انتظار میرود بریتانیا و سایر قدرتهای اروپایی برای اولینبار برنامه خود برای نقض توافق برجام را اعلام کنند. آنها تأیید کردهاند که قرار نیست تحریمهای موشکی تهران را که قرار بود در اکتبر امسال به پایان برسد، را بردارند.
به گزارش اکوایران، به نوشته گاردین، دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ آمریکا را از توافق هستهای خارج کرد؛ اما اگرچه ایران در واکنش به خروج آمریکا، اجرای تعهدات خود در رابطه با سطح غنیسازی را کاهش داد، آلمان، فرانسه و بریتانیا همچنان در توافق باقی ماندند. ایران بیش از هر زمان دیگری به گریز هستهای نزدیکتر شده است.
تصمیم قدرتهای اروپایی برای نقض این توافق خطرناک است؛ زیرا مشخص نیست که تهران چه واکنشی نشان خواهد داد. دیپلماتهای اتحادیه اروپا و انگلیس نقض توافقات غنیسازی توسط ایران و همکاریهای نظامی ایران و روسیه را توجیه اقدام خود دانستند.
هفته گذشته، رافائل گروسی، رئیس بازرسی هستهای سازمان ملل اعتراف کرد که توافق بر سر نظارت بر برنامه هستهای ایران بسیار محدود است. نمایندگان مجلس ایران نسبت به نصب حدود ۱۰ دوربین جدید در کارگاه تولید سانتریفیوژ در یکی از سایتهای اصفهان اعتراض کردهاند.
توافق هستهای ۲۰۱۵ شامل تاریخهایی است که بر اساس آنها برخی تحریمهای غرب لغو میشود؛ اما در سال ۲۰۱۵ پیشبینی نمیشد که این توافق اینگونه نقض شود. در آن زمان، بر غنیسازی ۳.۶۷ درصد توافق شده بود، اما ایران در حال غنیسازی ۶۰ درصدی است.
تحریمهای اتحادیه اروپا بر اساس قطعنامه سازمان ملل که توافق هستهای ۲۰۱۵ را تأیید کرد، در ۱۸ اکتبر به پایان میرسد. تحریمها از ایران میخواست که هیچ اقدامی برای توسعه موشکهای بالستیک که قادر به حمل سلاح هستهای هستند، انجام ندهد. ایران همچنین از خرید، فروش یا انتقال هواپیماهای بدون سرنشین و قطعات آن که قادر به پرواز بیش از ۳۰۰ کیلومتر هستند، منع شده بود.
پس از مذاکرات در عمان بین ایالات متحده و ایران بر عدم غنیسازی بیش از ۶۰ درصد توسط تهران در ازای آزادسازی میلیاردها دلار وجوه مسدودشده توسط غرب و همچنین آزادی چند زندانی آمریکایی در ایران، آینده این توافق مشخص نیست.
وزارت امور خارجه ایالات متحده گفته است که هیچ توافق قریبالوقوعی وجود ندارد، اما این مذاکرات به دلیل تعلیق راب مالی، فرستاده ویژه ایالات متحده به دلیل سوءاستفاده احتمالی از اطلاعات محرمانه، مختل شده است.
این توافق کوچک و حدود در حال تبدیلشدن به یک موضوع اصلی در آمریکاست. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق آمریکا در کنفرانسی دولت بایدن را به یک زامبی تشبیه کرد که بدون فکرکردن به دنبال توافق با ایران است.
لیز تراس، نخستوزیر پیشین بریتانیا گفت که نباید ایران به گریز هستهای برسد. او مدعی شد که تهران در حالی که به گریز هستهای نزدیک میشود، مایل به حلوفصل این موضوع به وسیله یک توافق است. نباید به آنها اجازه داد که وقتکشی بکنند.