مدارس کشور همزمان با پایان تعطیلات نوروزی از ۱۴ فروردین ۱۴۰۱ به آموزش حضوری بازگشتند اینبار، اما طبق روال دوران قبل از کرونا یعنی هر روز، در ساعات کامل و بدون فاصلهگذاری اجتماعی میان دانشآموزان.
رصد میدانی بازگشایی مدارس طی روزهای اخیر نشان میدهد که حضور دانشآموزان در مقایسه با بازگشاییهای قبلی بسیار چشمگیرتر بود البته شاید دلیل آن اجبار و الزامی باشد که این بار با بازگشایی مدارس همراه است یا خسته شدن خانوادهها و دانشآموزان از آموزش مجازی و خانهنشینی دوساله.
با این حال همچنان برخی دانشآموزان غایب هستند و در برخی کلاسهای درس نیمی از دانشآموزان هنوز به آموزش حضوری بازنگشتهاند؛ کنار تمام ضرورتهای بازگشایی مدارس و آسیبهای تحصیلی، روانی و جسمانی تعطیلی دوساله مدارس برای دانشآموزان در این گزارش به بیان مشکلات و دلنگرانی خانوادههایی میپردازیم که یا از سر ناچاری و اجبار فرزندان خود را به مدارس فرستادهاند یا همچنان بر عدم بازگشت فرزندانشان به مدرسه پافشاری میکنند.
سه نگرانی خانوادهها برای مخالفت با بازگشایی مدارس
اصلیترین نگرانی خانوادههایی که همچنان در برابر فرستادن فرزندان خود به مدرسه مقاومت میکنند، حذف فاصلهگذاری اجتماعی و تعداد بالای جمعیت دانشآموزان در کلاسهای درس مدارس دولتی است، زمان نامناسب بازگشایی مدارس آن هم دقیقاً بعد از مسافرتهای نوروزی نگرانی دیگر خانوادههاست. آنها معتقدند اگر مسئولان قدری تأمل میکردند، نتیجه سفرهای نوروزی مشخص میشد و بعد مدارس باز میشد آنوقت با اطمینان خاطر بیشتری میتوانستند فرزندان خود را به مدارس بفرستند و آموزش حضوری نیز با ثبات بیشتری تا پایان سال تحصیلی ادامه مییافت.
خانوادهها معتقدند ویروس کرونا یک واقعیت عینی است که تاکنون جان دهها هزار شهروند ایرانی را گرفته است و طبیعی است والدین نگران سلامتی فرزندان خود در محیط پرتراکمی همچون مدرسه باشند و مدارس دولتی توانایی کافی را برای رعایت پروتکلهای بهداشتی از جمله تأمین مواد ضدعفونیکننده، شستوشوی دست و ماسک برای دانشآموزان بهویژه در مناطق محروم ندارند.
نگرانیها برای دانشآموز اولدبستانی
امیرعلی دانشآموز کلاس اول دبستان است، اما پدرش اصلاً رضایتی به حضور هر روز فرزندش در کلاس درس ندارد.
این پدر درباره دلایل نگرانی از حضور فرزندش در مدرسه میگوید: «کلاس درس امیرعلی ۳۰ نفره است و ۱۲ دانشآموز غایب هستند، اما معلم میگوید دیگر در شاد آموزش ندارد و برای دانشآموزان غیبت رد میکند در چنین شرایطی چارهای نداشتم تا پسرم را به مدرسه بفرستم، اما واقعاً نگرانم، چون فاصله گذاری اجتماعی حذف شده است، دانشآموزان سهنفری کنار یکدیگر مینشینند و با توجه به اینکه بسیاری افراد به سفرهای نوروزی رفتهاند ممکن است ناقل باشند و فرزندم مبتلا شود.
از سوی دیگر دانشآموز کلاس اول دبستان توانایی مراقبت از خود، ضدعفونی و شستوشوی دقیق دستها و زدن ماسک بهمدت طولانی را ندارد، آیا مسئولان به این مسائل و وضعیت نابهسامان مدارس دولتی فکر کردهاند؟ طبیعی است در مدارس غیردولتی و خاص بهدلیل جمعیت کم دانشآموزان در کلاسهای درس اوضاع بهتر خواهد بود.»
مسئولان نتیجه سهل انگاری را خواهند دید
برخی خانوادهها با وجود تمایل به بازگشایی مدارس و ضرورت آموزش حضوری دانشآموزان، اما به این شیوه بازگشایی منتقدند، آنها با وجود آنکه فرزند خود را به مدرسه فرستادهاند، اما نگران وضعیت سلامت او هستند.
آقای نظری یکی از همین افرادی است که بازگشایی مدارس را یک ضرورت میداند، اما منتقد این شیوه از بازگشایی است.
او که فرزندش در دوره متوسطه یکی از مدارس دولتی استان تهران تحصیل میکند، میگوید: با آموزش حضوری کاملاً موافقم، چون یادگیری فرزندم در آموزش حضوری بهتر خواهد بود، اما با این شکل از بازگشایی مخالفم! آیا واقعاً پروتکلها در مدارس رعایت میشود؟ تعداد دانشآموزان در کلاس درس و فاصله آنها از یکدیگر مطابق دستورالعملهای مقابله با شیوع ویروس کروناست؟ معتقدم باید جمعیت کلاسهای درس را نصف میکردند و یکروز در میان بهصورت گروهی در کلاسهای درس حاضر میشدند، بهنظر میرسد مسئولان طی هفتههای آینده نتایج سهلانگاری خود را خواهند دید.
انتخاب بدترین زمان برای بازگشایی کامل مدارس
مادر عرشیا که فرزندش در پایه چهارم ابتدایی یکی از مدارس دولتی شهر تهران درس میخواند و مخالف سرسخت بازگشایی حضوری مدارس است، بر این باور است که ۱.۵ ماه باقیمانده از سال تحصیلی نیازی به بازگشایی مدارس نبود و آموزش حضوری به این شکل باید از مهر ماه و همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید اجرا میشد، در این شرایط که بسیاری از مردم به دید و بازدید نوروزی یا سفر رفتهاند و قطعاً برخی افراد ناقل هستند، بازگشایی مدارس آنهم بلافاصله پس از پایان تعطیلات بزرگترین اشتباه دولت بود، جمعیت کلاسهای درس مدارس دولتی بالای ۳۰ و ۳۵ نفر است و دانشآموز دبستانی توانایی مراقبت از خود را ندارد.
او ادامه میدهد: عدهای میگویند "پس چطور فرزندان خود را به سفر یا دید و بازدید بردید؟ "، در این مواقع والدین کنار کودک هستند و دائم به او برای زدن ماسک و شستوشوی دست تذکر میدهند اما، آیا این اتفاق در مدارس هم رخ میدهد؟ آیا معلم یا کادر مدرسه حواسشان است تا حتماً ماسک روی صورت دانشآموز باشد یا دستان خود را ضدعفونی کند؟ پسرم میگوید کلاس درسشان دو پنجره دارد که معلم پنجره سمت خود را باز میکند و پنجره نزدیک به دانشآموزان بسته میماند.
گفته بودند دانشآموزان دارای بیماری زمینهای، مبتلایان به کرونا یا دارای علائم میتوانند از آموزش مجازی استفاده کنند اما، کدام آموزش مجازی؟ معلم تمام تدریسها در شبکه شاد را متوقف کرده است و دیگر آموزشی بهشیوه مجازی ارائه نمیشود؛ تکلیف این گروه از دانشآموزان چیست؟ اگر قرار باشد آموزش مجازی آنها بلاتکلیف باشد برخی خانوادهها ممکن است فرزند خود را به مدرسه بفرستند و آن وقت باید منتظر فاجعه و ابتلای کلاس درس به کرونا باشیم.
مادر این دانشآموز میگوید: دانشآموزان دبیرستانی واکسن زدهاند و طبیعی است که نگرانی بابت آنها کمتر باشد، اما بسیاری از خانوادهها این ریسک را نمیپذیرند که به فرزند ۶ تا ۱۱ سال خود واکسن بزنند، از سوی دیگر اعتمادی به سالمسازی محیط مدارس نیست، مدرسه ۴۰۰ تا ۵۰۰ دانشآموز دارد و هنگام زنگ تفریح کنار هم قرار میگیرند عدهای ماسک را از صورتشان برمیدارند. در برخی کشورها که بهسمت بازگشایی مدارس رفتهاند تستهای هفتگی از دانشآموزان گرفته میشود تا موارد ابتلا به کرونا شناسایی شود، آیا چنین امکاناتی را در ایران داریم؟
سرویس مدارس هم یکی دیگر از مشکلات است هماکنون سرویسی وجود ندارد و خانوادههایی که میخواهند فرزند خود را به مدرسه بفرستند با مشکل مواجه شدهاند، گفته بودند مدارس میتوانند ساعات حضور دانشآموزان در کلاس درس را کمتر کنند، اما از این موضوع نیز خبری نیست. این شیوه اجرای بازگشایی دارای اشکالات بسیاری است و مردم را با مشکلات متعددی مواجه کرده است.
اگرچه بازگشایی کامل مدارس و حرکت بهسمت آموزش حضوری یک ضرورت است، اما بیم تعطیلی دوباره مدارس با خیز مجدد کرونا وجود دارد، از سوی دیگر برخی خانوادهها نگرانیهای بهحقی دارند که مسئولان نمیتوانند نسبت به آن بیتفاوت باشند.