شرایط وارد کنندگان فولاد، بهتر از تولید کنندگان

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: گله از واردات، منحصر به کالاهایی نظیر میوه و شکر و امثالهم نمی‏شود. امروزه کمتر صنعتی در کشور از ضرر و زیان واردات سخن به میان می‏آورد. در حوزه فولاد هم مشکلات زیادی در تولید وجود دارد و در عین حال تولیدکنندگان از واردات گلایه‏مندند. در زیر مصاحبه ایلنا با رسول خلیفه سلطان، دبیر انجمن تولید‌كنندگان فولاد ایران را در خصوص مشکلات این بخش می‏خوانیم.

درباره نقش دولت در صنعت فولاد توضیح می‌دهید؟ 

- خوشبختانه در سال‌های اخیر، دولت کم‌ترین حمایت‌ها را از صنعت فولاد به عمل آورده است. برخی از صنایع، با تعرفه‌های سنگین از سوی دولت مورد حمایت قرار می‌گیرند یا حمایت حداقل سود بازرگانی 8درصد را در سال دارند. اما تعرفه گمرکی فولاد خام و محصولات آن صفر است. این رکودی که در سال‌های اخیر بازارهای جهانی را به‌هم‌ریخته، خوشبختانه تاثیر آنچنانی ‌روی صنعت فولاد ایران نگذاشته است. در همین دوره رکودی، میزان تولید ما افزایش پیدا کرده است. با این حال نمی‌توان منکر فشار روی صنایع شد. این افزایش تولید هم به خاطر بازار بسیار جذاب و پرتحرک ایران است که به‌وجود آمده، و‌گرنه ما هم همانند سایر کشورها باید ظرفیت تولیدمان را کاهش می‌دادیم. 

منظور جنابعالی از فشار روی صنایع چیست؟ 

- اگر بخواهم دقیق‌تر توضیح بدهم این‌گونه می‌شود که تولید فولاد در‌ کشور افزایش یافته که این برآیند سرمایه‌گذاری‌های گذشته و برنامه‌ریزی‌هایی بوده است که از قبل انجام شده و این به معنای این نیست که صنعت ضرر نکرده است. متوسط تولید فولاد بالا رفته و کاهش پیدا نکرده است، اما دقت داشته باشید که قیمت فولاد از 1400تومان به 500 یا 600 تومان کاهش پیدا کرده است، یعنی قیمت فولاد بیش از دو برابر پایین آمده است. این امر مطمئنا ضربه سنگینی به صنعت وارد می‌کند. یا می‌توان گفت که این کاهش قیمت یک شکست سنگین برای تجارت فولاد محسوب می‌شود. متاسفانه این شکست در بازار رخ داده و دولت هیچ‌گونه حمایتی از تولید‌کنندگان انجام نداده است. 

چرا دولت برای حمایت از تولیدکنندگان کاری نکرده است؟ 

- من نمی‌دانم. ولی معتقدم که تولید باید خود را زنده نگه دارد و انتظار تولیدکنندگان فولاد از دولت این است که تعرفه گمرکی واردات فولاد را افزایش دهد یا از یک حمایت پولی و مالی سیستم بانکی برخوردار شوند. سیستم بانکی ما همانگونه که حمایت‌هایی را از واردات انجام می‌دهد باید بودجه‌ای را برای تولیدکنندگان اختصاص دهد. این خواسته نابجایی نیست! در حال حاضر بانک‌های ما یا شرکت‌های خارجی برای اینکه بتوانند محصولات خود را به فروش برسانند، LCهای مدت‌دار(معمولا یک ساله) در اختیار وارد‌کنندگان قرار می‌دهند. ما معتقدیم که همین امکانات نیز باید در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار گیرد. انجمن فولاد تنها شرایط مساوی میان واردکنندگان و تولیدکنندگان می‌خواهد. متاسفانه واردکنندگان نه تنها هیچ مانعی برای ورود هر فولادی به کشور ندارند بلکه از تسهیلات بانکی هم برخوردار می‌شوند. در حالی که تولید‌کنندگان علاوه بر مشکلات اداری که با دولت دارند، باید هزینه‌های زیادی را به ازای هر واحد تولید، متقبل ‌شوند. فکر می‌کنم ایران تنها جای دنیا باشد که شرایط واردکنندگان بهتر از تولید‌کنندگان است. ما تنها یک شرایط مساوی می‌خواهیم تا محصولاتمان را به فروش برسانیم. اگر بتوانیم از تولیدکننده داخلی حمایت کنیم، مطمئن باشید بازار داخل هم رشد می‌کند و خریداران به جای خرید فولاد وارداتی، به محصولات داخلی گرایش پیدا می‌کنند که این امر علاوه بر افزایش اشتغال، توسعه صنعت را هم در بر‌دارد. این امر نیازمند حمایت پولی و مالی دولت است که باید در اختیار صنعت قرار بگیرد و همچنین تعرفه‌ها باید منطقی شود. در حال حاضر تعرفه فولاد خام، تیرآهن صفر و میلگرد 11درصد است. حداقل باید 10درصد تعرفه فولاد افزایش پیدا کند. این، حداقل کاری است که دولت می‌تواند برای صنعت فولاد انجام دهد. 

درباره تسهیلاتی که بانک‌ها برای واردکنندگان فولاد قائل می‌شوند بیشتر توضیح دهید. 

- متاسفانه در کشور ما از ورود کالاهای خارجی حمایت پولی و مالی به عمل می‌آید. فروشنده یا بانک‌ها وام بلند‌مدت یک ساله برای خرید محصولاتشان ارائه می‌دهند. این مساله سود زیادی را نصیب واردکنندگان فولاد می‌کند. به خاطر همین است کسانی که در واردات فولاد هستند سودهای کلانی می‌برند. 

نقش دولت در این میان چه می‌تواند باشد؟ 

- ما معتقدیم که دولت باید همین وام‌های بلندمدت را برای خریداران محصولات داخلی در نظر بگیرد و خریدران بتوانند با استفاده از سیستم بانکی، از LCهای مدت‌دار داخلی استفاده کنند. 

شما معتقدید که صنعت فولاد کشور در معرض ورشکستگی قرار دارد؟ 

- ما نباید این کلمه را به‌کار ببریم. در حال حاضر تولیدکنندگان داخلی ما با 35درصد ظرفیت خود کار می‌کنند و روز به روز از ظرفیت تولید آنها کاسته می‌شود.ما معتقدیم که این صنعت توان تولید با ظرفیت بالای 80‌درصد را دارد که در صورت تحقق، سود سرشاری را نصیب کشور می‌کند و مانع از خروج ارز می‌شود. متاسفانه به دلیل عدم حمایت‌های پولی و مالی، تولید‌کنندگان ما نمی‌توانند ظرفیت تولید خود را افزایش دهند. دولت توان حمایت از این صنعت را دارد، بدون اینکه هزینه‌ای متقبل شود. افزایش تعرفه‌ها راه‌حل مناسبی برای تنظیم بازار است. متاسفانه تولیدکنندهای ما مشکل کمبود نقدینگی دارند. من ثابت خواهم کرد بسیاری از کسانی که در کار واردات فولاد هستند، با استفاده از تسهیلات مالی که از این راه به‌دست می‌آورند، مشکل نقدینگی خود را حل كرده و پول خود را در جاهای دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند. در حقیقت صنعت فولاد راه‌حلی شده برای گرفتن تسهیلات بلند‌مدت بانکی! این روزها هر آدم غیرمتخصصی فولاد وارد می‌کند و با استفاده از نقدینگی که به‌دست می‌آورد آن را در صنایع دیگر مصرف می‌کند. به عبارت دیگر فولاد وارداتی ابزاری برای تامین نقدینگی شده است. این بازی با بازار است و به جای اینکه درآمد حاصله از واردات، در صنعت فولاد سرمایه‌گذاری شود در ناکجاآباد مصرف می‌شود. این عوامل جلوی تولیدکننده داخلی قد علم کرده تا میزان ظرفیت تولیدی در 35درصد باقی بماند. ما ظرفیت لازم برای پاسخگویی به نیاز داخلی را داریم. 

افزایش تعرفه باعث گران‌تر شدن فولاد در بازار نخواهد شد؟ 

- من فکر می‌کنم تنها 10درصد به قیمت بازار افزوده می‌شود که آن هم زیاد نیست. 

به نظر شما فولاد‌های وارداتی استاندارد هستند؟ 

- در سرتاسر دنیا استانداردهای متفاوتی برای فولاد وجود دارد که با شرایط اقلیمی ‌مطاقبت داده شده است. مثلا انگلیس به‌علت شرایط مرطوبی که دارد استاندارد BS را تدوین کرده است. هر کشوری یک استاندارد دارد و همان را دنبال می‌کند و براساس همان استاندارد، اجازه وارد شدن فولاد را به کشورش می‌دهد. به‌رغم اینکه در ایران استاندارد ملی برای تولید و واردات فولاد وجود دارد، واردکنندگان اجازه دارند هر فولادی را با هر استانداردی وارد کنند. در حالی که فولاد باید براساس استاندارد ملی تولید و وارد کشور بشود. متاسفانه هیچ کنترلی روی استاندارد کالاهای وارداتی وجود ندارد و واردکنندگان، فولادهایی با استاندارد آمریکا یا انگلیس وارد می‌کنند؛ در صورتی که این استانداردها با شرایط اقلیمی ‌همان کشورها مطابقت دارد.