شواهد رژیم کتوژنیک در درمان سرطان
عادله خدابخشی استادیار گروه تغذیه دانشگاه کرمان، در مقاله ای نوشت: «سال ها سرطان به عنوان یک بیماری ژنتیکی صرف گمان می شد تا اینکه در سال ۱۹۲۰ وابرگ کشف کرد که سرطان می تواند به عنوان یک بیماری متابولیک در نظر گرفته شود که به علت اختلال در تنفس سلولی به وجود می آید و در این شرایط، سلول ها وابسته به گلیکوز هستند که این پدیده اثر وابرگ نامگذاری شد.»
او در این مقاله توضیح داد که سلول های سرطانی برای رشد، تکثیر و تولید انرژی وابسته به گلوکز هستند و افزایش سطح گلوکز و مصرف آن به طور قوی با پیش آگهی ضعیف در بیماران مبتلا به سرطان مرتبط است. اگر سرطان را به عنوان یک بیماری متابولیک در نظر بگیریم، پس باید اهداف درمانی بر روی مسیرهای متابولیسم انرژی متمرکز شوند. از آنجاییکه گلوکز یک سوخت اصلی برای سلول های سرطانی است، پس محدودیت گلوکز از اهداف درمانی در کنترل سرطان و یکی از مداخلات در کاهش مصرف گلوکز استفاده از رژیم کتوژنیک است.
رژیم کتوژنیک حاوی چربی بالا، پروتئین متوسط تا کم و کربوهیدرات خیلی کم معرفی شده که بدن را مجبور می کند به جای گلوکز برای تولید ATP چربی ها را بسوزاند.
بیشتر سلول های سرطانی به علت اختلال در میتوکندری قادر به استفاده از کتون بادی ها نیستند و حتی کتون بادی ها برای بسیاری از سرطان ها سمی هستند و نوعی استرس متابولیک بر روی بافت های سرطانی ایجاد می کنند. در حالیکه سلول های طبیعی در عدم حضور گلوکز قادر به استفاده از کتون بادی ها هستند.
خدابخشی با بیان اینکه نتایج مطالعات بالینی نشان می‌دهد رژیم کتوژنیک، عوارض جانبی شدیدی در بیماران مبتلا به سرطان ندارد و به عنوان یک درمان کمکی باعث اثربخشی در بیماران مبتلا به سرطان می شود، در این مقاله نتیجه گیری می کند که با توجه به وقوع اثر واربورگ در طیف گسترده ای از سرطان های انسانی، به نظر می رسد هدف قراردادن این ویژگی ها با یک روش درمان متابولیک مانند رژیم کتوژنیک مثمر ثمر باشد.
او معتقد است که مکانیسم های احتمالی این رژیم شامل کاهش فعالیت سیگنال های تکثیر، کاهش سوبسترا برای رشد سلول های سرطانی و کاهش آنژنز است که در نهایت رشد سلول های سرطانی را بدون تاثیر منفی بر سلول های سالم محدود می کند.
نتایج مطالعات بالینی تاکنون نشان دهنده اثربخشی رژیم کتوژنیک در بیماران مبتلا به سرطان است اما مطالعات بالینی بیشتری در این زمینه مورد نیاز است تا این رژیم به عنوان یک جزء درمانی در بیماران مبتلا به سرطان توصیه شود.
مقاله «شواهد رژیم کتوژنیک در درمان سرطان» در تابستان ۱۴۰۰ در مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان منتشر شد.
