در آستانه 60 سالگی اسرائیل
افول اسرائیل یا پایان المرت؟
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: اخباری که روزها و ماه‌های اخیر از تل آویو به گوش می‌رسد نشان از شرایط نامطلوب دولت اسرائیل و به ویژه شخص ایهود المرت، نخست وزیر این کشور در آستانه‌ی شصتمین سالگرد تاسیس آن دارد.
مشکلاتی که المرت را در آستانه ی سقوط قرار داده است و موقعیت عمومی حزب کادیما را به شدت متزلزل ساخته است. شرایط این روزهای دولت اسرائیل از دو جهت و از طریق یک پرسش اساسی قابل بررسی است: بحران موجود در اسرائیل نشانه افول اسرائیل است و یا پایان عصر زمامداری ایهود المرت؟
یافتن پاسخ این پرسش مستلزم بررسی آن از هر دو سوی ماجراست:
افول اسرائیل
بقا دولت اسرائیل در گرو وجود و پایداری یک مثلث با سه ظلع میلیتاریسم، حمایت آمریکا و قدرت اقتصادی است. هر یک از این سه ضلع جایگاه و کارکرد خاصی را داراست. بدین ترتیب در استراتژی عملی دولت اسرائیل برای بقا میلیتاریسم و ارتش در حکم قلب و دو ضلع دیگر یعنی حمایت آمریکا و قدرت اقتصادی به مثابه ی دو بال حرکت قلب را موجب می شوند. عدم پویایی هرکدام از این سه رکن موجب تضعیف پایه های اسرائیل خواهند شد.
به نظر نمی رسد دست کم تا هنگامی که منافع کلان آمریکا در خاورمیانه از طریق اسرائیل تامین شود دولت ایالات متحده دست از حمایت از این دولت بشوید. بنابراین در آینده ی نزدیک انقطاع این رکن محتمل به نظر نمی رسد.
قدرت اقتصادی اسرائیل و لابی های همسو با آن نیز پایه هایی قدرتمند و مستحکم دارد و نقش قابل اعتنایی در اقتصاد بین الملل و نهادهای اقتصادی جهانی ایفا می کند. بنابراین می‌توان تصور کرد که این بال هم تغییر و تحول چندانی نخواهد داشت.
رکن سوم اما دچار مشکلاتی بسیاری شده است. شکست سنگینی از جنبش مقاومت حزب‌الله متحمل و هیبت ارتش اسرائیل شکسته شده است و نظامی گری بی حد فرصت‌های دیپلماتیک را تبدیل به تهدید نموده است.
از سوی دیگر نظامی‌گری خود به نوعی برخورد قهرآمیز و سلبی محسوب می شود. اداره ی امور چه در داخل و چه در امور دیپلماتیک و بین الملل به وسیله ی برخورد های سلبی عمر محدودی دارد. جوامع گوناگون برخوردهای سلبی و سخت طولانی مدت را نمی‌پذیرند و بطور طبیعی در برابر آن عکس العمل نشان می دهند.
از سوی دیگر کاهش رضایتمندی عمومی از دولت اسرائیل در همین چارچوب قابل بررسی است. عملکرد حاکمان میزان عمر حکومت سلبی را کاهش یا افزایش می دهد. نظامی گری بی حد و خارج از کنترل همچون میلیتاریسم دولت اسرائیل به ویژه در سال های اخیر بر روند نزولی عمر دولت اسرایل خواهد افزود.
بنابراین یکی از اضلاع یا ارکان به شدت دچار افت و خیز و نابسامانی شده است . تزلزل شدید آن و اعمال نسنجیده ی حاکمان اسرائیل ، نشانه های افول را در دولت اسرائیل نمایان می‌سازد. نشانه هایی که رفع نخواهند شد مگر استحاله‌ی بنیادین در نظام اسرائیل که با توجه به مشی و فلسفه ی وجودی اسرائیل چندان سازگار نیست.
پایان عصر المرت
پس از بیماری و مرگ آریل شارون، نخست وزیر پیشین اسرائیل، که خود پس از نظامی گری فراوان با بن بست های متعددی مواجه شده بود، ایهود المرت به قدرت رسید. المرت بدون توجه به تجربه های واپسین شارون، به تکرار خطاهای گذشته پرداخت.
بزرگترین اشتباه المرت تجاوز به لبنان و آغاز جنگی بود که در پایان بازنده ی بزرگ آن ایهود المرت لقب گرفت. چه هنگامی که با بمباران هوایی قانا زنان و کودکان را هدف قرار داد و چه زمانی که از طرابلس تا بیروت و بعلبک و نبتیه و . . . را آماج حملات خود قرار داد و چه زمانی که گزارش کمیته وینوگراد او را مقصر اصلی شکست اسرائیل معرفی نمود و اکنون گشایش پرونده های رسوایی های المرت عملا شانسی برای ادامه ی کار او باقی نگذاشته است.
غیرنظامی ترین نخست وزیر اسرائیل این روزها برای جبران شکست و بازگشت هیبت ارتش خود بی محابا و بدون توجه به کنوانسیون های بین المللی غزه را محاصره و بمباران می کند غافل از اینکه این روند، رسیدن او به خط پایان را تسریع می کند.
با این تفاسیر در شصتمین سالگرد تاسیس اسرائیل هم نشانه هایی از افول در اسرائیل قابل مشاهده است و هم نمادهایی از پایان عصر زمامداری المرت. اما با توجه به عناصر سیاسی در اسرائیل و پیشینه ی آنها و همچنین با عنایت به مثلث بقا اسرائیل ، تحول خاصی را در اصول این دولت نمی توان انتظار داشت.
آفتاب: اخباری که روزها و ماه‌های اخیر از تل آویو به گوش می‌رسد نشان از شرایط نامطلوب دولت اسرائیل و به ویژه شخص ایهود المرت، نخست وزیر این کشور در آستانه‌ی شصتمین سالگرد تاسیس آن دارد.مشکلاتی که المرت را در آستانه ی سقوط قرار داده است و موقعیت عمومی حزب کادیما را به شدت متزلزل ساخته است. شرایط این روزهای دولت اسرائیل از دو جهت و از طریق یک پرسش اساسی قابل بررسی است: بحران موجود در اسرائیل نشانه افول اسرائیل است و یا پایان عصر زمامداری ایهود المرت؟
یافتن پاسخ این پرسش مستلزم بررسی آن از هر دو سوی ماجراست:
افول اسرائیل
بقا دولت اسرائیل در گرو وجود و پایداری یک مثلث با سه ظلع میلیتاریسم، حمایت آمریکا و قدرت اقتصادی است. هر یک از این سه ضلع جایگاه و کارکرد خاصی را داراست. بدین ترتیب در استراتژی عملی دولت اسرائیل برای بقا میلیتاریسم و ارتش در حکم قلب و دو ضلع دیگر یعنی حمایت آمریکا و قدرت اقتصادی به مثابه ی دو بال حرکت قلب را موجب می شوند. عدم پویایی هرکدام از این سه رکن موجب تضعیف پایه های اسرائیل خواهند شد.
به نظر نمی رسد دست کم تا هنگامی که منافع کلان آمریکا در خاورمیانه از طریق اسرائیل تامین شود دولت ایالات متحده دست از حمایت از این دولت بشوید. بنابراین در آینده ی نزدیک انقطاع این رکن محتمل به نظر نمی رسد.
قدرت اقتصادی اسرائیل و لابی های همسو با آن نیز پایه هایی قدرتمند و مستحکم دارد و نقش قابل اعتنایی در اقتصاد بین الملل و نهادهای اقتصادی جهانی ایفا می کند. بنابراین می‌توان تصور کرد که این بال هم تغییر و تحول چندانی نخواهد داشت.
رکن سوم اما دچار مشکلاتی بسیاری شده است. شکست سنگینی از جنبش مقاومت حزب‌الله متحمل و هیبت ارتش اسرائیل شکسته شده است و نظامی گری بی حد فرصت‌های دیپلماتیک را تبدیل به تهدید نموده است.
از سوی دیگر نظامی‌گری خود به نوعی برخورد قهرآمیز و سلبی محسوب می شود. اداره ی امور چه در داخل و چه در امور دیپلماتیک و بین الملل به وسیله ی برخورد های سلبی عمر محدودی دارد. جوامع گوناگون برخوردهای سلبی و سخت طولانی مدت را نمی‌پذیرند و بطور طبیعی در برابر آن عکس العمل نشان می دهند.
از سوی دیگر کاهش رضایتمندی عمومی از دولت اسرائیل در همین چارچوب قابل بررسی است. عملکرد حاکمان میزان عمر حکومت سلبی را کاهش یا افزایش می دهد. نظامی گری بی حد و خارج از کنترل همچون میلیتاریسم دولت اسرائیل به ویژه در سال های اخیر بر روند نزولی عمر دولت اسرایل خواهد افزود.
بنابراین یکی از اضلاع یا ارکان به شدت دچار افت و خیز و نابسامانی شده است . تزلزل شدید آن و اعمال نسنجیده ی حاکمان اسرائیل ، نشانه های افول را در دولت اسرائیل نمایان می‌سازد. نشانه هایی که رفع نخواهند شد مگر استحاله‌ی بنیادین در نظام اسرائیل که با توجه به مشی و فلسفه ی وجودی اسرائیل چندان سازگار نیست.
پایان عصر المرت
پس از بیماری و مرگ آریل شارون، نخست وزیر پیشین اسرائیل، که خود پس از نظامی گری فراوان با بن بست های متعددی مواجه شده بود، ایهود المرت به قدرت رسید. المرت بدون توجه به تجربه های واپسین شارون، به تکرار خطاهای گذشته پرداخت.
بزرگترین اشتباه المرت تجاوز به لبنان و آغاز جنگی بود که در پایان بازنده ی بزرگ آن ایهود المرت لقب گرفت. چه هنگامی که با بمباران هوایی قانا زنان و کودکان را هدف قرار داد و چه زمانی که از طرابلس تا بیروت و بعلبک و نبتیه و . . . را آماج حملات خود قرار داد و چه زمانی که گزارش کمیته وینوگراد او را مقصر اصلی شکست اسرائیل معرفی نمود و اکنون گشایش پرونده های رسوایی های المرت عملا شانسی برای ادامه ی کار او باقی نگذاشته است.
غیرنظامی ترین نخست وزیر اسرائیل این روزها برای جبران شکست و بازگشت هیبت ارتش خود بی محابا و بدون توجه به کنوانسیون های بین المللی غزه را محاصره و بمباران می کند غافل از اینکه این روند، رسیدن او به خط پایان را تسریع می کند.
با این تفاسیر در شصتمین سالگرد تاسیس اسرائیل هم نشانه هایی از افول در اسرائیل قابل مشاهده است و هم نمادهایی از پایان عصر زمامداری المرت. اما با توجه به عناصر سیاسی در اسرائیل و پیشینه ی آنها و همچنین با عنایت به مثلث بقا اسرائیل ، تحول خاصی را در اصول این دولت نمی توان انتظار داشت.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید