چگونه ماهیان پرورشی باکیفیت و با هزینه کم پرورش دهیم؟
کارشناسان معتقد هستند که، تغذیه غیراصولی در برخی مزارع پرورش ماهی کیفیت خوراکی گوشت آن را پایین میآورد. این موارد در کنار به صرفه نبودن اقتصادی و کاهش کیفیت نهایی محصول، سلامت و امنیت غذایی را نیز تحت الشعاع قرار می‌دهد.
برخی از محققان معتقد هستند بسیاری از سرمایه‌گذارانی که برای پرورش ماهی در استخرهای خود، از کودهای شیمیایی استفاده می‌کنند، موجب کاهش کیفیت این محصول و آلودگی آب و در نهایت ماهی می‌شود. این امر موجب شده تا اندیشمندان این بخش به دنبال راهکار مناسبی برای جایگزینی این امر باشند.
دکتر مسعود هدایتی‌فرد متخصص علوم و صنایع شیلاتی به موضوع جدیدی همچون استفاده از "جلبک" اشاره کرد و گفت: در دهه اخیر در بخش کشاورزی، سریعترین رشد و توسعه به آبزی پروری اختصاص داشته و در پرورش ماهی بخش زیادی از هزینه های جاری مربوط به تغذیه و تامین خوراک است.
وی تصریح کرد: اگرچه ماهیان گرم آبی و کپورماهیان شرایط محیطی پرورش ساده تری نسبت به ماهیان سردآبی دارند اما در واقع، تعیین دقیق نیازهای غذایی ماهیان گرم آبی به ویژه ماهی کپور و به خصوص در مورد نیازمندی به ویتامین ها و مواد معدنی به مراتب مشکل تر است.
دانشیار گروه شیلات دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر ادامه داد: کپورماهیان در محیط آبی همراه با بستر خاکی رشد می کنند و بسیاری از نیازهای غذایی خود را از بستر دریافت می کنند که محاسبه دقیق آن ساده نیست.
هدایتی‌فرد خاطرنشان کرد: تمام ماهیان گرم آبی در دوران ماه‌های اولیه رشد خود از زئوپلانکتونها تغذیه می کنند که خود نیاز به فیتوپلانکتونها و میکروجلبکها دارند. ماهی کپور یک گونه همه چیزخوار است و می تواند در سنین مختلف رشد از جلبکها تغذیه مستقیم داشته باشد.
وی تصریح کرد: استفاده از این جلبکها علاوه بر کاهش هزینه های تغذیه، از مصرف کودهای شیمیایی هم جلوگیری می کند و همچنین با فتوسنتز مداوم محیط را زنده نگه می دارد اما در این شرایط حفظ میزان اکسیژن آب مهم است.
دانشیار گروه شیلات دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر در ادامه گفت: بنابراین فیتوپلانکتونها و میکروجلبکها اساس زنجیرة غذایی در محیطهای آبی هستند و به عنوان منبع غذایی برای تمام مراحل رشد آبزیان پرورشی مثل ماهیان دریایی و آب شیرین، نرمتنان دو کفه ای و مراحل لاروی بسیاری از گونه های سخت پوستان و میگوها و حتی ماهیان خاویاری و کپورماهیان لازم هستند.
این متخصص علوم و صنایع شیلاتی تصریح کرد: حتی ماهیانی که از زئوپلانکتونها تغذیه می کنند به جلبکها نیازمند هستند، چون علاوه بر مصرف مستقیم توسط زئوپلانکتونها (مثل روتیفر، کوپه پودا و آرتمیا) در چرخه غذایی مراحل لاروی و ابتدایی و مراحل جوانی میگوها و کپورماهیان نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
هدایتی‌فرد در پایان خاطرنشان کرد: امروزه با تعریف و تهیه محیطهای کشت اختصاصی و احداث مخازن ویژه پرورشی، تولید بیش از 40 گونه از میکروجلبکها در سطح تجاری و صنعتی افزایش یافته است و حتی محصول کنسرو جلبک با قیمت نسبتاً پایینی تهیه می‌شود، بطوریکه جلبک را به شکل خمیر در می آورند و تا زمانیکه لازم باشد در سردخانه و یخچال نگهداری می‌کنند و در ادامه برای تغذیه نرم تنان گرانقیمت پرورشی مثل اویستر از آن استفاده می شود.
