آفتاب: نمایشگاه کتاب تهران در حالی هفته گذشته بیست و یکمین دوره خود را آغاز کردکه بسیاری از ناشران از محل و اندازهی غرفههای که به آنها اختصاص داده شده معترض هستند.
به گزارش خبرنگار آفتاب، بر طبق آئین نامه برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران انتشاراتی که از سال 84 به این سو بیش از 40 عنوان کتاب منتشر کردهاند میتوانند در نمایشگاه کتاب شرکت کنند و به ازای هر 8 عنوان کتاب 1 متر مربع فضای نمایشگاهی در اختیارشان قرار میگیرد.
تبعیض در اختصاص غرفهها
امسال بر خلاف آیین نامه، چیدمان غرفهها بر اساس حروف الفبا نبود و در بسیاری از موارد دیده شده که ناشرانی با کمتر از 40 عنوان کتاب غرفههای وسیعی از نمایشگاه را تصاحب کرده اند.
مسئول انتشارات مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری که با سه عنوان کتاب در غرفه 22راهرو 22 سالن ناشران عمومی حضور دارد در این رابطه به خبرنگار فرهنگی آفتاب می گوید: «ما بیشتر برای اطلاع رسانی آمدهایم و نیت فروش کتاب نداریم زیرا موسسه ما که وابسته به نهاد ریاست جمهوری است یک موسسه غیر انتفاعی است».
حیدری در پاسخ به این سوال که «چرا در سالنی که مخصوص نهادها و سازمان ها است حضور نیافتهاید» تاکید کرد: «نظر دکتر احمدینژاد این بود که این آثار در معرض دید عموم قرار بگیرد و چون مردم عادی به غرفه موسسات دولتی نمیروند، در اینجا غرفه گرفتهایم».
حیدری مسئول انتشارات مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری در رابطه با دلیل واگذاری غرفه از سوی برگزار کنندگان در قسمت ناشران عمومی تاکید کرد: «وزارت ارشاد زیر مجموعه ریاست جمهوری است و اگر نهاد ریاست جمهوری میخواست از سایر انتشارات مستثنی باشد میرفت سر نبش و آنجا یک غرفه بزرگ میگرفت».
حیدری همچنین تائید کرد که بعضی غرفهها در نمایشگاه امسال به ترتیب حروف الفبا واگذار نشده است.
نکته جالب توجه آنکه انتشارات قطره که یکی از ناشران برجسته کشور است و همواره با استقبال تعداد زیادی از بازدیدکنندگان مواجه میشود، در کنار انتشاراتی غرفه دارد که نام آنها با حرف «ن» آغاز میشوند.
در این ارتباط یکی از فروشنگان انتشارات قطره با انتقاد از نحوه واگذاری و چیدمان غرفه ها میگوید: « با این نحوه چیدمان بسیاری از مشتریان ما ساعتها طول کشیده تا محل انتشارات را پیدا کنند».
وی میافزاید: «من نمیدانم تقسیمبندی غرفهها بر چه اساسی بوده است، بر طبق قوانینی که ابلاغ کردهاند باید 60 متر فضا به ما اختصاص می یافت اما 36 متر بیشتر ندادهاند».
جمعآوری کتابها؛ مجوز به مجوزها
به غیر از محل و متراژ غرفهها نکته دیگری که ناشران را نگران کرده، جمع آوری کتابهاست که گویا مانند سال گذسته در نمایشگاه امسال نیز امری رایج شده است. بنا به گفته محسن پرویز، رئیس نمایشگاه بین المللی در 2 روز اول نمایشگاه حدود 300 عنوان کتاب از سطح نمایشگاه جمع آوری شده که اکثر آنها از سالن ناشران عمومی بوده است.
پرویز در این رابطه به مهر گفته است: «اینکه نمایشگاه طبق ضوابط خودش اجازه عرضه کتاب می دهد یک مسئله پذیرفته شده بینالمللی است و شما در هر نمایشگاه بین المللی دیگری هم که بخواهید شرکت کنید، کتابها ارزیابی می شود و مجوز عرضه را به برخی از آنها نمیدهند و آنها را جمع می کنند».
معاون فرهنگی وزارت ارشاد ادامه داد: «این موضوع مخصوص نمایشگاه فعلی هم نیست و در 20 دوره گذشته هم این ماجرا اتفاق افتاده است. در بین کتابهایی هم که در هر دوره جمع شده، کتابهایی هست که به ارکان اسلام یا مذهب شیعه اهانت کرده است یا اینکه تصاویر غیر اخلاقی و یا محتوای مذموم و ناپسندی دارد. طبیعتاً این کتابها مجوز عرضه در نمایشگاه کتاب را ندارد اما بر اساس گزارشی که از دوستانم در مورد کتب جمع آوری شده گرفتم تعداد این کتابها خیلی زیاد نیست و سرجمع کتابهای داخلی و خارجی که با ضوابط نمایشگاه سازگار نیست و مشکل دارد، به 300 عنوان نیز نمی رسد».
معاون وزیر ارشاد البته توضیح نداده است که چگونه کتابهایی که برای انتشار همگی از وزارتخانه متبوعش مجوز دریافت کردهاند و در بازار کتاب قابل انتشار تشخیص داده شدهاند ممکن است در شرایطی قرار بگیرند که نیاز به جمعآوری آنها از نمایشگاه باشد.
در همین رابطه مسئول غرفه انتشارات «جامه دران» که پیش از این در خبرها آمده بود که در روز اول نمایشگاه چند کتاب آن جمع آوری شده است، به خبرنگار فرهنگی آفتاب میگوید: «یکسری از آثار صادق هدایت و صادق چوبک را پارسال جمع کردند که از هدایت فقط دو عنوان مانده بود که روز اول نمایشگاه جمع شد اما گویا پشیمان شدند و برگردانند».
وی ادامه داد: «قبل از ثبت نام در نمایشگاه به ما گفتند که کتابها میرود در شورایی بررسی میشود، اگر کتابی نیاز نبود که در نمایشگاه بیاید به شما اعلام می کنیم که نهایتاً چیزی به ما اعلام نکردند».
مسئول غرفه انتشارات جامه دران در رابطه با نمایشگاه امسال تصریح کرد: «نمایشگاه امسال نسبت به پارسال بهتر است و از برنامهریزی بهتری برخوردار است اما مصلی جای برگزاری نمایشگاه نیست، فکر میکنم نمایشگاه بین المللی بهتر بود».
وی در رابطه با غرفه اختصاص داده شده به این انتشارات گفت: «ما که با 60 عنوان کتاب به نمایشگاه آمده ایم، درخواست 12 متر غرفه کرده بودیم اما با دو انتشارات دیگر یک غرفهی 9 متری به ما تعلق گرفت، وقتی برای اعتراض رفتیم به ما گفتند که "همینه که هست"».
وی افزود: «در اطراف ما غرفه هایی هستند که با 5 یا 6 عنوان کتاب بیشتر ندارند اما غرفه های 9 متری به آنها اختصاص یافته است».
دستگاه های کارت نخوان
از نکات دیگری که بسیاری از ناشرین و بازدید کنندگان از آن ناراضی هستند نحوه عملکرد دستگاههای کارت خوان است که با گذشت 4 روز از آغار نمایشگاه یا هنوز در تعدادی از غرفهها نصب نشده و یا در ساعات شلوغ نمایشگاه خوب کار نمیکند.
در همین رابطه یکی از ناشرین به خبرنگار آفتاب گفت: «یکی از مشتریان ما حدود یکساعت به خاطر شلوغ بودن خطوط معطل شد و نهایتاً نتوانست از دستگاه استفاده کند».
این ناشر تاکید کرد: «میشود گفت که دستگاه کارت خوان در نمایشگاه کتاب بلا استفاده است».
یکی دیگر از ناشران در همین زمینه گفت: «از روز اول نمایشگاه درخواست نسب دستگاه کارت خوان را داده بودم اما وقتی برای پیگیری رفتم گفتند که ئر خواست شما گم شده است».
این در حالی است که مسئولین نمایشگاه پیش از این گفته بودند نصب دستگاه کارت خوان برای تمام غرفه ها الزامی است.
آنتن نمیدهد
اما یكی دیگر از مشكلات نمایشگاه، آنتن نداشتن تلفنهای همراه است. با وجود اینکه هر چند وقت یکبار از طرف شرکت ارتباطات سیار (همراه اول) پیغام «در بوستان همیشه سبز کتاب همراه شمائیم» در صفحه تلفن همراه نقش میبندد اما استفاده از تلفن همراه در مصلی تهران غیر ممکن است و اگر خیلی خوششانس باشید، میتوانید بعد از بارها تماس و شنیدن «شمارهی مشترك مورد نظر در شبكه موجود نمیباشد» و یا «در حال حاضر، تماس با مشترك مورد نظر امكانپذیر نمیباشد؛ لطفا بعدا شمارهگیری كنید»، ارتباط برقرار كنید و یا چند ساعت بعد از ارسال، پیام كوتاهی به مقصد برسد. آنتندهی همراه اول، برخلاف قولهایی كه پیش از این مبنی بر اینكه اپراتور اول امسال این مشكل را در نمایشگاه برطرف خواهد كرد داده شده بود، هنوز با مشكل مواجه است.
دربست نمایشگاه
اما مشکلی که همیشه مسئولین برگزاری نمایشگاههای بین المللی در تهران با آن مواجه، مشکل حمل و نقل و ترافیک است.
به گفته مسئولین شهرداری تهران در دو روز اول نمایشگاه کتاب حدود یک میلیون نفر با استفاده از مترو، اتوبوس و تاکسی از این رویداد فرهنگی دیدن کردند که این ازدحام جمعیت هم برای مسئولین و هم برای برگزارکنندگان مشکلاتی را به بار آورده که به عنوان مثال شنبه شب مسافرانی که در متروی شهید بهشتی حضور داشتند با ازدحام زیادی مواجه شده که سبب نارضایتی آنها شده بود.