پایتخت عمان در آستانه میزبانی از دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا قرار دارد؛ مذاکراتی که قرار است روز شنبه برگزار شود، اما پیش از آن، نشستهایی فنی و مقدماتی در روز چهارشنبه آغاز خواهد شد. این گفتوگوها در فضایی مثبت ادامه دارد و دو طرف نتایج آن را «سازنده» و «فراتر از انتظار» ارزیابی کردهاند.
منابع ایرانی مطلع به روزنامه «العربی الجدید» گفتهاند گفتوگوها تاکنون با سرعتی قابل توجه پیش رفته و حتی طرف ایرانی از رویکرد جدی، شتابزده و بدون طرح مطالبات فرابرجامی تیم آمریکایی شگفتزده شده است.
به گفته این منابع، در زمینه پرونده هستهای نیز سقف خواستههای آمریکا بالا نبوده و همین موضوع، روند مذاکرات را تسهیل کرده است.
گفتوگوها از چارچوب توافق هستهای سال ۲۰۱۵ فراتر نرفته است
این منابع میگویند پیشنهاد اولیه هیأت ایرانی مبنی بر تمرکز مذاکرات بر پرونده هستهای و رفع تحریمها که در ۱۲ آوریل ارائه شد، در عمل، به پایه مذاکرات تبدیل شده و گفتوگوها از چارچوب توافق هستهای سال ۲۰۱۵ فراتر نرفته است. همچنین اشاره شده است که آمریکا بهصورت اصولی با حق ایران در غنیسازی اورانیوم موافقت کرده است.
در ادامه این گزارش آمده است: در عین حال، طرف ایرانی نیز برای اطمینانبخشی نسبت به ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای خود، پیشنهادهایی ارائه و برای شفافسازیهای فنی در چارچوب پروتکل الحاقی اعلام آمادگی کرده است.
منابع مطلع العربی الجدید همچنین پیشبینی کردند که توافق نهایی ممکن است ظرف دو ماه آینده یا حتی زودتر حاصل شود. با این حال، تهران با احتیاط به این روند مینگرد. بهرغم رفتار غیرمانعتراشانه واشنگتن در روند مذاکرات، طرف ایرانی نسبت به واقعی بودن این رفتارها اطمینان کامل ندارد و تأکید دارد که تا زمان دستیابی به نتیجه نهایی، محتاطانه پیش خواهد رفت.
آمریکا خواستار توقف کامل برنامه هستهای نشده است
در همین راستا، «عبدالرضا فرجیراد» دیپلمات پیشین ایرانی در گفتوگو با «العربی الجدید» گفت که دو طرف هنوز جزئیات خطوط کلی مورد توافق را فاش نکردهاند، اما به نظر میرسد که درباره حق ایران برای غنیسازی اورانیوم با اهداف علمی و نیز رفع تحریمها به توافق رسیدهاند.
وی تأکید کرد که ایران در ازای این توافقات، متعهد به ارائه تضمینهای عملی برای عدم حرکت به سوی سلاح هستهای شده است.
«محمد صالح صدقیان» تحلیلگر مسائل راهبردی نیز در این باره به العربی الجدید گفت که گفتوگوهای فنی با هدف یافتن راهحلی برای ادامه فعالیتهای غنیسازی ایران در جریان است.
وی با اشاره به اینکه طرف آمریکایی تاکنون خواستار توقف کامل برنامه هستهای نشده است، افزود: احتمال موافقت ایران با سطح غنیسازی ۳.۶۷ درصدی بعید است؛ چراکه تهران معتقد است برنامه هستهایاش نسبت به گذشته بسیار پیشرفتهتر شده است.
صدقیان تأکید کرد که موضوع مهم دیگر، وضعیت ۲۷۵ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصد است. تهران تاکنون با انتقال این ذخایر به خارج مخالف بوده و خواستار حفظ آن در داخل کشور تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.