چهار منبع به خبرگزاری رویترز گفتهاند، دیپلماتهای اروپایی به ایران اعلام کردهاند که قصد دارند تحریمهای موشکهای بالستیک اتحادیه اروپا را که در ماه اکتبر طبق توافق هستهای برجام منقضی میشود، حفظ کنند. به نوشته رویترز این گامی است که میتواند واکنش تلافیجویانه ایران را برانگیزد.
این منابع سه دلیل را برای حفظ این تحریمها ذکر کردند:
۱. استفاده [ادعایی]روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین.
۲. احتمال انتقال [ادعایی]موشکهای بالستیک ایران به روسیه؛
[این در حالی است که تهران و مسکو ضمن رد چنین اتهاماتی، انتقال پهپاد و موشک به مقصد روسیه به قصد استفاده در جنگ اوکراین را اکیدا تکذیب کردهاند].
۳. محروم کردن ایران از مزایای توافق هستهای، با توجه به اینکه [به زعم غرب]تهران این توافق را نقض کرده است، البته آن هم تنها پس از آن که ایالات متحده ابتدا این کار را انجام داد.
یک دیپلمات غربی که خواست نامش فاش نشود، به رویترز گفت: «به ایرانیها به شکل کاملا واضحی (در مورد برنامههای حفظ تحریمها) گفته شده است و اکنون سؤال این است که ایرانیها چه گامهای تلافیجویانهای ممکن است بردارند و (چگونه) آن را پیشبینی کنند».
تحریم.های اتحادیه اروپا بر اساس قطعنامه سازمان ملل که توافق هستهای سال ۲۰۱۵ را تایید کرده بود، قرار است در ۱۸ اکتبر منقضی شود.
هنوز مشخص نیست که آیا تروئیکای اروپایز، گروهی متشکل از بریتانیا، فرانسه و آلمان، هنگام دیدار مقامات ارشدشان با علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هستهای ایران در ۱۲ ژوئن در ابوظبی، به ایران از قصد خود برای حفظ تحریمهای اتحادیه اروپا خبر دادهاند یا خیر.
یک مقام ایرانی به شرط ناشناس بودن به رویترز گفته: انریکه مورا، دیپلمات اتحادیه اروپا، که هماهنگ کننده مذاکرات احیای برجام است، در دیدار با باقری کنی در دوحه در ۲۱ ژوئن، موضوع حفظ تحریمهای اتحادیه اروپا را مطرح کرد، اما این مقام ایرانی حاضر به گفتگو در باره جزییات این ماجرا نشد.
یکی دیگر از مقامات ایرانی احتمال باقی ماندن تحریمها را نادیده گرفت و گفت که تهران برنامههای هستهای و موشکی خود را برای سالها با وجود تحریمهای غرب پیش برده است. این مقام ایرانی که نخواست نامش فاش شود، گفت: «حفظ تحریمها به هر عنوان و شکل، مانع پیشرفتهای مستمر ایران نمیشود. این ماجرا به عنوان یادآوری است که نمیتوان به غرب اعتماد کرد.»
یک دیپلمات اروپایی گفت که مورا شروع به ایجاد زمینههای قانونی برای حفظ تحریمها کرده که باید توسط تمامی ۲۷ عضو اتحادیه اروپا تایید شود. دو منبع گفتند که این موضوع هنوز در میان تمام کشورهای اتحادیه اروپا مورد بحث قرار نگرفته است.
بر اساس توافق هسته.ای ۲۰۱۵، هر کدام از طرفهای توافق میتواند بند «اسنپبک» را فعال کند که موجب بازگشت همه تحریمهایی لغو شده، میشود. اکثر تحریمهای ایالات متحده پس از خروج ترامپ از توافق بازگردانده شدند.
با این حال، سه منبع آگاه به رویترز گفتند که تروییکای اروپایی عمدتاً نمیخواهد این کار را انجام دهد، زیرا تهدیدی را که سال گذشته در نامه وزرای خارجه آنها به ایران ارسال شد مبنی بر اینکه اگر ایران اورانیوم را تا حد تسلیحات غنیسازی کند، «اینپبک» را فعال میکند، کاهش میدهد.
هنری روم، تحلیلگر مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که تصمیم اتحادیه اروپا برای حفظ تحریمها اولین نمونه مهم از عدم پایبندی تروئیکای به مفاد توافق هسته.ای خواهد بود. روم گفت: «این جایگزین مفاد سازمان ملل نمیشود، اما حداقل در چارچوب اختیارات دولتهای اروپایی، تضمین میکند که آنها از این نوع رفتار ایران چشم پوشی نمیکنند؛ و این منعکس کننده این است که قطعنامه شورای امنیت توافقی را تأیید میکند که دیگر به هیچ شکل واقع بینانه وجود ندارد».
منبع: اکوایران