پاسخ آمریکا به سوالی درباره تاثیر ارزیابی‌های اخیر آژانس از برنامه هسته‌ای ایران بر مذاکرات وین
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک نشست خبری در پاسخ به سوالی مبنی بر این که طبق اظهارات مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مدعی شده بود، ایران مقادیر قابل توجهی از اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد و ممکن است تنها چند هفته از داشتن مواد شکافت‌پذیر کافی برای تولید یک بمب اتمی فاصله داشته باشد، آیا این همان بازه زمانی مد نظر دولت بایدن برای خارج شدن از مذاکرات وین در صورت عدم تلاشی از سوی ایران برای احیای توافق هسته‌ای است، گفت: ما اطلاعات مشترک زیادی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داریم. به آژانس اعتماد و اطمینان کامل داریم. ارزیابی‌ای که امروز (روز دوشنبه) از مدیرکل شنیدید تا حد زیادی با ارزیابی ما تطابق دارد. واقعیت این است که وقتی برجام اجرایی می‌شد، وقتی به طور کامل اجرا می‌شد، زمان گریز[هسته‌ای] حدود ۱۲ ماه بود. حدود یک سال بود. در طی دو سال اخیر، یا باید بگویم از مه ۲۰۱۸ که فکر می‌کنم سه-چهار سال است، این زمان گریز به طور چشم‌گیری کاهش یافته است. حالا دیگر ما حرف چند ماه را نمی‌زنیم، متاسفانه حرف‌مان چند هفته یا کمتر است.
به گزارش وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، پرایس افزود: بازه زمانی از سرگیری بالقوه پایبندی دوجانبه به برجام، مبتنی بر تقویم نیست. به هفته و ماه بستگی ندارد. این بازه مبتنی بر ارزیابی‌هایی است که مدام در حال پیش‌روی‌اند. این ارزیابی‌ها بر اساس هر اطلاعات مرتبطی به‌روز می‌شوند. تا زمانی هم که بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام در بردارنده مزایایی در زمینه منع اشاعه تسلیحات اتمی باشد که وضع فعلی عاری از آن است، ما به دنبال بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام خواهیم بود.
او با تکرار ادعاهای قبلی درباره زمان گریز در برنامه هسته‌ای ایران، گفت: همان طور که گفتم، بازه زمانی‌ای که در حال حاضر داریم، بسیار کوتاه است. چشم‌انداز بازگشتی دوجانبه به پایبندی، اگر بتوانیم در مذاکرات برای انجام دادن آن موفق شویم، هنوز می‌تواند منجر به طولانی‌تر کردن قابل توجه زمان گریز شود. این یک علامت سوال بزرگ است. باید ببینیم در زمانی که پیش رو داریم، به کجا می‌رسیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این که به نظر می‌رسد آمریکا تا زمانی منتظر می‌ماند که ایران به کشوری در آستانه هسته‌ای شدن تبدیل شود، بیان کرد: ما منتظر چیزی نیستیم. هر روز با متحدان و شرکایمان در این باره تعامل و همکاری داریم. تکرار می‌کنم تا زمانی که منافع ملی آمریکا ایجاب کند، به دنبال بازگشتی دوجانبه به پایبندی خواهیم بود، اما به هر طریق، همان طور که قبلا گفته‌ام، رئیس جمهور بایدن تعهد دارد. او نسبت به این که ایران هیچ گاه در جایگاه دستیابی به یک سلاح اتمی قرار نگیرد، تعهدی راسخ دارد.
به گزارش ایسنا، اظهارات پرایس در پی این مطرح می‌شود که روز گذشته، با آغاز جلسات شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی، مدیر کل آژانس در بخشی از سخنرانی آغازینش به فعالیت‌های آژانس در زمینه نظارت و راستی آزمایی در برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرده و گفت، «ایران توضیحی ارائه نداده است که در رابطه با یافته‌های آژانس در سه محل اعلام‌نشده در ایران، از نظر فنی موثق باشند. ایران علاوه بر این آژانس را از محل یا محل‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای که در سال ۲۰۱۸ از تورقوز آباد منتقل شده بودند، مطلع نکرده است. تا زمانی که ایران توضیحات موثقی به لحاظ فنی درباره وجود ذرات اورانیوم با منشا انسانی در تورقوزآباد، ورامین و مریوان ارائه ندهد و آژانس را از تمامی محل‌های وجود مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای مطع نکند، آژانس نمی‌تواند صحت و کامل بودن اظهارات ایران را تحت معاهده پادمانی‌اش تایید کند. بنابراین، مسائل پادمانی مربوط به این سه محل هنوز[حل نشده] باقی مانده‌اند.»
مدیرکل آژانس همچنین گفت: طبق روال قبلی و برای این که آژانس در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند تضمین کند برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز است، آژانس آماده است بدون تاخیر، با ایران برای حل و فصل این مسائل دوباره همکاری کند.
او علاوه بر این، در نشست خبری خود که پس از جلسه شورای حکام برگزار شد، گفت که آنچه رخ داده است نشان می دهد که ما و ایران به همکاری و شفاف سازی و توضیح درخصوص برخی امور نیاز داریم.
او تاکید کرد: ایران برنامه هسته ای بلندپروازانه دارد و به نفع این کشور است که با ما همکاری کند و درخصوص امور مبهم توضیح دهد.
گروسی گفت: چیزی که ایران به ما داده است کافی نیست و باید توضیحات لازم را ارائه دهد.
مدیرکل آژانس در ادامه بیان کرد: در دستیابی ایران به اورانیوم کافی برای ساخت بمب هسته‌ای تنها مساله، زمان است. خواستار تداوم همکاری با ایران برای رسیدن به راه حل برای برنامه هسته ای این کشور هستیم.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به اظهارات گروسی گفت: متاسفانه مدیرکل آژانس گزارشی را به صورت شتاب‌زده ارائه کرده است که پیش از این‌که منتشر کند در پارلمان اروپا همین موارد را قبلا یک بار دیگر گفته بود و همان موقع نیز ایران موضع گرفت و اعلام کرد که با توجه به این‌که هنوز دور سوم رایزنی‌ها بین ایران و آژانس انجام نشده، جمع بندی مدیرکل در پارلمان اروپا به گونه ای است که انگار از قبل تصمیمی گرفته شده که گزارش آژانس جهت گیری و موضع گیری خاصی را داشته باشد.
خطیب زاده با بیان این که گزارش ارایه شده دقیق نیست، تصریح کرد : ما صریح و روشن گفتیم که این گزارش بی اعتنا به تمامی اقدامات و پاسخ‌هایی که ایران با دقت و به صورت فنی ارائه کرده، است. ما از پنجم مارس ۲۰۲۲ و نیمه اسفند تا امروز سه دور نشست با آژانس بین الملی انرژی اتمی داشتیم و یک بار هم به صورت مکتوب نظرات و پاسخ‌های خود را ارائه کردیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید مجدد مبنی بر این که این گزارش علاوه بر این که دقیق نیست و بی اعتنا به اقدامات ایران است، تلاش دارد که یک روایت شاذ و بعیدی را در خصوص برنامه‌های هسته ای ایران جا بیندازد که بیشترشان بر اساس موارد ادعایی است، در همین ارتباط افزود: معلوم است رد پای رژیم صهیونیستی در آن وجود دارد.
علاوه بر این، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در گفت‌وگو با شبکه الجزیره گفت: پاسخ‌هایی که تاکنون به سوالات آژانس بین المللی انرژی اتمی داده‌ایم، دقیق بوده است.
اسلامی گفت: مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی اراده جدی برای "قانع کننده" توصیف کردن پاسخ‌های ما ندارد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گزارش‌های اطلاعاتی دشمنان ما و در راس آن‌ها اسرائیل استناد می‌کند.
او افزود: قطعنامه‌ای که برخی در شورای حکام برای رسیدن به آن تلاش می‌کنند اوضاع جدیدی را به وجود نخواهد آورد. آژانس باید نفوذ سیاسی در داخل خود را متوقف کند و به قوانین پایبند باشد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از هدف قرار دادن سایت های ما انتقاد نکرد و این یک پرسش بزرگ است. سلاح هسته ای در راهبرد ما جایی ندارد و چیزهایی که مطرح می شود تنها اتهامات مغرضانه است.
اسلامی بیان کرد: سهم ما از انرژی جهانی تنها ۳ درصد است و ۲۵درصد فعالیت بازرسان آژانس در خاک ما انجام می شود. تصمیم غنی سازی اورانیوم ۹۰ درصد منوط به تصمیمات مسئولان مربوطه است. ما تصمیم غنی سازی اورانیوم را تنها برای تحریک کردن اتخاذ نمی کنیم. دستیابی آژانس به فیلم‌ها و ضبط ویدیویی منوط به سرنوشت توافق است.
او در ادامه خاطرنشان کرد: ما بدون توجه به نتیجه توافق به فعالیت های مسالمت آمیز هسته ای خود ادامه می دهیم. ما آماده پایبندی به توافق هسته ای هستیم به شرطی که طرف های دیگر به تمام بندهای توافق پایبند باشند.
