برکناری دولت و حصر نخست‌وزیر توسط نظامیان؛ چه کسانی در سودان کودتا کرده‌اند؟
سایت تحلیلی "میدل ایست ای" در گزارشی درباره او و وابستگی‌هایش به قدرت‌های خارجی می‌نویسد: "عبدالفتاح البرهان" خود گفته که یکی از سه شخصیت نظامی سودان بود که به "عمر البشیر" رهبر اسبق آن کشور گفت که زمان پایان دادن به سه دهه زمامداری اش فرا رسیده است.
به گزارش آفتابنیوز؛ برهان مدت کوتاهی پس از انتصاب‌اش به عنوان رئیس شورای نظامی انتقالی سودان در آوریل ۲۰۱۹ به "بی بی سی" گفت: "به دیدن عمر البشیر رفتم و به او گفتم رهبری نیروهای مسلح تصمیم گرفته اوضاع از کنترل خارج نشود، در نتیجه او باید از قدرت کناره‌گیری کند.
او می‌گوید "عمر البشیر" به سادگی با این خواسته موافقت کرد و گفت که جان شهروندان باید حفظ شود. برهان مدت‌ها یکی از نظامیان مورد اعتماد بشیر بود. اندکی پس از آن گفتگو در ۱۲ آوریل ۲۰۱۹ میلادی، او رئیس شورای نظامی شد که بشیر را خلع ید کرده بود.
اکنون با اعلام خبر وقوع کودتا در سودان او که رئیس شورای حاکمیت انتقالی سودان بود، انحلال دولت و وضعیت اضطراری را اعلام کرد. برهان در سال ۱۹۶۰ میلادی در خانواده‌ای صوفی در روستایی در شمال خارطوم متولد شد و در یک کالج نظامی ارتش سودان تحصیل کرد و سپس در اردن و همچنین در آکادمی نظامی مصر در قاهره جایی که "عبدالفتاح السیسی" و فارغ‌التحصیلان مشابه دیگر از آنجا برآمده بودند تحصیل کرد. او متاهل است و سه فرزند دارد.
برهان و سیسی دوستان دیرینه‌ای هستند، اگرچه این ژنرال سودانی با انواع جنبش‌های اسلام‌گرایی که سیسی آنان را غیرقانونی اعلام کرده در ارتباط بوده است. به نظر می‌رسد این دو رهبر نظامی با هدف متوقف ساختن روند دموکراسی در دو کشور مصر و سودان با یکدیگر متحد شده‌اند. اولین سفر خارجی برهان در ماه مه ۲۰۱۹ پس از تصدی سمت ریاست دولت سودان به مصر بود و پس از آن به امارات و عربستان سفر کرد. برهان، ریاض را "متحد ابدی" سودان توصیف کرده و روابط دیرینه‌ای با فرماندهان نظامی اماراتی و سعودی دارد. گفته می‌شود برهان در نابودسازی دارفور در جریان کارزار نظامی ارتش سودان در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ میلادی نقشی مستقیم داشته است. رهبران دارفور سربازان سودانی را به ارتکاب "جنایت جنگی" متهم کرده‌اند؛ ادعایی که دولت سودان آن را رد می‌کند. اهالی دارفور، اما می‌گویند برهان دست‌اش به خون غیرنظامیان آلوده است و در اجرای نسل‌زدایی و سوزاندن روستا‌ها و آواره کردن ساکنان غیرنظامی آن منطقه نقش داشته است".
چرایی وقوع کودتا در سودان
شبکه خبری آلمانی "دویچه وله" نیز در گزارشی با اشاره به چرایی وقوع کودتا در سودان و این که آن کشور به کدامین سو خواهد رفت می‌نویسد: "ارتش سودان اقدام به کودتا علیه دولت آن کشور کرده دولتی که مقام‌های نظامی، خود پیشتر بخشی از آن بودند. اکنون سودان در معرض خطر از دست دادن حمایت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای است. گفته شده "عبدالله حمدوک" نخست‌وزیر سودان و همسرش بازداشت شده و به مکان نامعلومی انتقال یافته‌اند. اعضای کابینه دولت انتقالی سودان نیز بازداشت شده‌اند. اینترنت در سراسر سودان قطع شده و پروازهای بین‌المللی به مقصد خارطوم به حالت تعلیق درآمده‌اند".
"دویچه وله" در ادامه می‌نویسد: "چه عاملی باعث وقوع کودتا در سودان شد؟ یک هفته پیش، سودان شاهد بزرگترین اعتراضات در دو سال اخیر بود و هزاران نفر از مردم محلی در شهر‌های سراسر سودان به خیابان آمدند. اکثر معترضان مخالفت‌شان را با ایده بازگشت حکومت نظامی به سودان اعلام کردند. در اوایل آن هفته، اما گروه دیگری دقیقا تظاهراتی برعکس را انجام دادند. آنان خواستار در دست‌گیری قدرت توسط ارتش سودان بودند. طرفداران حکومت نظامی در مقابل ساختمان‌های دولتی در خارطوم تحصن کردند اکنون به نظر می‌رسد آنان به خواسته‌شان رسیده‌اند. برخی تحلیلگران باور دارند نظامیان سودان از سوی برخی از کشور‌های منطقه برای کودتا تشویق شده‌اند.
"دویچه وله" در ادامه می‌نویسد: "عرصه سیاسی سودان بسیار پیچیده است. علیرغم ایجاد دولت انتقالی پس از برکناری "عمر البشیر" از قدرت در سال ۲۰۱۹ میلادی، ارتش سودان شامل بسیاری از همدستان سابق دیکتاتوری "بشیر" بود که کماکان بیشترین قدرت را در حوزه میدانی در اختیار دارند. رهبران نظامی سودان عمیقا در حیات سیاسی و اقتصادی آن کشور درگیر هستند. ارتش به دنبال یافتن بهانه‌ای برای گذاشتن غیرنظامیان در دولت انتقالی بود و رهبران غیرنظامی را به بی‌کفایتی و فساد متهم می‌کرد. طبق برنامه قرار بود دولت انتقالی تا برگزاری انتخابات دموکراتیک در سال ۲۰۲۳ میلادی قدرت را در دست داشته باشد که کودتای اخیر این برنامه را برهم زد".
اصلاحات مالی دولت انتقالی سودان به افزایش فشار اقتصادی و افزایش نرخ تورم دامن زد. همچنین، در خارج از مراکز شهری رهبران قبایل در روستا‌ها که پیشتر بخشی از سیستم حامی "بشیر" بودند، تمایل تظاهرکنندگان طرفدار دموکراسی برای تغییر این نظام را تهاجمی علیه منافع خود قلمداد می‌کردند. ارتش سودان می‌خواهد این پیام را به مردم انتقال دهد که این یک کودتا نیست بلکه اصلاحی برای گذار سودان به دموکراسی است.
در همین حال، دو روزنامه اسرائیلی "جروزالم پست" نزدیک به جناح راست اسرائیل و "یودیعوت آحرونوت" نزدیک به جناح میانه در دو مقاله متفاوت این موضوع را بررسی کرده‌اند که کودتای اخیر سودان چه تاثیری بر روابط به تازگی عادی شده اسرائیل و سودان خواهد گذاشت.
روزنامه "جروزالم پست" می‌نویسد: "اسرائیل در مورد سودان اکنون هیچ گزینه خوبی پیش روی خود ندارد جز آن که منتظر بماند و ببیند چه رخ خواهد داد".
روزنامه "یودیعوت آحرونوت" با اشاره به اینکه کودتای اخیر به احتمال زیاد بر عادی‌سازی رابطه سودان و اسرائیل تاثیر خواهد گذاشت، می‌نویسد: "احتمالا شاهد بازگشت تحریم‌ها علیه سودان و به تعویق افتادن یا لغو کامل توافق عادی‌سازی میان اسرائیل و سودان خواهیم بود. در زمان طرح موضوع توافق عادی‌سازی رابطه سودان و اسرائیل، ارتش آن کشور که خواستار لغو تحریم‌های امریکا بود و توافق با اسرائیل را هموار کننده آن می‌دانست از این موضوع استقبال کرد، اما حمدوک نخست وزیر سودان در ابتدا با این موضوع مخالف بود و سپس مجبور به تبعیت از آن شد. طبق قانون ۱۹۵۸ میلادی، دولت سودان از هرگونه رابطه دیپلماتیک با اسرائیل منع شده بود. در صورت عدم پذیرش حکومت نظامیان از سوی غرب و امریکا که امری متحمل به نظر می‌رسد، احتمالا تحریم‌ها دوباره علیه سودان اعمال خواهند شد و سودان از معامله با امریکا عقب‌نشینی خواهد کرد و این موضوع به ضرر رابطه اسرائیل و سودان خواهد بود".
