نجفقلی حبیبی: جایگاه مراجع حفظ نشود نظام آسیب می‌بیند

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: یک عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها گفت: «متاسفانه امروز مراجع تقلید و به طور کلی مجتهدین آن‌طور که باید و شاید، جایگاه خود را در جامعه ندارند و این اتفاق نه از طرف کل نظام بلکه از طرف برخی جریان‌های سیاسی صورت گرفته است».

به گزارش گروه سیاسی آفتاب، نجفقلی حبیبی در گفت‌وگو با ایسنا با ابراز تاسف نسبت به برخی رفتارها و برخوردهای صورت گرفته با مراجع تقلید اظهار کرد: «متاسفانه برخی از جریان‌های سیاسی سابقه خوبی در زمینه برخورد با مراجع از خود باقی نگذاشته‌اند و مدام در برخورد با مسایل سیاسی مختلف حریم مراجع و مجتهدین را شکسته‌اند که این مساله آسیب زیادی به حرمت و مقام اجتهاد و مرجعیت وارد می‌کند».

وی به اهمیت مجتهدین در قانون اساسی اشاره کرد و با بیان این‌که " در نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس قانون اساسی مجتهدین و به ویژه مراجع نقش و جایگاه بزرگی دارند" گفت: «در دو بخش از قانون اساسی براهمیت مجتهدین تاکید جدی شده است؛ اولی مربوط به اصل دوم قانون اساسی - که نظام جمهوری اسلامی را تعریف می‌کند - است که در بند ششم آن به "کرامت و ارزش والای انسان و آزادی توام با مسوولیت او در برابر خدا که از راه الف - اجتهاد مستمر فقهای جامع‌الشرایط بر اساس کتاب و سنت معصومین" اشاره و عنوان می‌کند که نظام جمهوری اسلامی نظامی مبتنی بر توحید، نبوت، امامت، عدل است و سپس می‌گوید این نظام از طریق اجتهاد مستمر استمرار پیدا می‌کند. اسلام برای این که بتواند زمینه‌های اجرایی در جامعه پیدا کند باید از طریق اجتهاد مستمر و پویا که نقش زمان و مکان در آن دخالت داده شده باشد وارد عمل شود».

وی افزود: «مورد بعدی مربوط به اصل 167 قانون اساسی است که مربوط به قوه قضاییه است. در این اصل مقرر شده است که "قاضی موظف است کوشش کند حکم دعوا را در قوانین مدونه بیابد و اگر نیابد با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر حکم را صادر نماید." این اصل بدان معناست که قضات باید برای هر مساله‌ای که در دستگاه قضایی پیش می‌آید براساس مقرراتی حکم صادر کنند و نمی‌توانند به بهانه این‌که حکم و مقرراتی نیست، از صدور حکم قضایی خودداری کنند. در این‌جا گفته شده است اگر هیچ قانونی نبود باید به فتوای مجتهدین عمل کرده و طبق آن تعیین تکلیف کنند».

این عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها وجود مجلس خبرگان و نحوه انتخاب نمایندگان آن بر اساس آن‌چه در قانون اساسی ذکر شده است را نمونه بارز دیگری از جایگاه مجتهدین در جامعه عنوان کرد و افزود: «مطابق قانون اساسی و قانون خبرگان، نمایندگان خبرگان رهبری باید از بین فقهایی که فقیه شناس هم باشند انتخاب شوند. بدین ترتیب این نظام فقها را در جایگاه والایی قرارداده است و اگر فقها در جایگاه والا نباشند، نظام دچار آسیب‌دیدگی و پریشانی خواهد شد».

وی هم‌چنین با بیان این‌که "جامعه در مسیر اداره خود دایما با مسایل جدید مواجه می‌شود" تصریح کرد: «مجتهدین احکام شرعی مسایل جدید جامعه را از طریق اجتهاد تبیین می‌کنند؛ بنابراین فضای اجتهاد باید دایما باز، پرتحرک و پرنشاط باشد. از سوی دیگر در تفکر شیعی ما کسانی که در مسایل فقهی تخصص ندارند، برای تعیین تکلیف مسایل شرعی خود به مجتهدین مراجعه و براساس فتواهای آن‌ها به تکالیف شرعی خود عمل می‌کنند، پس دین مردم نیز از این منظر به جایگاه اجتهاد برمی‌گردد».

وی با تاکید بر این‌که " مجتهدین در جامعه اسلامی و جمهوری اسلامی باید جایگاه بسیار والایی داشته باشند" افزود: «متاسفانه افرادی که با دید سیاسی به مسایل نگاه می‌کنند اگر چیزی را مطابق با سلیقه خود نبینند، احترام هیچ‌کس و حتی احترام خدا را هم نگه نمی‌دارند چه رسد به احترام مراجع. این افراد تصور می‌کنند که احکام خدا باید مطابق میل آن‌ها تبیین و تفسیر شود؛ بنابراین اگر مجتهدی مطابق میل آن‌ها حرف نزند فورا بر آشفته می‌شوند و اهانت می‌کنند».

حبیبی بر لزوم ورود فقها به موضوعات جدید جامعه تاکید کرد و گفت: «امروزه فقه تاثیر عمیقی در اداره کشور دارد و حتی فقها در باب موضوعات جدید باید ورود پیدا کنند، نظر بدهند و جامعه را راهنمایی کنند آن‌چه مطلوب است و ما آرزو می‌کنیم این است که مرجعیت، فقاهت و اجتهاد جایگاه والایی در جامعه داشته باشد و نقش خود را به عنوان کسانی که مردم به آن‌ها رجوع می‌کنند به خوبی ایفا کنند».

وی در ادامه یادآور شد: «امام(ره) با وجود آن‌که مرجع تقلید بسیار برجسته‌ای بود ولی در بسیاری از مسایل کشور، بارها مسوولان را به بقیه فقها ارجاع می‌داد و دولت را مکلف می‌کرد که در برخی مسایل نظر فقهای دیگر را جویا شوند. این درسی بود که امام(ره) می‌داد تا فقها احساس کنند در اداره جامعه حضور دارند و تاثیرگذار هستند. این کار امام(ره) موجب می‌شد تا این راه برای همیشه باز نگه داشته شود که فقها و مراجع در اداره کشور نقش موثر داشته باشند و ما امیدواریم این نقش همواره مصون بماند. ممکن است فتوایی با سیاست عده‌ای از سیاستمداران مطابق نباشد، ولی به هر حال احترام مراجع باید محفوظ بماند و جامعه بدون حفظ حرمت مراجع دچار آسیب خواهد شد».

حبیبی در پایان با تاکید بر این‌که " هم مردم و هم مسوولان باید حریم مراجع و جایگاه آن‌ها را حفظ کنند" گفت: «فقها و مجتهدین در نظام اسلامی جایگاه والایی دارند و اگر این جایگاه والا حفظ نشود، نظام دچار آسیب جدی می‌شود؛ بنابراین باید یک تعامل سه طرفه بین مرجعیت، جامعه و حکومت وجود داشته باشد».