گردش نود درجه
آفتاب‌‌نیوز : 
موضع امریکا به ویژه پس از انتخاب احمدی نژاد به عنوان رییس جمهوری ایران سرسختانه تر شده تا جایی که اخیرا دولت امریکا اعلام کرده که قصد ندارد ویزای ورود به این کشور را برای احمدی نژاد و حداد عادل صادر کند. ولی پس از افزایش فشارها و اعتراض های ایران امریکا صرفا تن به صدور ویزای مشروط می دهد.
اما مهم ترین موضع گیری امریکا تاکید مکرر به حمله نظامی به ایران بوده که البته دست زدن به چنین اقدامی بسیار بعید می نماید. بیشتر کارشناسان و تحلیلگران معتقدند که این رویکرد امریکا صرفا برای ارعاب و عقب نشینی ایران از مواضع خود است.
با در نظر گرفتن شرایط خاورمیانه و دیپلماسی ناموفق امریکا در منطقه، هر کس می تواند با اطمینان بگوید که حمله امریکا به ایران دست کم در کوتاه مدت امکان پذیر نیست زیرا چنانکه کارشناسان می گویند، امریکا شدیدا درگیر جنگ های پیشین خود در عراق و افغانستان است و هنوز نتوانسته خود را از گردابی که به ویژه در عراق ایجاد کرده، رها سازد.
اما در همین حال برخی گزارش ها حاکی از آن است که امریکا در صورت اقدام علیه ایران می تواند از نیروی هوایی و دریایی خود استفاده کند که هنوز هم قدرتمند بوده و کارآمد هستند. با توجه به اطلاعات موجود این واقعیت آشکار می شود که حمله امریکا گرچه محتمل نمی نماید ولی امکان آن وجود دارد.
در این شرایط نباید از نقش بریتانیا غافل ماند زیرا دولت این کشور تحت هر شرایطی از امریکا حمایت می کند. گواه آن هم جنگ عراق است که با وجود مخالفت های گسترده جهانی و مردم این کشور، بلر باز هم دست از حمایت از امریکا در جنگ با آنچه « تروریسم» می خواند، بر نداشته است.
اسراییل هم یکی دیگر از دشمنان دیرینه ایران است و تهران هیچ گاه خواسته همیشگی خود را که نابودی رژیم آن است پنهان نکرده است. اسراییل که دولت آن از سوی ایران به رسمیت شناخته نشده دارای تسلیحات هسته ای است البته جالب این است که با وجود عدم عضویت اسراییل در پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای، این رژیم از متحدان نزدیک امریکا به شمار می آید و از جمله کشورهایی است که امریکا تحت هر شرایطی از منافع آن دفاع می کند.
در این شرایط اتحادیه اروپا که دارای منافع اقتصادی و تجاری زیادی از رابطه با ایران است سعی کرده میانه را نگه دارد و تا حد امکان تنش ها را کاهش دهد ولی از آنجایی که این مجموعه نمی تواند کاملا مخالف سیاست های امریکا گام بردارد، بیشتر قصد دارد از طریق دیپلماتیک مشکلات و موانع را برطرف کند تا شاید بتواند به امکان مذاکره مستقیم تهران ـ واشنگتن کمک کند.
دولت ایران هم در این زمان منفعل نبوده و تلاش کرده زاویه سیاست خارجی خود را از غرب به شرق تغییر داده و شرکای استراتژیکی در خاور دور برای خود پیدا کند. نتیجه اعمال این سیاست تاکنون نسبتا مثبت عنوان شده است ولی باید به این موضوع نیز توجه داشت که گرچه هند خواهان احداث خط لوله گاز بوده و همواره بر آن تاکید داشته اما این کشورخود یکی از متحدان استراتژیک امریکا و دارای دولتی هسته ای است که بیشتر کمک های خود را هم در این زمینه از امریکا دریافت می کند.
بنابراین ایران نباید تمام پتانسیل خود را بر روی کشورهایی چون هند و روسیه و چین متمرکز کند زیرا هند دوست امریکاست و روسیه هم از جمله دوستان ایران است که در صورت تشدید فشارهای دولت امریکا می تواند از روابط دیپلماتیک با ایران صرف نظر کرده و از حق وتوی خود به نفع ایران استفاده نکند.
در این میان شاید چین با امیتاز وتوی خود تنها کشوری باشد که به علت نیاز روز افزون به منابع انرژی ایران نتواند از این موضوع به راحتی چشم بپوشد. چین هم چنین در حال تبدیل شدن به یکی از قدرت های اقتصادی در منطقه و جهان است که می تواند به تدریج نقشی موثر در معادلات جهانی ایفا کند.
اکنون شاید زمان آن رسیده باشد که ایران روی خود را از غرب به شرق برگردانده و به امکانات موجود در آسیا برای رشد اقتصادی و خنثی کردن تحریم های امریکا توجه کند.
اما سوالی که باقی می ماند این است که آیا دیپلماسی نوین جمهوری اسلامی با توجه به سیاست نه شرقی ـ نه غربی این دولت انعکاس مثبتی در منطقه خواهد داشت یا خیر؟ لذا تنها باید منتظر ماند و شاهد حوادث آینده بود. حوادث و رویدادهایی که می تواند کارآیی این سیاست ویا نا کارآمدی آن را مشخص سازد.
موضع امریکا به ویژه پس از انتخاب احمدی نژاد به عنوان رییس جمهوری ایران سرسختانه تر شده تا جایی که اخیرا دولت امریکا اعلام کرده که قصد ندارد ویزای ورود به این کشور را برای احمدی نژاد و حداد عادل صادر کند. ولی پس از افزایش فشارها و اعتراض های ایران امریکا صرفا تن به صدور ویزای مشروط می دهد. اما مهم ترین موضع گیری امریکا تاکید مکرر به حمله نظامی به ایران بوده که البته دست زدن به چنین اقدامی بسیار بعید می نماید. بیشتر کارشناسان و تحلیلگران معتقدند که این رویکرد امریکا صرفا برای ارعاب و عقب نشینی ایران از مواضع خود است.
با در نظر گرفتن شرایط خاورمیانه و دیپلماسی ناموفق امریکا در منطقه، هر کس می تواند با اطمینان بگوید که حمله امریکا به ایران دست کم در کوتاه مدت امکان پذیر نیست زیرا چنانکه کارشناسان می گویند، امریکا شدیدا درگیر جنگ های پیشین خود در عراق و افغانستان است و هنوز نتوانسته خود را از گردابی که به ویژه در عراق ایجاد کرده، رها سازد.
اما در همین حال برخی گزارش ها حاکی از آن است که امریکا در صورت اقدام علیه ایران می تواند از نیروی هوایی و دریایی خود استفاده کند که هنوز هم قدرتمند بوده و کارآمد هستند. با توجه به اطلاعات موجود این واقعیت آشکار می شود که حمله امریکا گرچه محتمل نمی نماید ولی امکان آن وجود دارد.
در این شرایط نباید از نقش بریتانیا غافل ماند زیرا دولت این کشور تحت هر شرایطی از امریکا حمایت می کند. گواه آن هم جنگ عراق است که با وجود مخالفت های گسترده جهانی و مردم این کشور، بلر باز هم دست از حمایت از امریکا در جنگ با آنچه « تروریسم» می خواند، بر نداشته است.
اسراییل هم یکی دیگر از دشمنان دیرینه ایران است و تهران هیچ گاه خواسته همیشگی خود را که نابودی رژیم آن است پنهان نکرده است. اسراییل که دولت آن از سوی ایران به رسمیت شناخته نشده دارای تسلیحات هسته ای است البته جالب این است که با وجود عدم عضویت اسراییل در پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای، این رژیم از متحدان نزدیک امریکا به شمار می آید و از جمله کشورهایی است که امریکا تحت هر شرایطی از منافع آن دفاع می کند.
در این شرایط اتحادیه اروپا که دارای منافع اقتصادی و تجاری زیادی از رابطه با ایران است سعی کرده میانه را نگه دارد و تا حد امکان تنش ها را کاهش دهد ولی از آنجایی که این مجموعه نمی تواند کاملا مخالف سیاست های امریکا گام بردارد، بیشتر قصد دارد از طریق دیپلماتیک مشکلات و موانع را برطرف کند تا شاید بتواند به امکان مذاکره مستقیم تهران ـ واشنگتن کمک کند.
دولت ایران هم در این زمان منفعل نبوده و تلاش کرده زاویه سیاست خارجی خود را از غرب به شرق تغییر داده و شرکای استراتژیکی در خاور دور برای خود پیدا کند. نتیجه اعمال این سیاست تاکنون نسبتا مثبت عنوان شده است ولی باید به این موضوع نیز توجه داشت که گرچه هند خواهان احداث خط لوله گاز بوده و همواره بر آن تاکید داشته اما این کشورخود یکی از متحدان استراتژیک امریکا و دارای دولتی هسته ای است که بیشتر کمک های خود را هم در این زمینه از امریکا دریافت می کند.
بنابراین ایران نباید تمام پتانسیل خود را بر روی کشورهایی چون هند و روسیه و چین متمرکز کند زیرا هند دوست امریکاست و روسیه هم از جمله دوستان ایران است که در صورت تشدید فشارهای دولت امریکا می تواند از روابط دیپلماتیک با ایران صرف نظر کرده و از حق وتوی خود به نفع ایران استفاده نکند.
در این میان شاید چین با امیتاز وتوی خود تنها کشوری باشد که به علت نیاز روز افزون به منابع انرژی ایران نتواند از این موضوع به راحتی چشم بپوشد. چین هم چنین در حال تبدیل شدن به یکی از قدرت های اقتصادی در منطقه و جهان است که می تواند به تدریج نقشی موثر در معادلات جهانی ایفا کند.
اکنون شاید زمان آن رسیده باشد که ایران روی خود را از غرب به شرق برگردانده و به امکانات موجود در آسیا برای رشد اقتصادی و خنثی کردن تحریم های امریکا توجه کند.
اما سوالی که باقی می ماند این است که آیا دیپلماسی نوین جمهوری اسلامی با توجه به سیاست نه شرقی ـ نه غربی این دولت انعکاس مثبتی در منطقه خواهد داشت یا خیر؟ لذا تنها باید منتظر ماند و شاهد حوادث آینده بود. حوادث و رویدادهایی که می تواند کارآیی این سیاست ویا نا کارآمدی آن را مشخص سازد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۰
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
اتفاقاً اینها اعلام کرده‌اند که سیاست خارجی شون نگاه به شرق هست.