بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است که ۶۰ تا ۸۰ درصد از کل افراد مبتلا به زوال عقل را شامل می شود. دانشمندان در طول سال ها تحقیقات زیادی را برای بررسی علل آلزایمر انجام داده اند. با این حال، آنها همچنان نامشخص هستند.
به گزارش مدیکال نیوز، اکنون محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سیاتل می گویند که ارتباطی بین جراحی آب مروارید و کاهش خطر ابتلا به زوال عقل در افراد مسن، از جمله بیماری آلزایمر، کشف کرده اند.
نویسندگان این مطالعه معتقدند که افزایش ورودی حسی و افزایش قرار گرفتن در معرض نور آبی پس از جراحی آب مروارید ممکن است به توضیح علت کمک کند. این امید وجود دارد که این اطلاعات منجر به درمانهای جدید بالقوه برای کاهش سرعت یا جلوگیری از زوال عقل مرتبط با افزایش سن شود.
آب مروارید چیست؟
آب مروارید زمانی اتفاق میافتد که پروتئینهای موجود در عدسی شفاف چشم شکسته میشوند و باعث کدر شدن آن میشوند.
دید مه آلود می شود و اشیا ممکن است تار یا کم رنگ به نظر برسند. آب مروارید عموماً کم شروع می شود، اما با گذشت زمان اگر درمان نشود، می تواند رشد کند و بینایی را مختل کند و خواندن و رانندگی را دشوار کند.
تخمین زده می شود که ۹۴ میلیون نفر در سراسر جهان به آب مروارید مبتلا هستند.
پیری شایع ترین علت آب مروارید است. برخی از عوامل خطر، از جمله سیگار کشیدن، دیابت، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید در طول زندگی، و آسیب های قبلی چشم، می توانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند.
تنها راه رفع آب مروارید، جراحی آب مروارید است. این روش شامل جراحی چشم است که عدسی طبیعی چشم را برمی دارد و آن را با یک لنز مصنوعی به نام لنز داخل چشمی (IOL) جایگزین می کند.
تحقیقات قبلی ارتباط بین چندین بیماری چشمی، مانند دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) و رتینوپاتی دیابتی، و افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل را پیدا کرده است.
آب مروارید یک فرآیند طبیعی پیری چشم است و بر اکثر افراد مسن که در معرض خطر زوال عقل هستند، تأثیر میگذارد.
از دست دادن حسی، از جمله بینایی و شنوایی، به عنوان یک عامل خطر احتمالی قابل تغییر برای زوال عقل مورد توجه جامعه پژوهشی است. از آنجایی که جراحی آب مروارید عملکرد بینایی را بهبود می بخشد، در افراد مسنی که تحت عمل جراحی آب مروارید قرار می گیرند ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل کاهش یابد.
محققان در تحقیقات قبلی به این نتیجه رسیده اند که اختلالات حسی، مانند از دست دادن بینایی، با خطر بالاتر زوال عقل مرتبط است. اما عمل آب مروارید می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.
ارزیابی عملکرد حسی نیز باید در ارزیابی تغییرات شناختی و تشخیص آلزایمر نقش داشته باشد. افراد مبتلا به اختلالات حسی مانند کاهش بینایی یا شنوایی باید آنها را ردیابی کنند و با پزشک خود در میان بگذارند. اعضای خانواده می توانند نقش مهمی در توجه به تغییرات حسی و تشویق ارزیابی و پیگیری داشته باشند.
نقشی برای نور آبی؟
آب مروارید نور آبی را مسدود می کند. پس از جراحی، نور آبی بیشتری می تواند وارد چشم شود. به گفته نویسندگان، این ممکن است در کاهش خطر زوال عقل نقش داشته باشد.
دکتر لی توضیح داد که سلولهای خاصی در شبکیه به نام سلولهای گانگلیونی ذاتاً حساس به نور شبکیه (ipRGCs) به محرکهای نور آبی حساس هستند و به تنظیم چرخههای شبانهروزی کمک میکنند.
وی افزود: “تحول و عملکرد تغییر یافته این سلول ها نشان داده شده است که با منبع شناختی و بیماری آلزایمر مرتبط است.” از آنجایی که جراحی آب مروارید عبور نور آبی را از عدسی و به ipRGC ها بازیابی می کند، ممکن است فعال شدن مجدد آن سلول ها را به گونه ای فعال کند که در برابر زوال شناختی محافظت کند.
علاوه بر این، دکتر لی گفت که شبکیه ممکن است راهی غیر تهاجمی برای تشخیص بیماری آلزایمر و سایر زوال عقل ها قبل از ظهور علائم بالینی باشد.
او توضیح داد: “بیومارکرهای حساس شبکیه بیماری آلزایمر پیش بالینی برای آزمایشات بالینی رویکردهای درمانی بالقوه بسیار مفید است.”
ما در حال حاضر در حال انجام تحقیقاتی هستیم که در آن تعدادی تصویربرداری غیرتهاجمی و بسیار حساس از شبکیه در افراد با و بدون مشکلات شناختی جمعآوری میکنیم و از تکنیکهای هوش مصنوعی (AI) برای تفسیر و تجزیه و تحلیل دادهها استفاده میکنیم. هدف نهایی ما در آینده توسعه الگوریتمهای هوش مصنوعی است که میتواند ویژگیهایی را در چشم شناسایی کند که میتواند خطر ابتلا به زوال عقل، مانند بیماری آلزایمر را پیشبینی کند.