داد که بن سلمان دستور بازداشت و یا قتل خاشقچی را صادر کرده است؛ هدف از این اقدام نبش قبر این مساله بود و به عنوان بخشی از اقدامات برای "محدود کردن آسیب به روابط ایالات متحده و عربستان" صادر شده است.

افشای این گزارش در حالی انجام گرفت که جو بایدن سعی در تنظیم مجدد روابط ایالات متحده در خاورمیانه و بازگرداندن "اصول حقوق بشر" به جایگاه برجسته خود در سیاست آمریکا دارد. افشای این گزارش نشان می‌دهد که دولت نوپای بایدن آماده به چالش کشیدن عربستان در بسیاری از موضوعات، ازجمله حقوق بشر و پرونده جنگ یمن است اما به دلیل حفظ روابط با عربستان در چارچوب بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران و مواجهه با چالش‌های دیگر ازجمله مقابله با "افراط‌گرایی" و پیشبرد سیاست ترامپ برای افزودن به فهرست عادی‌گنندگان روابط با "اسرائیل"، با احتیاط گام برمی‌دارد.

طبق آنچه گفته شد، واشنگتن مجموعه‌ای از اقدامات را برای کاهش شوک ناشی از انتشار این گزارش ترتیب داد و بایدن روز گذشته در تماسی تلفنی با ملک سلمان، پادشاه عربستان گفت‌وگو کرد و دو طرف بار دیگر بر هم‌پیمانی ده‌ها ساله میان ریاض و واشنگتن تأکید کردند و متعهد به ادامه همکاری میان دو کشور شدند. همزمان با این مساله، کاخ سفید در حال بررسی لغو معاملات تسلیحاتی با عربستان است، معاملاتی که نگرانی‌هایی را درباره حقوق بشر در این کشور به همراه داشته است.

علی‌رغم این موضوع، محدود کردن فروش تسلیحات نظامی به عربستان در آینده به تسلیحات دفاعی می‌تواند به ارزیابی دولت آمریکا در روابط با ریاض پایان دهد؛ در همین راستا، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در سخنانی گفت که تمرکز کنونی آمریکا بر پایان دادن به جنگ یمن است و واشنگتن آنچه عربستان برای دفاع از خاکش نیاز دارد را تضمین می‌کند.

آمریکا پس از انتشار گزارش مذکور نخستین اقدام شرم‌آور خود را انجام داد و تصمیم گرفت که ۷۶ سعودی را بدون ذکر نام به اتهام تهدید مخالفان در خارج از عربستان و به ویژه خاشقچی تحریم کند.

طبق گفته آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، این تحریم‌ها در چارچوب قانون جدیدی است که وزارت امور خارجه آمریکا آن را "ممنوعیت خاشقچی" می‌نامد که به آمریکا اجازه می‌دهد درخواست ویزای افرادی را که به نمایندگی از یک دولت خارجی به روزنامه‌نگاران آسیب می‌زنند، آن‌ها را تهدید می‌کنند یا از آن‌ها جاسوسی می‌کنند، رد کند.

ازجمله افرادی که تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا شامل آنها می‌شود احمد عسیری، معاون سابق رئیس اطلاعات عمومی عربستان و دستگاه نیروهای واکنش است.

در بیانیه وزارت خزانه داری آمریکا تصریح شده است، عسیری فرمانده عملیات قتل خاشقچی بوده و با سعود القحطانی، رئیس دیوان سلطنتی و مشاور بن سلمان برای اعزام تیم ۱۵ نفره قتل و مثله کردن خاشقچی هماهنگ کرده است.

در پی این جنایت عسیری از منصبش به عنوان معاون رئیس سازمان اطلاعات عمومی برکنار شد و دادستان کل استانبول علیه او به اتهام تحریک به قتل عمل و اصرار در این باره اعلام جرم کرد، به این ترتیب عسیری بیشتر از بقیه هدف مجازات‌ها قرار گرفته است.

گزارش سازمان اطلاعات ملی آمریکا افراد دیگری را به نیابت از بن سلمان به عنوان عوامل قتل خاشقچی معرفی کرده که می‌توان به سعود القحطانی، ماهر المطرب، محمد الزهرانی، منصور ابا حسین، بدر العتیبه، عبدالعزیز الهوساوی، ولید عبدالله الشهری، خالد العتیبه، فهد شهاب البلوی، مشعل البستانی، ترکی الشهری، مصطفی المدنی، سیف سعد، احمد زاید عسیری، عبدالله محمد الهویرینی، یاسر خالد السالم، ابراهیم السالم، صلاح الطبیقی و محمد العتیبه اشاره کرد.

علی‌رغم اینکه نیویورک تایمز نوشته است جو بایدن تصمیم به مجازات نکردن بن سلمان گرفته است، چراکه بهای سنگین و غیرقابل تحملی را برای وی به همراه دارد و واشنگتن را در یک موضع متخاصم با ریاض قرار می‌دهد، اما در هرصورت تحریم‌ها از محمد بن سلمان دور نشده است و دموکرات‌های کنگره معتقدند که تحریم‌های کنونی آمریکا کافی نیستند و امیدوار به انجام اقدامات دیگر برای مجازات بن سلمان هستند اما بلینکن اعلام کرد که به دنبال قطعی روابط با عربستان نیست بلکه درصدد ارزیابی مجدد آن است.