نادیده گرفتن منافع ایران توسط روسیه؟
لاوروف وزیر امورخارجه روسیه ارمنستان را تهدید کرد باید به آذربایجان اجازه بدهد براساس توافقنامه آتش بس، پس از جنگ سال ۲۰۲۰ آذربایجان و ارمنستان بلافاصله کریدور زنگزور را احداث کند.
این در حالی است که اقای خامنه‌ای صراحتا بعد از جنگ دوم قره باغ بین آذربایجان و ارمنستان اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی اجازه تغییر مرز‌ها را نخواهد داد. در صورتی که با فشار روسیه این اقدام صورت بگیرد الی الابد دسترسی ایران به قفقاز و مسیر شمالی ایران به اتحادیه اروپا قطع خواهد شد و تبعات آن قرن‌ها بر ایران سایه خواهد افکند.
در حال حاضر ارمنستان مانع این کریدور نیست و می‌گوید این قسمت چهل کیلومتری کریدور که در خاک ما واقع عبور می‌کند را با اخذ عوارض تزانزیتی راه اندازی می‌کنیم، اما آذربایجان با حمایت ترکیه و اخیرا هم روس‌ها بدنبال اشغال استان سیونیک ارمنستان و مرتبط کردن نخجوان به سر زمین اصلی آذربایجان هستند.
روس‌ها بر خلاف انگلیسی‌ها که منافع خود را در بلند مدت می‌بینند و آمریکایی‌ها عموماً منافع خود را در میان مدت، روس‌ها منافع خود را در کوتاه مدت دنبال می‌کنند.
در حال حاضر روسیه با راه اندازی جنگ در اوکراین و تحریم‌های گسترده آمریکا و غرب بسیار در تنگنا قرار گرفته است و با محدود شدن در آمد‌های ارزی خود از صادرات نفت و گاز بشدت بدنبال بازار‌های جدید می‌باشد.
کریدور زنگزور چه اهمیتی برای روس‌ها دارد؟
درصورتی که این کریدور عملیاتی شود روس‌ها می‌توانند کالا‌ها و گاز خود را از این مسیر به ترکیه برسانند و آذربایجان با مصرف گاز روسیه گاز خود را به اروپا صادر کند.
از جهت امنیتی هم روس‌ها با سیطره بر این کریدور مانع نفوذ ناتو در منطقه خواهند شد و مسیر ترکیه، آذربایجان، و آسیای میانه را در چتر امنیتی خود می‌گیرند.
از سوی دیگر روس‌ها طی سه سال گذشته بشدت دنبال تکمیل کریدور شمال جنوب بودند تا با تکمیل خط آهن رشت_ استارا این کریدور را عملیاتی کنند و تامین مالی یک میلیارد یورویی آن را هم به عهده گرفته اند، اما از سوی ایران کندی‌هایی انجام شد و می‌شود که برای آقای پوتین که شخصا و با تعیین نماینده ویژه پیگیری موضوع را می‌کرد، قابل درک نبود و بنظر می‌رسد نا امیدی از پیشرفت تکمیل کریدور شمال _جنوب روس‌ها را به سمت کریدور میانی سوق داده است.
بنظر می‌رسد وزارتخانه‌های خارجه، راه و نفت بایستی با درک شرایط فعلی کشور و نیاز روس‌ها به کریدور شمال_جنوب در جهت فعال سازی و تکمیل خط راه آهن رشت_آستارا و اجرایی نمودن تفاهم نامه انتقال گاز روسیه به ایران و ترانزیت آن به پاکستان و هند مانع اجرایی شدن پروژه زنگزور و کریدور میانه شوند ضمن اینکه انتقال گاز روسیه از طریق ایران مانع اجرایی شدن خط تاپی (انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند) خواهد شد و منافع دراز مدتی برای ایران از این طریق هم تامین می‌شود.
مقامات ایران صریحا به روس‌ها باید تفهیم کنند، ایران در جنگ روسیه با اکراین خسارت‌های بزرگی در منافع مادی و معنوی داشته است و این رویکرد به کریدور میانی قابل قبول برای دولت و مردم ایران نیست و زخمی جدید بر جراحت‌های تاریخی ایران و روسیه خواهد بود.
از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم تکمیل کریدور شمال_جنوب که تامین کننده منافع و امنیت ملی ایران می‌باشد و همه کارشناسان و متخصصان و شورای عالی امنیت ملی ایران برآن صحه گذاشته است چه کسانی تاکنون مانع اجرایی شدن آن هستند، نفوذی‌ها فقط در سیاست داخلی نیستند، باور کنیم عدم منافع اقتصادی دراز مدت و ژئوپلتیکی ایران برای سازمان‌های جاسوسی و اطلاعاتی امران نفوذی‌ها مهمتر است.
باید باور داشت ایران برایشان خطرناک‌تر از نوع حکومت در ایران است.
