احمد نجاتیان رییس کل سازمان نظام پرستاری در نشست خبری روز خبرنگار با تاکید بر اینکه سازمان نظام پرستاری ماهیتی غیردولتی و غیرسیاسی دارد، گفت: «قطعا سلامت در همه دولتها سلامت در اولویت است. سازمان نظام پرستاری در ۲۰ سال گذشته با دولتهای مختلف همراه بوده است و در هیچ دورهای نگاه سیاسی به عملکرد دولت نداشتیم، در برخی دولتهای اصولگرا و اصلاح طلب دستاوردهای خوبی برای حوزه پرستاری داشتیم؛ از جمله در دولت سیزدهم که دو اقدام خوب برای پرستاران انجام شد البته انتقادات و کمبودهایی هم وجود دارد.
در این دولت برای اولین بار قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری اجرا شد البته فراز و فرودها و نگرانیهایی داشتیم از اینکه آنچه که حق پرستاران بود به طور کامل ادا نشده است و اعتراضاتی به نحوه اجرای این قانون وجود دارد، ولی قطعا شروع اجرای این قانون امر مبارکی است که در دولت سیزدهم اتفاق افتاد و نکته مهمی که از دیدگاه سیاستگذاری میتوان به آن توجه کرد این است که برای اولین بار از سه نفر از همکاران پرستار ما در پستهای کلیدی وزارت بهداشت استفاده شد.
در حال حاضر در شورای معاونین وزارت بهداشت فعلی سه نفر از پرستاران حضور دارند که در تاریخ بی سابقه است امیدواریم این کار ادامه پیدا کند و در دورههای بعدی تقویت شود. جمعیت حدود ۳۰۰ هزار نفری پرستاری این جایگاه را دارند که بتوانند به وزارت بهداشت در حوزههای سیاستگذاری کمک کنند.»
وی در ادامه با اشاره به چند نگرانی عمده در جامعه پرستاری، گفت: «امروز بزرگترین مشکل ما در نظام سلامت ابربحران کمبود نیروی انسانی متخصص است. همه ما میدانیم که در یک شرایطی قرار گرفتیم که شرایط کاری بسیار سختی در نظام سلامت وجود دارد و دچار کمبود شدید نیروی پرستاری هستیم هرچند آمار دقیقی نداریم، ولی قطعا میتوانیم بگوییم که نسبت پرستار به تخت بیمارستانی کمتر از یک است و نسبت به چند سال گذشته وضعیت پرستاران در این مورد بهبود پیدا نکرده است.
استخدامها و تبدیل وضعیتهایی هم که اتفاق افتاد به بدنه پرستاری چیزی اضافه نکرد برخی از این استخدامها مربوط به تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی و شرکتی بود و یا استخدام پرستار برای بیماستانهای جدید بود و نیرویی برای جایگزین کردن پرستاران بازنشسته به بدنه پرستاری اضافه نکردیم.»
وی در ادامه گفت: «به دلیل کمبود پرستار با پدیده نامبارک اضافه کار اجباری پرستاران مواجه هستیم. ۷۰ درصد پرستاران خانم هستند و وظایف مادری و خانوادگی هم برعهده آنها است که آنها را مجبور به اضافه کاری اجباری هم میکنیم که در برخی از موارد به طور متوسط ۸۰ ساعت اضافه کاری علاوه بر موظفی ماهیانه اشان باید داشته باشند که ظلم بزرگی است و در هیچ قانونی دیده نشده است که کارمندی را موظف به اضافه کاری در شرایط سخت کنند و مبلغی هم که به عنوان اضافه کار پرداخت میشود واقعا متناسب با زحمات پرستاران نیست. اضافه کاری ۲۵ هزارتومانی برای یک ساعت کار هزینه رفت و آمد پرستاران هم نمیشود. میدانم که وزارت بهداشت تلاشهایی برای رفع این مشکل کرده است و این موضوع الان در دستور کار شورای حقوق و دستمزد است و امیدواریم در دولت جدید این موضوع با قوت پیگیری شود.»
نجاتیان افزود: «پرداخت دیرهنگام معوقات پرستاری یکی از مشکلاتی است که با آن مواجه هستیم. طبق آخرین آمار میزان معوقات کارانه پرستارن ۸ ماه است این یک نگرانی و تشویشی برای پرستاران به وجود آورده است. همچنین عدم امنیت شغلی و به کارگیری پرستاران به صورت قراردادی و شرکتی موضوع مهمی است که باید در دولت جدید به آن رسیدگی شود البته رییس جمهور چندین بار تاکید کردند که با به کارگیری پرستاران به صورت شرکتی مخالف است امیدواریم امنیت شغلی پرستاران به خصوص پرستارانی که در دوره کرونا فعالیت داشتند تامین شود و استخدام شوند.»
وی گفت: «یک پیشنهادی که داریم این است اگر نمیتوانید حقوق پرستاران را افزایش دهید حداقل در حوزه مالیات یک استثناهایی را برای پرستاران در نظر بگیرید تا از پرداخت مالیات مضاعف معاف شوند پیشنهاد ما این است که یا مالیات حذف شود یا یک عدد ثابتی برای آن در نظر بگیرند، چون گاهی پرداخت مالیات به صورت پلکانی است.»
وی در ادامه گفت: «برای کمبود پرستار پیش بینیهایی شده است از جمله افزایش ظرفیت پرستاری که البته این مسئله یک چاقوی دو لبه است. اگر آموزش بدون کیفیت داشته باشیم قطعا مردم آسیب میبینند. افزایش کمیت فقط مشکل ما نیست باید زیرساختهای لازم برای افزایش ظرفیت پرستاری در نظر گرفته شود متاسفانه در برخی مناطق با فشارهای سیاسی دانشکدههایی افتتاح میشود که نه دارای آزمایشگاه و نه محیط بالینی خوبی هستند و این ظلمی است که به مردم میشود. باید در حوزه افتتاح دانشکدهها آمایش سرزمینی و امکانات منطقهای را حتما در نظر بگیریم.»
وی در ادامه گفت: «ما به عنوان سازمان نظام پرستای آماده ایم که از ظرفیت قانون برنامه هفتم توسعه استفاده کنیم. ما تیمی را به کار گرفتیم که برنامه هفتم را تحلیل میکنند و به دولت آینده حتما در حوزه نظارت بر کیفیت مراقبت پرستاری در منزل و توسعه پرونده الکترونیک در منزل اعلام آمادگی میکنیم، البته یک خطری وجود دارد و آن نگاه پزشک محور به مراقبتهای پرستاری در منزل است که باید مراقب آن باشیم. دیدگاههایی وجود دارد که مراقبتهای پرستاری در منزل را از سیستم مراقبتی و پرستاری جدا کنند و به آن به عنوان یک دیدگاه مدیکال نگاه میکنند. متاسفانه به غلط ادعا شده است که باید مسوولیت مراقبت در منزل که از صفر تا صد آن برعهده پرستاران است و کمترین شکایت را در این حوزه داریم به دیگر گروههای نظام سلامت تفویض شود. این یک اشتباه بزرگ و مانعی در توسعه خدمات پرستاری است.»
وی گفت: «ما آماده ایم در حوزه برون سپاری برخی خدمات دولت آینده مثل صلاحیت حرفهای کمک کنیم. معتقدیم اگر سیستم صلاحیت حرفهای در کشور و برای همه پرستاران جاری باشد بهتر میتوانیم التزام را به حوزه مراقبتهای پرستاری بیاوریم و این با دیدگاه دفاع از حقوق مردم است.»
نجاتیان گفت: «روز گذشته جلسهای با رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی و یکی از اعضای این کمیسیون داشتیم که کمیته پرستاری را در ذیل کمیسیون بهداشت تشکیل دادند که جای تشکر دارد امیدواریم این کمیته که در نهاد قانونگذار کشور تشکیل میشود بتواند یک جمع بندی از مشکلات پرستاران داشته باشد و مجلس به رفع آن کمک کند. ما در برخی از قوانین مانند بازنشستگی پیش از موعد و نحوه نگهداشت نیروی انسانی در نظام سلامت دچار مشکل هستیم، همچنین نیازمند یک قانون جامع مراقبتهای پرستاری هستیم که امیدواریم بتوانیم با کمک این کمیته آن را پیش ببریم.»
وی در ادامه گفت: «امیدواریم در دولت چهاردهم سلامت جزو اولویتها باشد. اتفاقات خوبی در دولت چهاردهم افتاد برای اولین بار نماینده جامعه پرستاری در کمیته سلامت برای انتخاب وزیر بهداشت حضور رسمی داشت که بی سابقه است و آقای ریس جمهور حتی قبل از شروع دولت، دیداری با نماینده پرستاران داشت که این نشان میدهد دیدگاه مثبتی نسبت به جامعه پرستاری وجود دارد و امیدواریم روند مشارکت خواهی رییس جمهور از گروههای مختلف در دولت ادامه پیدا کند.»
وی افزود: «به عنوان یکی از اعضای کمیته سلامت در انتخاب وزیر بهداشت از عملکرد این کمیته دفاع میکنم. این کمیته بی حاشیهترین کمیته در انتخاب وزیر بود در این کمیته علیرغم مشکلاتی که در آیین نامه و دستورالعملها برای انتخاب وزیر وجود داشت و شاخصها برای اولین بار ارائه میشد شاید آن رعایت کامل و اصل بی طرفی اتفاق نیفتاد، ولی ما سعی کردیم این دستورالعمل را براساس نگاه علمی پیگیری کنیم و امیدواریم نتیجه افرادی که به عنوان وزیر بهداشت پیشنهادی کمیته به رییس جمهور معرفی شدند به نفع مردم باشد. معتقدیم کمیته توانست با رعایت اصل بی طرفی دستورالعمل را بررسی کند و خروجی خوبی داشته باشد. امیدواریم در دولت آینده همانطور که در انتخاب وزیر بهداشت همکاران ما حضور داشتند در انتخاب روسای دانشگاههای علوم پزشکی و دانشکدهها و حتی گماردن معاونین دانشگاهها و هیات امنای بیمارستانها و دانشگاهها به موضوع جمعیت زیاد همکاران پرستار و نقش آنها در بهبود کیفیت توجه کنند و امیدواریم در این دولت از ظرفیت جامعه پرستاری در این زمینه استفاده شود.»
وی با بیان اینکه برنامهای برای بازپرداخت کارانهها داریم، گفت: «یکی از مشکلاتی که نظام سلامت با آن مواجه است و امیدواریم دولت آینده برای این مشکل راهکاری داشته باشد تامین منابع پایدار برای نظام سلامت است طبق آمار بیمه تامین اجتماعی مطالبات دانشگاهها را تا آذر ماه پرداخت کرده است و بیمه سلامت هم چند ماهی بدهی دارد. قوانین بیمهها را مکلف کرده است که به محض دریافت اسناد ۶۰ درصد مطالبات را پرداخت کنند.»
وی تاکید کرد: «جامعه پرستاری تعهد اخلاقی دارد که به موقع و بدون توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی و فرد گیرنده خدمت، خدمات ارائه کند. در هیچ شرایطی نباید اجازه دهیم ارائه خدمات پرستاری در بیمارستانها دچار اخلال شود. در شرایط سخت از جمله جنگ، زلزله و بحرانها روند ارائه خدمات پرستاری دچار اخلال نشده است البته باید به مطالبات برحق جامعه پرستاری رسیدگی شود، ولی ارائه خدمات سلامت به موقع و عدم معطلی بیماران به عنوان یک اولویت و تعهد اخلاقی جامعه پرستاری است و امیدواریم همانطور که در گذشته به این مسئله پایبند بودیم در شرایط کنونی نیز این تعهد اخلاقی پرستاران تداوم پیدا کند و مردم پشتوانه و حامی ارئه کنندگان خدمات سلامت باشند.»