چرا انتخابات رئیس‌جمهور در عراق با بن‌بست مواجه شده است؟
دکتر احمد فاطمی‌نژاد در تشریح ارزیابی خود از اتفاقات مربوط به انتخاب مقامات دولت عراق توسط پارلمان اظهار کرد: برخی رقابت‌ها در پارلمان، ساختار سیاسی عراق، رقابت‌های درونی کردها و نفوذ بازیگران خارجی اعم از منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای که رایزنی‌هایی با گروه‌های سیاسی عراق در این خصوص داشته‌اند، چهار عنصر و عاملی است که موجب شده انتخاب رئیس‌جمهور و سایر مقامات دولت در عراق با بن‌بست مواجه شود.
وی خاطرنشان کرد: هر چند در ساختار سیاسی عراق رئیس‌جمهور مقامی تشریفاتی است اما به دلیل اینکه او باید نخست‌وزیری که از سوی اکثریت پارلمان معرفی می‌شود را مامور تشکیل کابینه کند، لذا حداقل از این منظر به لحاظ اجرایی جایگاه مهمی دارد.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: هر چند تا رئیس‌جمهور انتخاب نشود، انتخاب و معرفی نخست‌وزیر دولت جدید در عراق با مشکل مواجه خواهد بود اما از سویی با توجه به سابقه تنش‌هایی که در انتخابات عراق وجود دارد، ادامه این وضعیت می‌تواند برای ثبات این کشور خطرناک باشد.
وی ادامه داد: مسائلی مانند رقابت‌های در داخل پارلمان و بین گروه‌های مختلف و اختلاف‌نظرهایی که وجود داشت و موضوعاتی مانند تقلب که در انتخابات مطرح شده بود، موجب شد تا در مجموع هیچ کدام از گروه‌ها و احزاب نتوانند به یک اکثریت قابل اتکایی دست یابند.
فاطمی‌نژاد با اشاره به اینکه ساختار سیاسی و خصلت چندقومیتی در عراق موجب شده تا یکسری توافقات برای تقسیم قدرت در این کشور وجود داشته باشد، گفت: هرچند بر اساس توافق کردهای اتحادیه میهنی و حزب دموکرات، از سال ۲۰۰۳ مقرر شده بود که مدیریت و ریاست اقلیم کردستان در اختیار حزب دموکرات و ریاست جمهوری عراق در اختیار اتحادیه میهنی قرار گیرد، اما چند سالی می‌شود که حزب دموکرات علاوه بر ریاست اقلیم کردستان، در مورد ریاست جمهوری هم مدعی شده است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل عنوان کرد: هر چند با وجود اختلافات بین کردهای عراق، برهم صالح موفق شد تا در دوره قبلی به عنوان رئیس‌جمهور تاییدیه پارلمان عراق را بگیرد، ولی در این دوره هوشیار زیباری به عنوان نماینده حزب دموکرات معرفی شد. اکنون هرچند زیباری به عنوان نامزد حزب دموکرات کردستان عراق مطرح شد، اما بر اساس آنچه مطرح می‌شود پرونده فساد مالی دارد. از سویی با اعلام موضع دیوان عالی عراق در این زمینه، عملاً انتخاب رئیس جمهور به بن‌بست خورد و موجب شد جریان مقتدی صدر که اکثریت بودند، در جلسه پارلمان شرکت نکنند و انتخاب رئیس‌جمهور به تعویق افتاد.
فاطمی نژاد در ادامه به نقش کشورهای خارجی از جمله عربستان، امارات و آمریکا در انتخابات عراق اشاره کرد و افزود: این کشورها در انتخابات عراق بی‌تأثیر نیستند، اما عنصر مهم‌تر همان درگیری‌های داخلی بین گروه‌های مختلف شیعی و از سویی بین دو حزب اتحادیه میهنی و حزب دمکرات است، طبیعتاً کشورهای خارجی سعی می‌کنند از این رقابت‌ها و تنش‌هایی که بین گروهای داخلی عراق وجود دارد، استفاده کنند و این موجب می‌شود شرایط دشوارتر شود.
وی اظهار کرد: به دلیل رقابتی که بین خود کردهای عراق وجود دارد، تا کنون نتوانسته‌اند به گزینه واحدی در انتخاب رئیس جمهور برسند و از سویی حزب دموکرات از سال ۲۰۱۸ به بعد، برخلاف توافقی که داشتند، سعی کردند در ریاست جمهوری هم گزینه‌ای داشته باشند که تمام این مسائل مشکل‌ساز شده است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: با اینکه رقیب اصلی برهم صالح در این دوره زیباری بود، اما به نظر می‌رسد با اعلام موضع دیوان عالی عراق و موضوعاتی که برای فساد مالی وی مطرح شده است، برهم صالح مجددا به ریاست جمهوری برسد، مگر اینکه حزب دموکرات گزینه دیگری را مطرح کند که فکر می‌کنم در این شرایط دشوار خواهد بود و فرصتی نیست، احتمالاً گروه‌های مختلف بر روی رئیس‌جمهوری فعلی بتوانند توافق کنند.
