۱۰ برابر کشور‌های پیشرفته در تصادف کشته می‌دهیم
علی توکلی کاشانی، قائم مقام مرکز تحقیقات ایمنی حمل و نقل جاده‌ای کشور، درباره معیار جهانی میزان تصادفات گفت: تصادفات با شاخص‌های مختلفی در جهان سنجیده می‌شود؛ مهم‌ترین شاخص تعداد کشته به ازا هر صد هزار نفر جمعیت است. این شاخص برای کشور‌هایی که در این زمینه پیشرو بودند، مانند سوئد و هلند که جز پیشتازان هستند به ۲ نفر در صد هزار نفر رسیده‌اند. تقریباً میانگین کشور‌های توسعه یافته ۱۰ یا ۸ نفر است.
در کشور ما حال و روز خوبی در جریان نیست و این عدد تا حد ۲۰ نفر است. یعنی ده برابر کشور‌های پیشرفته در تصادف کشته می‌دهیم. کشور ما در این عدد سال‌های ۸۴ و ۸۵ خیلی اوضاع بدتری داشت و نزدیک ۳۰ نفر در هر صد هزار نفر کشته می‌شدند و با یک سری اقدامات خیلی خوب روند کاهشی به خود گرفت و آهنگ کاهش آن از سال ۹۳ خیلی کم شد، اما از سال ۹۶ مجدد افزایش پیدا کرد؛ کرونا در سال ۹۸ به دادمان رسید و دوباره نمودار پایین آمد، اما حالا روند افزایشی گرفته است.
او افزود: در سال ۸۶ که آمار ما کاهش ملاحظه‌ای داشت به علت این بود که بخشی از سفر‌های غیرضروری با وسایل نقلیه شخصی مدیریت شد. الان در کشور ما تقریباً ۹۲ درصد جا به جایی بار و مسافر در جاده است و این رقم خیلی بالاست. اگر کشور‌هایی که خیلی هم پیشرو ایمنی هستند با ۹۲ درصد جا به جایی جاده‌ای برسند، آمار تصادفاتشان افزایش می‌یابد.
وی در ادامه در رابطه با علت تلفات تصادفات بیان کرد: ما دو بحث داریم؛ یک علت وقوع تصادف، یک مسأله دیگر شدت تصادف است. در وقوع تصادف تقریباً چه در ایران و خارج از کشور عامل انسانی نقش دارد. کاری هم به ایران و خارج از ایران ندارد. در بحث شدت تصادف، مسأله فرق دارد و عوامل دیگری مؤثر هستند. راه، خودرو، تجهیزات ایمنی و کلاه در موتورسیکلت خیلی نقش دارد. وقتی آمار تصادفات را با جزئیات ببینیم، یک چهارم کشته تصادفاتمان موتورسیکلت سوار هستند. از بین ۲۰ هزار کشته سالانه، نزدیک ۴.۵ هزار نفر موتورسیکلت سوار هستند. استفاده از کلاه ایمنی ما نیز خیلی پایین است. در کنار آن حدود همین تعداد کشته عابر داریم. نصف کشته‌های تصادفی‌مان عابر و موتور هستند.
توکلی درباره آمار تصادفات نوروز گفت: آمار تصادفات عید امسال به نظر من اصلاً رسمیت ندارد، چون پزشکی قانونی هنوز گزارش نداده است. پزشکی قانونی پرونده تصادف را تا یک ماه بعد مفتوح می‌گذارد. مثلاً اگر یک نفر سر صحنه جراحت شدید داشته ممکن است بعداً فوت کند. آمار‌های فعلی آمار سرصحنه است، درحالیکه آمار اصلی متعلق به پزشکی قانونی در یک ماه آینده است.
عادل مصدقی، کارشناس حمل و نقل و مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان، درباره آمار تصادفات و خودرو‌های آسیب‌پذیر در تصادف به «انتخاب» گفت: عامل انسانی در تصادف خیلی نقش دارد و تمامی استان‌ها نیز چنین وضعیتی دارند. در استان گلستان ۸۸ درصد تصادفات به علت خطای انسانی است. عدم استفاده از کلاه ایمنی در موتورسیکلت‌ها نیز عمده دلیل تلفات در موتور سیکلت هاست. ضعف ایمنی در خودرو‌ها مانند پراید و پژو که بالاترین آمار تصادفات را دارند نیز بخش عمده تلفات تصادفات است. این ماشین‌ها با یک تصادف از بین می‌رود و کشته‌ها در این دو سبک ماشین بیشتر است. شاید ۱۲ درصد علت تصادفات مشکلات راه باشد. ما در بحث فرهنگ‌سازی رانندگی، رعایت قوانین و آموزش باید فعالیت کنیم. خودروسازان هم به سهم خود باید اقدامات جدی برای افزایش ایمنی خودرو‌های انجام دهند.
وی درباره معیار جهانی تصادف اظهار داشت: معیار جهانی وجود دارد، بر اساس هر صد هزار نفر جمعیت ۸ کشته برخی ۱۰ و... است. ما نسبت به این عدد آمار بالایی داریم. کاهش ده درصدی سالانه تصادفات که باید اتفاقات بیوفتد انجام نشده است. با توجه به تشکیل شورای عالی ایمنی کشور در جهت رفع نقاط پرتصادف اقداماتی شده است. اصل مسأله حل مشکل عامل انسانی است.
مصدقی درباره آمار تصادفات نوروز ۱۴۰۳ گفت: نوروز امسال آمار بالا بود البته در برخی استان‌ها کاهش داشتیم. عمده نقاط کشور خطا انسانی دخیل بوده است. با افزایش جریمه‌های رانندگی و ۵ برابر کردنشان، قطعاً در بحث خطای انسانی بازدارنده خواهد بود. عامل انسانی و سرنشین‌های خودرو باید مسئولیت‌پذیر باشند.
