با توجه به اطلاعات متناقض بسیاری که وجود دارند، آگاهی از این که کدام عادات به واقع بر سلامت مغز تاثیرگذار هستند، دشوار است. آیا باید زمانی را برای حل جدول یا مدیتیشن اختصاص دهید؟ آیا باید رژیم غذایی کتو را دنبال کنید یا یک گیاهخوار باشید؟ آیا باید تمرینات کراس فیت انجام دهید یا یوگا کار کنید؟
در نظر گرفتن تمام این انتخابها میتواند به سرعت شما را دچار سردرگمی کند. بدون تردید، دوست ندارید عاداتی را دنبال کنید که به جای تقویت سلامت مغز به آن آسیب برسانند. مراجعه به یک متخصص اعصاب یکی از سادهترین روشهایی است که میتوانید برای پیشگیری از این شرایط مد نظر قرار دهید.
در ادامه با برخی عادات که سالم به نظر میرسند، اما میتوانند در واقع به مغز شما آسیب برسانند، بیشتر آشنا میشویم.
ورزش در فضای باز شهری
خروج از خانه، دریافت هوای تازه و انجام ورزش یکی از سالمترین عاداتی به نظر میرسد که میتوانید برای بهبود شرایط مغز و بدن خود انجام دهید. اما یک مشکل وجود دارد...
اگر در یک منطقه شهری که سطوح آلودگی در آن بالاست، زندگی میکنید، برنامه منظم ورزش در فضای باز ممکن است بیش از آن که مفید باشد به ضرر شما تمام شود.
زمانی که در مناطق پر ترافیک و آلوده شهری در فضای باز ورزش میکنید، ذرات معلق موجود در هوا که از اگزوز خودورها خارج شده اند را استنشاق میکنید که میتواند موجب التهاب عصبی و زوال شناختی شود. همچنین، استنشاق هوای آلوده موجب کاهش سطوح BDNF میشود که این پروتئین انعطاف پذیری مغز، حافظه و شناخت را بهبود میبخشد.
از این رو، به جای حضور در فضای باز شلوغ شهری برای ورزش، بهتر است به باشگاه رفته و یا برنامه ورزشی خود را حداقل در مکانی سبز مانند یک پارک انجام دهید.
خوردن میان وعدههای سالم
زمانی که از مواد غذایی سالم به عنوان میان وعده استفاده میشود، شاید فکر کنید که این کار برای بدن شما مفید است. اما مصرف میان وعده حتی اگر از مواد غذایی سالم استفاده شود، میتواند اثری منفی بر سلامت مغز شما داشته باشد.
مواد غذایی سالم مانند میوه ها، مغزدانه ها، و اسموتیها از کالری بالایی برخوردار هستند و پژوهشها نشان داده اند که محدود کردن دریافت کالری به جای دریافت بیش از حد آن برای سلامت مغز بهتر است.
به عنوان مثال، کاهش مصرف کالری از طریق روزه متناوب میتواند خطر بیماریهای انحطاط عصبی، مانند آلزایمر و پارکینسون را کاهش دهد. همچنین، این روش میتواند به بهبود حافظه و خلق و خو کمک کند.
در حقیقت، دنبال کردن یک رژیم روزه متناوب به نام «رژیم ۵:۲» که در آن برنامه غذایی عادی طی پنج روز هفته دنبال شده و دو روز روزه گرفته میشود، میتواند سطوح پروتئین BDNF که مادهای مفید برای مغز است را افزایش دهد.
خوابیدن
افراد بسیاری در جهان به دلایل مختلف با کمبود خواب مواجه هستند و خواب ناکافی اثری منفی بر عملکرد مغز دارد.
بسیاری از ما فکر میکنیم که کمبود خواب خود را میتوانیم در آخر هفتهها با ساعات خواب بیشتر جبران کنیم، اما متاسفانه این درست نیست.
حتی ساعات خواب بیشتر در آخر هفته ممکن است شرایط را وخیمتر سازد. این اقدام نه تنها میتواند زمان خواب و بیداری عادی شما را تغییر دهد که احساس خستگی و بدخلقی بیشتر را در پی دارد، بلکه بر ریتم شبانه روزی شما نیز تاثیر منفی میگذارد. حفظ یک برنامه خواب پایدار برای مغز و بدن انسان بهتر است.
هفت تا نه ساعت خواب شبانه، افزون بر چرتهای روزانه گاه و بیگاه توصیه شده است. اما اگر قصد دارید چرت بزنید، بهتر است حداقل ۹۰ دقیقه طول بکشد. این مدت زمانی است که مغز روی یک چرخه خواب کامل کار میکند. اگر پیش از تکمیل این چرخه از خواب بیدار شوید، به جای احساس افزایش سطوح انرژی، با سستی و بی حالی مواجه خواهید شد.
ترک کافئین
قهوه یکی از نوشیدنیهای بحث برانگیز در جهان است. در شرایطی که قهوه از محبوبترین نوشیدنیها در جهان است، اما اعتیادآور و اسیدی نیز بوده، از این رو، چندان برای سلامت انسان خوب نیست. اما طی سالیان اخیر شرایط تغییر کرده است و مطالعات نشان داده اند که کافئین میتواند فواید سلامت مختلفی را ارائه کند که مغز نیز از آنها بی بهره نیست.
کافئین نه تنها میتواند حافظه را بهبود بخشیده و سطوح هوشیاری را افزایش دهد، بلکه خطر بیماریهای انحطاط عصبی، مانند پارکینسون و اماس را نیز کاهش میدهد.
در شرایطی که نیازی نیست مصرف قهوه را کاملا کنار بگذارید، اما از زیاده روی در این کار نیز پرهیز کنید. نوشیدن دو فنجان قهوه در روز، یکی هنگام صبح و دیگری پس از ناهار میتواند بیشترین فواید را برای مغز به همراه داشته باشد. برای پیشگیری از تحت تاثیر قرار گرفتن شرایط خواب بهتر است پس از ساعت دو بعد از ظهر قهوه مصرف نکنید.
ورزش شبانه
ورزش منظم یکی از بهترین روشها برای محافظت از سلامت مغز است. اما با توجه به زندگی سریع و پر مشغله امروز، اختصاص زمان برای ورزش در برنامه روزانه شاید دشوار باشد. از این رو، برنامه ورزشی منظم بیشتر برای ساعات بعد از ظهر و شب تنظیم میشود. متاسفانه ورزش شبانه میتواند در خواب شما اختلال ایجاد کند که این شرایط نیز میتواند بر سلامت مغز تاثیرگذار باشد.
بهترین زمان برای انجام ورزش هنگام صبح است. در حقیقت، ۳۰ دقیقه ورزش ایروبیک هنگام صبح بهرهوری شما در ادامه روز را میتواند تا ۳۰ درصد افزایش دهد.
خواب با کیفیت بهتر و بهرهوری روزانه بیشتر میتوانند دلایل خوبی برای برخاستن زودتر از خواب و انجام ورزش صبحگاهی باشند. اما اگر قصد دارید ساعات ورزش بیشتری را در برنامه روزانه خود جای دهید باید آب و پروتئین بیشتری نیز مصرف کنید، زیرا کم آبی بدن و ترمیم ماهیچهای ضعیف ناشی از کمبود پروتئین، هر دو میتوانند بر سلامت مغز شما تاثیر منفی بگذارند.