جدیدترین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) نشان میدهد که در شش ماهه امسال، ۷۳ مورد سرمایهگذاری خارجی به ارزش ۳۸۲ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار در بخش صنعت، معدن و تجارت تصویب شده که از لحاظ تعداد ۷.۵ و از نظر ارزش ۸۲.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.
این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته ۷۹ مورد سرمایهگذاری خارجی به ارزش دو میلیارد و ۲۱۵ میلیون دلار در این بخش تصویب شده بود.
به لحاظ تعداد پروژهها، سهم بخش صنعت ۸۹، معدن هفت و تجارت چهار درصد بوده است. همچنین از این تعداد در بخشهای صنعت، معدن و تجارت، ۲۷ مورد در حال بهرهبرداری و مابقی در حال طی مراحل اجرایی است. در این میان از بین ۵۲ مورد سرمایهگذاری خارجی در این بخش، ۲۴ شرکت با ۱۰۰ درصد سهامدار خارجی، ۳۴ شرکت بصورت مشارکتی با شرکای داخل (J.V) و ۱۵ مورد به صورت مشارکت مدنی، بیع متقابل و BOT اجرا میشود.
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت صمت، بیشترین حجم سرمایهگذاری خارجی در دوره مورد بررسی نیز در گروههای چوب و محصولات چوب و چوب پنبه (به جز مبلمان) با ۱۲۳.۲ میلیون دلار، استخراج کانسارهای فلزی با ۶۷، مواد و محصولات شیمیایی با ۴۳.۲ و ساخت فلزات اساسی با ۴۰.۹ میلیون دلار بوده است. پنج کشور اول از لحاظ ارزش سرمایهگذاری خارجی مصوب نیز کشورهای افغانستان با ۱۴۹.۸ میلیون دلار، چین با ۷۵.۵ میلیون دلار، ترکیه با ۴۴.۸ میلیون دلار، هند با ۳۳.۸ و امارات با ۲۰.۹ میلیون دلار هستند. در این میان، استانهای فارس ۴۱ درصد، خراسان جنوبی ۲۱، خراسان رضوی ۱۵، هرمزگان ۱۲ و تهران ۱۱ درصد از حجم سرمایهگذاری خارجی مصوب در بخش صعت، معدن و تجارت را جذب کردهاند.
سرمایهگذاری خارجی مصوب شامل کلیه درخواستها اعم از سرمایهگذاری جهت ایجاد طرحهای جدید، خرید سهام شرکتهای موجود و همچنین سرمایهگذاریهای خارجی در قالب ترتیبات قراردادی است.
نکته قابلتوجه این گزارش، حضور افغانستان در سرلیست سرمایهگذاران خارجی در ایران از نظر حجم است. این اتفاق در حالی رخ داده که کشور افغانستان در سال جاری از پنج مقصد صادراتی ایران حذف شده است و کارشناسان در توضیح این رویداد، تصریح کرده بودند دلیل اصلی عقبگرد ایران در بازار افغانستان، سیاستهای طالبان است که موجب کاهش قدرت خرید مردم افغانستان و در نتیجه، کاهش واردات و خروج سرمایه از این کشور شده است.
اما آنچه در این گزارش جالب است، حجم سرمایهگذاری افغانستان است. اگرچه افغانها در ششماهه سال گذشته، حجم سرمایهگذاری بیشتری در ایران انجام دادند، اما در آن دوره در پله سوم ایستاده بودند. حال با توجه به کاهش چشمگیر سرمایهگذاری خارجی مصوب در نیمه نخست امسال، این کشور با حجم سرمایه کمتر، در راس کشورهای واردکننده پول به ایران قرار گرفته است.
در ششماهه اول سال گذشته اولین سرمایهگذار خارجی در ایران، غنا با حجم سرمایه ۱۶۸۰ میلیون دلار بود؛ اما در ششماهه ابتدایی سال جاری، افغانستان توانسته با مبلغ ۸/ ۱۴۹ میلیون دلار به این جایگاه دست یابد. در نیمه نخست سال گذشته، افغانستان با ۲۰۸ میلیون دلار سرمایه، سومین کشور سرمایهگذار در ایران بود.
منبع: روزنامه تعادل