آفتابنیوز : آفتاب- سرویس اجتماعی: وقتی میشنویم طلا، ناخودآگاه یاد زرق و برق و زیبایی میافتیم، زرق و برقی که شاید بسیاری در حسرت داشتن کوچکترینش باشند. بسیاری از روزها راحت از کنار طلافروشی ها میگذریم و خیلی وقتها فقط به تماشای طلاهای زرد وسفید رنگ پشت ویترین ها بسنده میکنیم. شاید سالها در حسرت این میمانیم تا بتوانیم قطعهای کوچک از پرزرق و برقترین فلز جهان را از آن خود کنیم. شاید فکر کردن به همین مسائل بود که وادارمان کرد که وضعیت طلا در ایران و زحمتهایی که برای تولید آن کشیده میشود را بررسی نمائیم.
هنگامی که وارد دفتر و یا بهتر بگویم گالری «محمد کشتی آرای» نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر شدیم درباره همه چیز میخواستیم حرف بزنیم غیر از وضعیت کسانی که با کار دستشان این گالریها را پر کردهاند. اما وقتی بعد از گذشتن از هفتخوان و رد کردن مراحل امنیتی وارد گالری زیبا و بزرگ آقای «کشتی آرای» در بازار طلای تهران شدیم و مشتریانی را دیدیم که آمده بودند گردنبندی به قیمت 10 میلیون تومان و سرویس طلایی به بهای 450 میلیون تومان خریداری کنند، ناخودآگاه فکرمان کشیده شد به ضعیفترین قشری که در جامعه طبقاتی امروز زندگی میکنند؛ کارگران. افرادی که شاید ساعتها و بدون داشتن حق بیمه و ... زحمت میکشند تا مشتریانی چنین، به بزرگترین و لوکسترین طلافروشیهای تهران بیایند و به راحتی چک پولهایشان را صرف خرید طلا کنند.
محمد کشتی آرای حالا یکی از بزرگترین طلافروشان تهران و نایب رئیس اتحادیه طلا وجواهر است. سمتی که به قول خودش کاملاً دموکراتیک و با انتخاب همصنفی هایش به آن دست یافته است. با او در مورد وضعیت کارگران طلاساز به گفتگو نشستیم. از شما به عنوان نایب رئیس اتحادیه طلاسازان میخواهم بپرسم که فعالیتهای اختصاصی اتحادیه برای کارگران صنف طلا چه بوده است؟ اتحادیه برای کارگران نمیتواند کار بهخصوصی انجام دهد مگر اینکه خود کارگران خواستهای را از ما طلب کنند، کلیه قوانینی که وزارت کار وضع کرده در مورد کارگران طلا هم اعمال میشود. تنها کاری که ما برای کارگران انجام دادهایم بستن قراردادی با بیمه ایران است که در موارد خاصی مثل آتشسوزی و ... آنها را حمایت میکند.
عکسالعمل کارگران نسبت به این عمل چه بوده است؟ این اقدام بازتاب خوبی میان کارگران داشته است، اما نکتهای که باید اینجا به آن اشاره کنم چگونگی تهیه مواد اولیه است، مواد اولیه کار ما شمش طلا است و چهار درصد تجمیع عوارض برای ورود آن به ایران درنظر گرفته میشود، همین تجمیع عوارض باعث اختلاف قیمت طلا با بررسیهای دیگر و در نتیجه نارضایتی کارگران این صنف است، ما امیدواریم با رایزنیهایی که با دولت انجام میدهیم این تجمیع عوارض حذف بشود.
به خاطر همین مسئله که در حال حاضر در زمینه واردات طلا مشکل وجود دارد و زمینه قاچاق طلا به وجود آمده است؟ بله میتوان یکی از دلایل بزرگ آن را این مسئله دانست، با اینکه سود بازرگانی گمرک در حال حاضر صفر است، اما با همین چهاردرصد تجمیع عوارض مشکل بزرگی در زمینه واردات طلا به وجود آمده است؛ هرچند این تجمیع عوارض شامل همه کالاهایی که وارد ایران میشود هست ولی برای یک کیلو طلا مبلغ زیادی است، به عنوان مثال برای هر یک کیلو طلا، مبلغ یک میلیون تومان اضافه شود در حالی که در بازار آزاد قیمت کمتر از یک میلیون تومان است، همین موضوع باعث میشود که کارگرفرمایان ایرانی نتوانند شمش طلا بخرند و از طلاهای بازیافتی استفاده میکنند.
با این اوصاف بیشترین مشکلاتی که از سوی کارگران به شما ابلاغ میشود چیست؟کارگران به صورت مستقیم به ما چیزی ابلاغ نمیکنند، بلکه کارگران انجمنهایی از جمله انجمن حقوقی، انجمن کارفرمایان و .. دارند که حامی آنهاست و هدفشان موازیکاری با اتحادیه است و از طریق آنها مشکلاتشان به ما ابلاغ میشود.
این انجمنها فقط برای کارگران طلا وجود دارد یا دیگر کارگران نیز از این انجمنهای حامی برخوردارند؟
برای کل کارگران از جمله کارگران طلا این انجمنها وجود دارد که به موازات کار اتحادیه، خواستههای کارگران را بررسی و به ما ابلاغ میکنند. اتحادیه یک هیات مدیره هفت نفره دارد و مجموعه عظیمی از کارگر و کارفرما، بنابراین نمیتواند به تمام مسائل رسیدگی کند بنابراین انجمهایی چون انجمن سازندگان، تولیدکنندگان، کارفرمایان و ... به وجود آمده است که دارای ارتباط مستقیم با کارگران و آگاه با خواستههای آنان هستند.
بازگردیم به بحث بیمه کارگران، اتحادیه طلا و جواهر در مورد بیمه کارگران چه فعالیتهای خاصی را انجام داده؟ سالهاست که خواستههای زیادی از سوی کارگران در رابطه با بحث بیمه وجود دارد ولی در این شرایط اتحادیه و انجمنها نمیتوانند کارهای درخور توجهی در این زمینه انجام دهند.
یعنی به نظر شما ما نیازمند تصویب قانونی در این زمینه هستیم؟
صددرصد اینطور است، به طور مثال تامین اجتماعی بالاترین درصد را در مورد بیمه کارگران طلاساز میگیرد و همین مسئله باعث تمایل نداشتن کارفرماها برای بیمه کردن کارگران و در نهایت اعتراض کارگران میشود.
پس به همین خاطر است که کارگران به صورت خویشفرما بیمه میشوند؟ بله، کارگران مجبورند خودشان خود را بیمه کنند و بسیاری از آنان در این زمینه از سوی کارفرما حمایت نمیشوند، حتی در مواردی مانند آتشسوزی، موارد درمانی مانند جراحیها و ... کارگران خود را بیمه تکمیلی میکنند.
یعنی در مواردی مانند آتشسوزی که در کارگاهها اتفاق میافتد و مسئولیتش با کارفرماست نیز کارگران حمایتی از سوی کارفرمایان ندارند؟ بله، در خیلی از موارد این چنینی کارگران حمایتی از این نظر ندارند و مجبورند رو به بیمه خویشفرما بیاورند.
در مورد اخراج کارگران وضعیت به چه صورت است؟ بحث اخراج تابع قانون کار است، تمام کارفرمایانی که تعداد کارگرانشان از 5 نفر بیشتر میشود باید آنها را بیمه کنند و این بیمه خویشفرمایی که گفتم در مواردی است که یا کارفرمایان جواز کار ندارند و یا در مکانهای مسکونی بدون مجوز کارگاه دایر کردهاند و یا تعداد کارگرانشان کمتر از 5 نفر است البته بحث تامین اجتماعی را هم که در صحبتهایم به آن اشاره کردم بیتاثیر نیست.
فکر نمیکنید مالیاتی که به طلاسازان تعلق میگیرد در وضعیت کارگران و بهخصوص درآمد آنها تاثیرگذار است؟ در بحث مالیات باید بگویم که از طریق مجامع صنفی در مورد مالیات با اتحادیهها و وزارت دارایی توافق میشود و یک نرخ به صورت سالانه مشخص میشود و سال به سال به آن اضافه میشود؛ بنابراین همه چه کارفرمایان و چه کارگران با این موضوع کنار آمدهاند؛ هر چند معتقدیم به هر صورت این میزان مالیات در وضعیت کارگران بیتاثیر نخواهد بود. در کل من فکر میکنم برای بهتر کردن وضعیت کارگران، بخصوص کارگران طلاساز، فقط تدوین و تصویب قانونی که شامل حق بیمه مشخص و بازنشستگی برای آنان باشد، میتواند موثر باشد در غیر این صورت ما همچنان شاهد نارضایتیهایی در میان کارگران خواهیم بود.