زمان از موضوعات و مفاهیم پیچیدهای است که در طول تاریخ بشر همواره ذهن بشر را درگیر کرده است. فیلسوفان و دانشمندان هر کدام بهنحوی با مسئلهٔ زمان درگیر بودهاند و آثاری که در این زمینه منتشر کردهاند معمولاً به پیچیدگی و دشواری شهرت یافتهاند مثلاً کتاب هستی و زمان هایدگر در حوزهٔ فلسفه و نظریات اینشتین و هاوکیگ در خصوص نسبیت. زمان چنان در زندگی ما درآمیخته است که معمولاً آن را بدیهی فرض میکنیم و به شکل روزمره بارها بهکار میبریم بی آنکه به این موضوع بیندیشیم زمان حقیقتاً چیست.
به گزارش آفتابیوز؛ دو کتابی که اخیراً از مجموعهٔ تصویری قدم اول منتشر شده است هر دو بهنحوی در تلاش هستند که زمان، این موضوع غامض و دیرفهم را به زبانی ساده تشریح کنند. آیا سفر در زمان مقدور است و اگر کسی با سرعتی نزدیک به سرعت نور سفر کند آیا زمان برای او آهستهتر میگذرد؟ سیاهچالهها چه خاصیتی دارند؟
در شرح پشت جلد کتاب زمان، قدم اول آمده است: «زمان، سهل و ممتنعترین و در عین حال پیچیدهترین مفهومی است که بشر با آن بهطور روزمره درگیر است. شاید به همین دلیل باشد که سنتآگوستین، متأله قرن پنجم میلادی گفته بود که او میداند زمان چیست به این شرط که از وی در موردش نپرسند. در این قدم اول، با مفهوم زمان به ترتیب با تعریفش نزد نیوتون که آن را مقولهای سیّال میدانست و پیشنهاد آنری پوانکاره که آن را امری قراردادی بهشمار میآورد و نهایتاً با زمان ایستایِ مورد وثوق اینشتین آشنا خواهیم شد و مشکلاتی را که هر یک از این تعاریف ایجاد میکنند یادآور میشویم. سپس به تلاشهای نظری برای حلّ این مشکلات و پرسشهای دیگری که در ارتباط با این مفهوم مطرح هستند توجه خواهیم کرد.»
در شرح پشت جلد کتاب نسبیت، قدم اول آمده است: «هماکنون یک قرن از زمانی که نظریهٔ نسبیت خاص و سپس نسبیت عامّ اینشتین نگاه ما را به جهان تغییر داد میگذرد. کتاب قدم اول نسبیّت مسیری را طی میکند که اینشتین ـ هم از جنبهٔ نظری و هم بهواسطهٔ آزمایشهای گوناگون ـ پیمود تا به فیزیک جدید شکل امروزیاش را بدهد. سپس سهم هر یک از فیزیکدانان نامی از نیوتون تا هاوکینگ در این حوزه بازگو خواهد شد تا نقش یکّهای که هر یک در این زمینه ایفا کردند بررسی شود. در این مسیر که با سرعت نور طی خواهد شد به مقولاتی همچون فضا-زمان و فضاهای منحنی میرسیم و با ریاضیات و معادلاتی که فهم این مقولات را ممکن میکنند آشنا خواهیم شد. در هر منزلِ این سفر که از جمله منجر به کشف سیاهچالهها، کهکشانهای موازی و نظریهٔ ریسمان گشت، ردّ پای میراث لایزال اینشتین مورد توجه قرار خواهد گرفت.»
کتاب نسبیت قدم اول را ابراهیم اسکافی و کتاب زمان را آرش قزوینه برای انتشارات «شیرازه کتاب ما» اخیراً ترجمه کردهاند. تا کنون از سوی این ناشر از مجموعه کتابهای تصویری قدم اول نزدیک به صد جلد ترجمه و منتشر شده است که بخشی از این کتابها از جمله فیزیک ذرات، نظریهٔ کوانتوم، بینهایت، کیهان، نظریهٔ آشوب به موضوعات علمی اختصاص یافتهاند.