برای مدیرعامل یک سازمان داشتن اطلاعات از مباحث مالیاتی و قوانین مربوط به آن یک ضرورت است. انجام امور مهمی، چون دادرسیهای مالیاتی و ارائه اظهارنامه از جمله مواردی است که مدیریت یک مجموعه باید به آنها تسلط داشته باشد. در این مقاله قصد داریم به مبحث مالیات و اهمیت دانش مدیریت مجموعه در این زمینه بپردازیم.
مالیات در واقع یک هزینه اجتماعی است که همه افراد یک جامعه در راستای بهره برداری از امکانات و منابع کشور، موظف به پرداخت آن هستند. در واقع پرداخت مالیات به موقع توسط افراد یک جامعه به فرآهم آوردن امکانات و منابع برای کشور کمک شایانی میکند. به زبان سادهتر مالیات انتقال بخشی از درآمدهای جامعه به دولت است و از این طریق ابزار و امکانات دستیابی به درآمد و سودها برای دولت فراهم میشود؛ بنابراین باید گفت که پرداخت مالیات برای همه افراد حقیقی و حقوقی که به نوعی درآمدی در جامعه دارند واجب است. به طور کلی، دولت به واسطه مالیات بخشی از هزینههای عمومی جامعه و حفظ منافع اجتماعی و اقتصادی را امکان پذیر میسازد. پرداخت مالیات بر اساس آنچه سازمان یا شرکتها و افراد حقیقی و حقوقی از میزان درآمد و سود خود اظهار میکنند محاسبه میشود و شخص مربوطه ملزم به پرداخت آن در موعدد مقرر است که در غیر اینصورت جرائم و محدودیتهای مالیاتی برای خاطیان در نظر گرفته میشود.
یکی از چالشهای اصلی مودیان مالیاتی و حسابداران انجام تکالیف مالیاتی و نظارت به حسن انجام این امور است. چالشهای مختلفی از جمله تشکیل پرونده، تحریر دفاتر، تنظیم اظهارنامه ارزش افزوده و عملکرد، گزارشات فصلی و … آموزش مالیات، سرمایهگذاری بلند مدتی است که از جرائم مالیاتی احتمالی سالهای آتی جلوگیری میکند و موجب اطمینان خاطر برای هر شخص مشمول مالیات میشود.
حال به عنوان مدیر یک مجموعه، یکی از مهمترین دغدغه ها، اجرای صحیح و اثر بخش امور مالیاتی است. بدیهی است عدم اطلاعات کافی در این زمینه میتواند منجر به جرایم مالیاتی شود به طوری که بسیاری از سازمانها و شرکتها به دلیل عدم انجام صحیح تکالیف مالیاتی خود مجبور به تحمل هزینههای قابل توجهی میشوند. بهترین راه حل برای پیشگیری از چنین مشکلاتی هزینه کردن برای آموزش مدیران است. مسلما چنین هزینهای برای یادگیری و تسلط بر امور مالیاتی و یا دریافت مشاوره در این زمینه به مراتب ارزانتر و راحتتر از درمان آن خواهد بود.
از آنجایی که قوانین مالیاتی پیچیده هستند و بسیار متغیر بوده و در بازههای زمانی دچار تغییراتی میشود، آگاهی از آنها میتواند نقش مهمی در مدیریت شرکت داشته باشد. بسیاری از مدیران در کنار افزایش اطلاعات خود در این زمینه از متخصصین و مشاوران مالیاتی نیز در تصمیم گیریهای مدیریتی در زمینه مالیات استفاده میکنند.
اگرچه استفاده از مشاوره مالیاتی یا برون سپاری امور مالیاتی به شرکتهای خدماتی یکی از آسانترین راههای موجود در زمینه پرداخت مالیات است، اما آموزش و تسلط بر قوانین مالیاتی مهارتی است که این مشکل همیشگی سازمانها را برطرف خواهد کرد. پرشین حساب، مجموعهای است که در خصوص آموزش تخصصی حسابداری و مالیات یکی مجموعههای خدمات حسابداری و مالیات است که نقش پررنگی در آموزش مباحث مالی و حل دغدغههای این چنینی دارد.
مهمترین نکته در این زمینه داشتن دانش و آگاهی کافی از قوانین و مقررات مالیاتی و روشهای محاسبه و پرداخت مالیات است؛ بنابراین لزومی ندارد که به طور مثال یک مدیرعامل خود نسبت به تهیه و تنظیم اظهارنامههای مالیاتی اقدام کند، بلکه آگاهی او در این زمینه و دانشی که در خصوص فاکتورهای تنظیم چنین اظهارنامههایی داشته باشد میتواند از بروز مشکل در پرداخت مالیات جلوگیری کند.
امور مالیاتی که لازم است یک مدیر در مورد آنها بداند و بتواند بر عملکرد کارکنان زیردست خود در سیستم حسابداری و حسابرسی نظارت داشته باشد به این شرح است:
- روالهای جاری شرکت برای خرید و مالیاتهای مربوط به حقوق، اجاره، و مالیات تکلیفی
- آشنایی با نحوه تهیه و تنظیم اظهارنامههای مالیاتی و ارزش افزوده، تحریر و نگارش دفاتر قانونی، پلمب دفاتر قانونی قبل از شروع سال مالی جدید، اخذ کد اقتصادی شرکتها...
- بررسی چک لیستهای حقوق، خریدهای معتبر از شرکتها و نحوه انتقال پول از حساب بانکی، و در نهایت تعیین و تکلیف بدهیهای معوق مالیاتی.
- آشنایی با صورتهای مالی که باید به بانکها و سازمانهای دولتی ارائه گردند
- آشنایی با مبحث ارزش افزوده و محاسبه آن
- آشنایی با قوانین دادرسیهای مالیاتی و روند اجرای قانونی آنها
همانطور که مشاهده میکنید هرکدام از این دانشها میتواند بخش مهمی از اقدامات مالیاتی یک سازمان را شامل شود که بروز خطا و اشتباه کارکنان در تهیه و ارائه آنها مسلما به ضرر مجموعه خواهد بود. ارسال اظهارنامه توسط مودی مهم ترین مورد برای تشخیص درآمد و محاسبه مالیات توسط سازمان امور مالیاتی است بنابراین آگاهی بالای یک مدیر از روند بررسی دفاتر، ثبت اسناد مالیاتی و ... نقش مهمی در پیشگیری از جرائم مالیاتی خواهد داشت.
ممکن است بسیاری از مدیران ترجیح دهند که از خدمات موسسهای برای انجام امور مالیاتی استفاده کنند و یا با استخدام افراد ذیصلاح در بخش حسابداری انجام امور مالیاتی را به آنها بسپارند، اما هدف این است که یک مدیر با رده بالای سازمانی خود دانش کافی در این زمینه داشته باشد و بتواند به انجام امور سازمان یا شرکت در زمینههای مالیاتی نظارت داشته باشد و یا درصورتی که کارمند مربوطه در خصوص قوانین، مشکلات، اطلاعات و سایر موارد در مبحث قوانین مالیاتی و پرداخت مالیات با او صحبت میکند از اطلاعات کافی در این زمینه برخوردار باشد. در حقیقت باید گفت که فهمیدن صورتهای مالی و آشنایی با مسائل مالیاتی از جمله مهمترین مهارتهای مدیریتی در سطح سازمان است.
مبحث مالیات و پرداخت آن یک مبحث ضروری و دارای اهمیت برای هر کسب و کار و سازمان است، بنابراین کوچکترین اشتباهات در ثبت اسناد و اظهارنامه میتواند خسارتهای جبران ناپذیری از جمله جرائم مالیاتی سنگین و یا علی الرأس شدن شرکت جلوگیری کند.
درک مدیریت از مسائل مالیاتی کمک میکند تا روند اجرا و پرداخت مالیات بدون مشکل سپری شود، همچنین این گونه آگاهیها به استفاده از معافیتهای مالیاتی نیز منجر میشود؛ بنابراین توصیه این است که مدیران تلاش کنند در کنار وظیفه خطیر مدیریت و رهبری سازمان با بالا بردن اطلاعات و آگاهی خود از قوانین مالیاتی و امور مربوط به محاسبه و پرداخت مالیات و همچنین شرایط مختلف مالیاتی و ... نقش مدیریتی خود را به شکل کاملتری ایفا نمایند.