مرتضی مکی با اشاره به استفاده اوکراین از تسلیحات خوشهای در جنگ با روسیه و همچنین تصمیم آمریکا به ارسال تانکهای آبرامز به این کشور، اظهار کرد: این اتفاق اولین بار نیست که در جنگ اوکراین رخ میدهد و گفته میشود پیش از این روسها نیز از سلاحهای خوشهای در این جنگ استفاده کردهاند.
وی افزود: اکنون ارسال سلاحهای خوشهای به اوکراین از این جهت مهم است که ۱۲۴ کشور جهان از جمله بسیاری از کشورهای غربی، عضو پیمان "عدم تولید و استفاده از بمبهای خوشهای" هستند و به دلیل اینکه قربانی اصلی این بمبها غیرنظامیان اند، همواره استفاده از سلاحهای خوشهای بازتاب منفی دارد.
این تحلیلگر مسائل اروپا ادامه داد: از طرف دیگر وقتی این بمبها در اختیار اوکراین قرار میگیرد و گفته میشود تانکهای آبرامز آمریکایی نیز در مسیر این کشور قرار دارند، یعنی عملا اوکراین به صحنه نبرد نیابتی ناتو با روسیه تبدیل شده است و هرچه جنگ فرسایشیتر میشود، طرفین تلاش میکنند از سلاحهای مخربتری استفاده کنند.
مکی با بیان اینکه روسیه نیز با تمام توان خود از سلاحهای متعارف و غیرمتعارفی که در اختیار دارد استفاده میکند، عنوان کرد: همچنین روسیه همواره تلاش کرده است اروپاییها را متوجه این تهدید بکند که تداوم تلاش برای تحمیل شکست به روسیه، میتواند پیامدهای سنگینی را برایشان به همراه داشته باشد و حال اگر روسیه بخواهد از سلاحهای هستهای در جنگ اوکراین استفاده کند، تبعات بسیار غیر قابل پیشبینی خواهد داشت.
وی اضافه کرد: به هر حال روسیه سعی میکند از ظرفیتهای زرادخانههای هستهای خود به عنوان یک اهرم بازدارنده، حداکثر بهرهبرداری را بکند. سلاحهای هستهای به قدری مخرب هستند که همینکه روسیه مطرح میکند قصد استقرار موشکهای هستهای در بلاروس را دارد، اروپاییها نگران میشوند. صرف اینکه روسیه در حال تهدید به استفاده از این نوع سلاح است، میتواند معادلات سیاسی و نظامی را تغییر دهد.
این تحلیلگر مسائل اروپا با بیان اینکه جنگ اوکراین هم برای غرب و هم برای روسیه تبدیل به یک جنگ حیثیتی شده است، گفت: اکنون فضای این جنگ بسیار مبهم است و در چنین فضایی، این اوکراین است که بیشترین آسیب را متحمل میشود.
مکی با اشاره به سناریوهای مختلفی که در مورد سرانجام جنگ اوکراین مطرح است، بیان کرد: اگر ما شاهد تغییر و تحولاتی در عرصه سیاسی روسیه باشیم، ممکن است نهایتا جانشینان پوتین ترجیح دهند از اوکراین خارج شوند و این جنگ را به اتمام برسانند. به هر حال شورش واگنرها نشان داد پایههای حکومت پوتین آنچنان هم مستحکم نیست و ممکن است یک گروه شورشی آن را به لرزه درآورد.
وی ادامه داد: در سناریوی بعدی ممکن است روسیه و اوکراین در شرایط فعلی که هیچ کدام نمیتوانند به اهداف خود در جنگ دست یابند، تصمیم به آتشبس بگیرند و یک وضعیت نه جنگ و نه صلح بین این دو کشور حاکم شود. هرچند چنین وضعیتی مطلوب روسیه نیست، اما فرصت بازسازی ارتش و تسلیحات را به این کشور میدهد.
این تحلیلگر مسائل اروپا با بیان اینکه سناریوی سوم تحمیل شکست سنگین به روسیه و به عقب راندن این کشور از مناطق تصرف شده در شرق و جنوب اوکراین است، اظهار کرد: اکنون با توجه به اینکه اهداف هر دو طرف نشان میدهد امکان مصالحه در میانمدت وجود ندارد، محتملترین سناریو فرسایشی شدن جنگ در اوکراین است، کما اینکه آمریکا نیز متمایل به تحقق این سناریوست؛ چراکه این جنگ برای ایالات متحده هزینه چندانی ندارد و بیشترین تبعات سیاسی، نظامی و امنیتی جنگ اوکراین، متوجه اروپاییهاست.
مکی با بیان اینکه تداوم این جنگ فرسایشی میتواند باعث تضعیف شدید روسیه شود، عنوان کرد: البته این تضعیف تا حد فروپاشی روسیه پیش نخواهد رفت، زیرا اروپاییها علاقهای ندارند کشوری که دارای زرادخانه هستهای عظیمی است، از مدار ثبات خارج شود و تمایل دارند با روسیه تضعیف شده مواجه باشند.