محمدعلی سبحانی در گفتگو با آفتاب تشریح کرد:
دیپلماسی دولت نهم، عامل اتهام ایران در لبنان
امکان حمله مجدد اسرائیل به لبنان وجود دارد
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: روز چهارشنبه «عمر موسی» دبیر کل اتحادیه عرب به عنوان میانجی مابین گروههای درگیر وارد لبنان می‌شود این در حالی است که روز گذشته «دوئام وهاب» رئیس جریان توحید طی سخنانی از فرمانده ارتش خواست تا به کاخ نخست‌وزیری رفته و «فواد سینوره» را برکنار کند و جریان 14 مارس نیز از دولت لبنان خواست تا بیروت را به شکل رسمی، شهری اشغال شده اعلام کند. در واقع لبنان در شرایطی هفتمین روز درگیری را پشت‌سر می‌گذارد که درگیری مسلحانه با استفاده از سلاح‌های سنگین بار دیگر در شمال لبنان گسترش یافته است. تاکنون درگیری هوادارن جریان اقلیت سیاسی با حامیان دولت نزدیک به 50 کشته و صدها زخمی برجای گذاشته است.
تشدید درگیری‌ها در لبنان به نحوی است که اکنون به اعتقاد تحلیلگران می‌توان از آن به عنوان «جنگ داخلی کم شدت» یاد کرد. هرچند که تصمیم «فواد سینوره»، نخست‌وزیر لبنان در مورد فرمانده امنیتی فرودگاه بیروت و شبکه مخابراتی حزب‌ا... از عوامل جریان‌ساز این تنازع محسوب می‌شود ولی انگیزه‌های هرکدام از گروههای درگیر برای تصاحب قدرت در لبنان در کنار شیطنت‌های عوامل وابسته به قدرت‌های خارجی در تشدید این بحران بی‌تاثیر نبوده است.
محمدعلی سبحانی سفیر سابق ایران در لبنان و کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفتگو با خبرنگار سرویس بین‌الملل آفتاب، به تشریح شرایط کنونی لبنان و نقش هر یک گروههای درگیر پرداخته است.
آقای سبحانی؛ پس از اظهارات ضد ایرانی «ولید جنبلاط» که خواستار اخراج سفیر ایران از لبنان و لغو پروازهای کشورمان به بیروت شده بود شاهد برکناری سرتیپ «رفیق شقیر» رئیس امنیت فرودگان بیروت و حوادث پیرامون این موضوع بوده‌ایم. تحلیل شما از اظهارات اخیر «ولید جنبلاط» و واکنش‌های صورت گرفته چیست؟
مجموع صحبت‌ها و اتهام‌هایی که «ولید جنبلاط» و «فواد سینوره» نخست‌وزیر فعلی لبنان و شخصیت‌های گروه 14 مارس مطرح کرده‌اند و نیز اتهام‌هایی که در ارتباط با ورود سلاح مطرح می‌شود، مباحث جدیدی نیستند. حوادثی که در لبنان به وقوع می‌پیوندد محصول دو رویداد است. یکی تغییر «رفیق شقیر» بود که به دلیل جایگاهی که در لبنان داشت باید طی توافق‌هایی تصمیمی اتخاذ می‌شد که منجر به تقویت انسجام ملی مابین گروههای مرتبط باشد. این در حالی است که آقای «نبیه بری» رئیس مجلس لبنان، معرف آقای شقیر محسوب می‌شود که فردی شیعه است.
در واقع اگر در لبنان قرار باشد که افراد در چنین رده‌ایی تغییر پیدا کنند نباید بدون هیچ مقدمه‌ای تصمیم گرفته شود. چنانچه این تصمیم توانست مخالفین دولت را به عکس‌العمل وادار کند.
موضوع مهمتری که طی این دوران اتفاق افتاد مصوبه دولت مبنی بر تعطیل کردن خطوط مخابرات مقاومت حزب‌ا... بود. این مصوبه دولت در کنار تغییر مسئول امنیت فرودگاه بیروت به شدت حزب‌ا... را حساس کرده است و باید توجه داشته باشیم که درک این حساسیت حزب‌ا... بسیار مهم است.
نیروی مقاومت لبنان که از نظر سیاسی مورد قبول مردم لبنان است در شکل نظامی دارای 3 رکن مهم است. یکی نیروهای رزمی، دیگری مجموعه لجستیکی اعم از سلاح و پشتیبانی و موضوع سوم بحث ارتباطات است. معتقدم که علت اصلی عکس‌العمل شدید حزب‌ا... این عوامل بود. در واقع هر موردی که به تضعیف قدرت مقاومت منجر شود جزئی از خطوط قرمز آنها محسوب می‌شود. در این میان متهم کردن ایران و سوریه به دخالت در تحولات لبنان هیچ وجاهتی نخواهد داشت. به این دلیل که با عبور از خطوط قرمز مقاومت در هر شرایطی و در هر دورانی حزب‌ا... این عکس‌العمل را نشان می‌دهد.
در شرایطی که از سوی برخی مقامات لبنانی اتهام‌هایی علیه دولت‌های سوریه و ایران مطرح می‌شود که شاهد هستیم وزرای خارجی کشورهای عربی به منظور بررسی نقش ایران در تحولات اخیر لبنان تشکیل جلسه می‌دهند. تا چه اندازه عملکرد دستگاه دیپلماسی کشورمان در ایراد چنین اتهام‌هایی موثر می‌دانید؟
اتهام‌هایی که بر علیه ایران وارد می‌شود تحت‌تاثیر وضعیت کلی روابط خارجی ایران قرار دارد و در نهایت این سیاست‌ها باعث مورد هدف قرار گرفتن منافع کشورمان شده است.
در واقع ضعف تبلیغات در دولت نهم که نتوانسته است دیدگاه ایران را به خوبی تشریح کند یکی از عوامل ایراد اتمام به کشورمان محسوب می‌شود. ضعف دیپلماسی دولت نهم در سطح منطقه‌ایی و بین‌المللی باعث به وجود آمدن سوءتفاهم و افزایش تهدید علیه جمهوری اسلامی شده است. این در حالی است که ایران نمی‌تواند طرفدار یک گروه در لبنان باشد و دخالت گروههای خارجی در امور داخلی لبنان را نمی‌پسندد.
به هرحال تصمیم برعهده مقامات لبنانی اعم از گروه 8 مارس، «میشل عون»، «نبیه بری» و «سیدحسن نصرا...» و سایر چهره‌های برجسته لبنانی است تا هر آنچه بر مصلحت لبنان می‌دانند عمل کنند.
در جنگ 33 روزه اسرائیل با حزب‌ا... لبنان، شبکه مخابراتی یکی از برگ‌های برنده مقاومت محسوب می‌شد. مورد هدف قرار گرفتن این موضوع را نمی‌توان در راستای تامین اهداف رژیم صهیونیستی تحلیل کرد؟
با دیدگاه شما به طور کلی موافق هستم. برای تشریح این موضوع می‌توان جنگ عراق را مورد بررسی قرار داد. عراق دو بار مورد حمله آمریکا قرار گرفته است. یکبار در سال 1991 پس از حمله این کشور به کویت بود که در این جنگ آمریکا در اولین اقدام تمام شبکه ارتباطی صدام‌حسین و ارتش عراق را مورد هدف خود قرار داد و متعاقب آن در روز اول نبرد تمام واحدهای رزمی ارتش عراق نابود شد و حلقه ارتباطی کل ارتش از هم پاشید. صدام‌حسین برای از بین بردن این ضعف برای ارتباطات خود از شبکه فیبرنوری استفاده کرد ولی بر اساس اخباری که بعدها به دست آمد این شبکه ارتباطی ارتش عراق توسط آمریکایی‌ها به طور کامل فاش شده بود. در حقیقت طی جنگ دوم مهمترین ضربه را ارتش عراق از همین بخش تحمل کرد. اهمیت ارتباطات در سازمان رزم به نحوی است که این موضوع در حد سلاح و سازمان نظامی محسوب می‌شود و قابل تفکیک نیست. این برخورد به این معنی است که سلاح حزب‌ا... از وی گرفته شود و حزب‌ا... نیز اعلام کرده بود که سلاح مقاومت، خط قرمز نیروی مقاومت است و هر کسی بخواهد این سلاح مقاومت را بگیرد، دست وی را قطع خواهد کرد.
به دنبال طرح ترور ناموفق سیدحسن نصرا... توسط مقامات اسرائیلی و متهم شدن گروهی در داخل لبنان به همکاری با این رژیم آیا سناریویی بر علیه حزب‌ا... در دو جبهه داخل و خارج لبنان در حال وقوع است؟
این مطلبی است که از سوی طرف‌های لبنانی مطرح می‌شود و آنها یکدیگر را متهم می‌کنند. البته نمی‌خواهم هیچ‌یک از این اتهام‌ها را تائید کنم به این دلیل که اطلاعات دقیقی در این زمینه وجود ندارد و فقط می‌توانیم شرایط موجود را تحلیل کنیم.
شبکه ارتباطی حزب‌ا... در جنگ 33 روزه توانست این نیروی مقاومت را سرپا و استوار نگاه دارد و هرگونه برخوردی به سود اسرائیل تمام خواهد شد. این در شرایطی است که مقامات اسرائیلی بارها اعتراف کرده‌اند که در جنگ 33 روزه با تمام تلاشی که داشتند نتوانستند شبکه ارتباطی حزب‌ا... را از میان بردارند. به همین دلیل دولت لبنان با مصوبه‌ایی که داشت مرتکب اشتباه بزرگی شده است.
با پرداختن به این موضوع حساس، اکنون شرایط لبنان به مراتب پیچیده و سخت‌تر خواهد شد. باید توجه داشته باشیم که مقامات اسرائیلی در هر جایی که بتوانند به دنبال ترور سیدحسن نصرا... و سایر رهبران مقاومت فلسطینی هستند.
آیا تشدید درگیری و خشونت می‌تواند منجر به جنگ داخلی دیگری در لبنان شود؟
معتقدم که هدف حزب‌ا... این است که به درگیری‌های داخلی وارد نشود زیرا درگیری داخلی به سود اسرائیل خواهد بود. به همین دلیل حزب‌ا... به دنبال جنگ داخلی نیست و این درگیری‌ها در نهایت حزب‌ا... را تضعیف خواهد کرد. به نظر من طرف‌هایی که با حزب‌ا... مخالف هستند می‌خواهند که نیروی مقاومت وارد درگیری‌های داخلی لبنان شود. به همین دلیل حزب‌ا... باید در این زمینه هوشیار باشد تا به دام نیافتد در حال حاضر حزب‌ا... این فهم را دارد که وارد این درگیری‌ها نشود. باید قبول کنیم که حزب‌ا... چاره‌ایی جز این نداشته است و طرف مقابل نیز بر روی نقطه حساس این نیرو دست گذاشته است و از خط قرمز آنها عبور کرده‌اند. برخورد حزب‌ا... به معنی هشدار است که اگر وارد خطوط قرمز مقاومت شوند وارد خطوط قرمز آنها خواهند شد.
به دنبال کشیده شدن درگیری‌ها به شمال لبنان، افق‌های آینده این درگیری‌ها را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
به این دلیل که این درگیری‌ها به صورت طایفه‌ای و منطقه‌ای نیست بلکه تنازع مابین طرفداران مقاومت و نیروهای مخالف است به نحوی که طرفداران آنها در بین گروههای سنی، شیعه، مسیحی و همه طوائف قرار دارند. خیلی از جریان‌های سیاسی سعی می‌کنند که این درگیری‌ها را به صورت فرقه ایی نشان‌دهنده این در حالی است که به این شکل نیست. اکنون گروههای سنی بسیار زیادی از نیروی مقاومت حزب‌ا... حمایت می‌کنند که از جمله «سلیم الحص» «عمرکرامی»، از بزرگان اهل سنت، اخوان‌المسلمین و میشل عون و بسیاری از گروههای مسیحی را شامل می‌شود. حتی گروهی از دروزی‌ها که به دفاع از نصرا... در مقابل «ولید جنبلاط» قرار گرفته‌اند. در واقع در همه طوائف گروههای موافق و مخالف نصرا... وجود دارد به هر حال ممکن است که این درگیری‌ها کاهش پیدا کند ولی تصور نمی‌کنم که این مشکلات با یک توافق دوطرف خاتمه پیدا کند و راه‌حل طولانی در پیش خواهد داشت هرچند که امکان حمله دوباره اسرائیل به لبنان نیز وجود دارد.
آفتاب: روز چهارشنبه «عمر موسی» دبیر کل اتحادیه عرب به عنوان میانجی مابین گروههای درگیر وارد لبنان می‌شود این در حالی است که روز گذشته «دوئام وهاب» رئیس جریان توحید طی سخنانی از فرمانده ارتش خواست تا به کاخ نخست‌وزیری رفته و «فواد سینوره» را برکنار کند و جریان 14 مارس نیز از دولت لبنان خواست تا بیروت را به شکل رسمی، شهری اشغال شده اعلام کند. در واقع لبنان در شرایطی هفتمین روز درگیری را پشت‌سر می‌گذارد که درگیری مسلحانه با استفاده از سلاح‌های سنگین بار دیگر در شمال لبنان گسترش یافته است. تاکنون درگیری هوادارن جریان اقلیت سیاسی با حامیان دولت نزدیک به 50 کشته و صدها زخمی برجای گذاشته است. تشدید درگیری‌ها در لبنان به نحوی است که اکنون به اعتقاد تحلیلگران می‌توان از آن به عنوان «جنگ داخلی کم شدت» یاد کرد. هرچند که تصمیم «فواد سینوره»، نخست‌وزیر لبنان در مورد فرمانده امنیتی فرودگاه بیروت و شبکه مخابراتی حزب‌ا... از عوامل جریان‌ساز این تنازع محسوب می‌شود ولی انگیزه‌های هرکدام از گروههای درگیر برای تصاحب قدرت در لبنان در کنار شیطنت‌های عوامل وابسته به قدرت‌های خارجی در تشدید این بحران بی‌تاثیر نبوده است.
محمدعلی سبحانی سفیر سابق ایران در لبنان و کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفتگو با خبرنگار سرویس بین‌الملل آفتاب، به تشریح شرایط کنونی لبنان و نقش هر یک گروههای درگیر پرداخته است.
آقای سبحانی؛ پس از اظهارات ضد ایرانی «ولید جنبلاط» که خواستار اخراج سفیر ایران از لبنان و لغو پروازهای کشورمان به بیروت شده بود شاهد برکناری سرتیپ «رفیق شقیر» رئیس امنیت فرودگان بیروت و حوادث پیرامون این موضوع بوده‌ایم. تحلیل شما از اظهارات اخیر «ولید جنبلاط» و واکنش‌های صورت گرفته چیست؟
مجموع صحبت‌ها و اتهام‌هایی که «ولید جنبلاط» و «فواد سینوره» نخست‌وزیر فعلی لبنان و شخصیت‌های گروه 14 مارس مطرح کرده‌اند و نیز اتهام‌هایی که در ارتباط با ورود سلاح مطرح می‌شود، مباحث جدیدی نیستند. حوادثی که در لبنان به وقوع می‌پیوندد محصول دو رویداد است. یکی تغییر «رفیق شقیر» بود که به دلیل جایگاهی که در لبنان داشت باید طی توافق‌هایی تصمیمی اتخاذ می‌شد که منجر به تقویت انسجام ملی مابین گروههای مرتبط باشد. این در حالی است که آقای «نبیه بری» رئیس مجلس لبنان، معرف آقای شقیر محسوب می‌شود که فردی شیعه است.
در واقع اگر در لبنان قرار باشد که افراد در چنین رده‌ایی تغییر پیدا کنند نباید بدون هیچ مقدمه‌ای تصمیم گرفته شود. چنانچه این تصمیم توانست مخالفین دولت را به عکس‌العمل وادار کند.
موضوع مهمتری که طی این دوران اتفاق افتاد مصوبه دولت مبنی بر تعطیل کردن خطوط مخابرات مقاومت حزب‌ا... بود. این مصوبه دولت در کنار تغییر مسئول امنیت فرودگاه بیروت به شدت حزب‌ا... را حساس کرده است و باید توجه داشته باشیم که درک این حساسیت حزب‌ا... بسیار مهم است.
نیروی مقاومت لبنان که از نظر سیاسی مورد قبول مردم لبنان است در شکل نظامی دارای 3 رکن مهم است. یکی نیروهای رزمی، دیگری مجموعه لجستیکی اعم از سلاح و پشتیبانی و موضوع سوم بحث ارتباطات است. معتقدم که علت اصلی عکس‌العمل شدید حزب‌ا... این عوامل بود. در واقع هر موردی که به تضعیف قدرت مقاومت منجر شود جزئی از خطوط قرمز آنها محسوب می‌شود. در این میان متهم کردن ایران و سوریه به دخالت در تحولات لبنان هیچ وجاهتی نخواهد داشت. به این دلیل که با عبور از خطوط قرمز مقاومت در هر شرایطی و در هر دورانی حزب‌ا... این عکس‌العمل را نشان می‌دهد.
در شرایطی که از سوی برخی مقامات لبنانی اتهام‌هایی علیه دولت‌های سوریه و ایران مطرح می‌شود که شاهد هستیم وزرای خارجی کشورهای عربی به منظور بررسی نقش ایران در تحولات اخیر لبنان تشکیل جلسه می‌دهند. تا چه اندازه عملکرد دستگاه دیپلماسی کشورمان در ایراد چنین اتهام‌هایی موثر می‌دانید؟
اتهام‌هایی که بر علیه ایران وارد می‌شود تحت‌تاثیر وضعیت کلی روابط خارجی ایران قرار دارد و در نهایت این سیاست‌ها باعث مورد هدف قرار گرفتن منافع کشورمان شده است.
در واقع ضعف تبلیغات در دولت نهم که نتوانسته است دیدگاه ایران را به خوبی تشریح کند یکی از عوامل ایراد اتمام به کشورمان محسوب می‌شود. ضعف دیپلماسی دولت نهم در سطح منطقه‌ایی و بین‌المللی باعث به وجود آمدن سوءتفاهم و افزایش تهدید علیه جمهوری اسلامی شده است. این در حالی است که ایران نمی‌تواند طرفدار یک گروه در لبنان باشد و دخالت گروههای خارجی در امور داخلی لبنان را نمی‌پسندد.
به هرحال تصمیم برعهده مقامات لبنانی اعم از گروه 8 مارس، «میشل عون»، «نبیه بری» و «سیدحسن نصرا...» و سایر چهره‌های برجسته لبنانی است تا هر آنچه بر مصلحت لبنان می‌دانند عمل کنند.
در جنگ 33 روزه اسرائیل با حزب‌ا... لبنان، شبکه مخابراتی یکی از برگ‌های برنده مقاومت محسوب می‌شد. مورد هدف قرار گرفتن این موضوع را نمی‌توان در راستای تامین اهداف رژیم صهیونیستی تحلیل کرد؟
با دیدگاه شما به طور کلی موافق هستم. برای تشریح این موضوع می‌توان جنگ عراق را مورد بررسی قرار داد. عراق دو بار مورد حمله آمریکا قرار گرفته است. یکبار در سال 1991 پس از حمله این کشور به کویت بود که در این جنگ آمریکا در اولین اقدام تمام شبکه ارتباطی صدام‌حسین و ارتش عراق را مورد هدف خود قرار داد و متعاقب آن در روز اول نبرد تمام واحدهای رزمی ارتش عراق نابود شد و حلقه ارتباطی کل ارتش از هم پاشید. صدام‌حسین برای از بین بردن این ضعف برای ارتباطات خود از شبکه فیبرنوری استفاده کرد ولی بر اساس اخباری که بعدها به دست آمد این شبکه ارتباطی ارتش عراق توسط آمریکایی‌ها به طور کامل فاش شده بود. در حقیقت طی جنگ دوم مهمترین ضربه را ارتش عراق از همین بخش تحمل کرد. اهمیت ارتباطات در سازمان رزم به نحوی است که این موضوع در حد سلاح و سازمان نظامی محسوب می‌شود و قابل تفکیک نیست. این برخورد به این معنی است که سلاح حزب‌ا... از وی گرفته شود و حزب‌ا... نیز اعلام کرده بود که سلاح مقاومت، خط قرمز نیروی مقاومت است و هر کسی بخواهد این سلاح مقاومت را بگیرد، دست وی را قطع خواهد کرد.
به دنبال طرح ترور ناموفق سیدحسن نصرا... توسط مقامات اسرائیلی و متهم شدن گروهی در داخل لبنان به همکاری با این رژیم آیا سناریویی بر علیه حزب‌ا... در دو جبهه داخل و خارج لبنان در حال وقوع است؟
این مطلبی است که از سوی طرف‌های لبنانی مطرح می‌شود و آنها یکدیگر را متهم می‌کنند. البته نمی‌خواهم هیچ‌یک از این اتهام‌ها را تائید کنم به این دلیل که اطلاعات دقیقی در این زمینه وجود ندارد و فقط می‌توانیم شرایط موجود را تحلیل کنیم.
شبکه ارتباطی حزب‌ا... در جنگ 33 روزه توانست این نیروی مقاومت را سرپا و استوار نگاه دارد و هرگونه برخوردی به سود اسرائیل تمام خواهد شد. این در شرایطی است که مقامات اسرائیلی بارها اعتراف کرده‌اند که در جنگ 33 روزه با تمام تلاشی که داشتند نتوانستند شبکه ارتباطی حزب‌ا... را از میان بردارند. به همین دلیل دولت لبنان با مصوبه‌ایی که داشت مرتکب اشتباه بزرگی شده است.
با پرداختن به این موضوع حساس، اکنون شرایط لبنان به مراتب پیچیده و سخت‌تر خواهد شد. باید توجه داشته باشیم که مقامات اسرائیلی در هر جایی که بتوانند به دنبال ترور سیدحسن نصرا... و سایر رهبران مقاومت فلسطینی هستند.
آیا تشدید درگیری و خشونت می‌تواند منجر به جنگ داخلی دیگری در لبنان شود؟
معتقدم که هدف حزب‌ا... این است که به درگیری‌های داخلی وارد نشود زیرا درگیری داخلی به سود اسرائیل خواهد بود. به همین دلیل حزب‌ا... به دنبال جنگ داخلی نیست و این درگیری‌ها در نهایت حزب‌ا... را تضعیف خواهد کرد. به نظر من طرف‌هایی که با حزب‌ا... مخالف هستند می‌خواهند که نیروی مقاومت وارد درگیری‌های داخلی لبنان شود. به همین دلیل حزب‌ا... باید در این زمینه هوشیار باشد تا به دام نیافتد در حال حاضر حزب‌ا... این فهم را دارد که وارد این درگیری‌ها نشود. باید قبول کنیم که حزب‌ا... چاره‌ایی جز این نداشته است و طرف مقابل نیز بر روی نقطه حساس این نیرو دست گذاشته است و از خط قرمز آنها عبور کرده‌اند. برخورد حزب‌ا... به معنی هشدار است که اگر وارد خطوط قرمز مقاومت شوند وارد خطوط قرمز آنها خواهند شد.
به دنبال کشیده شدن درگیری‌ها به شمال لبنان، افق‌های آینده این درگیری‌ها را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
به این دلیل که این درگیری‌ها به صورت طایفه‌ای و منطقه‌ای نیست بلکه تنازع مابین طرفداران مقاومت و نیروهای مخالف است به نحوی که طرفداران آنها در بین گروههای سنی، شیعه، مسیحی و همه طوائف قرار دارند. خیلی از جریان‌های سیاسی سعی می‌کنند که این درگیری‌ها را به صورت فرقه ایی نشان‌دهنده این در حالی است که به این شکل نیست. اکنون گروههای سنی بسیار زیادی از نیروی مقاومت حزب‌ا... حمایت می‌کنند که از جمله «سلیم الحص» «عمرکرامی»، از بزرگان اهل سنت، اخوان‌المسلمین و میشل عون و بسیاری از گروههای مسیحی را شامل می‌شود. حتی گروهی از دروزی‌ها که به دفاع از نصرا... در مقابل «ولید جنبلاط» قرار گرفته‌اند. در واقع در همه طوائف گروههای موافق و مخالف نصرا... وجود دارد به هر حال ممکن است که این درگیری‌ها کاهش پیدا کند ولی تصور نمی‌کنم که این مشکلات با یک توافق دوطرف خاتمه پیدا کند و راه‌حل طولانی در پیش خواهد داشت هرچند که امکان حمله دوباره اسرائیل به لبنان نیز وجود دارد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید