راهنمای کامل انتخاب سایز و نوع پانسمان هیدروکلوئید

در همین راستا، WoundSource در گزارشی تأکید می‌کند که پانسمان‌های هیدروکلوئید به دلیل ساختار انسدادی خود، محیطی مرطوب و کنترل شده فراهم می‌کنند که نه تنها روند بهبود را تسریع می‌بخشد، بلکه از نفوذ باکتری‌ها و آلودگی نیز جلوگیری می‌کند.

برای خرید پانسمان هیدروکلوئید استاندارد و متنوع، می‌توانید به وب سایت حافظ طب نوین مراجعه کنید.

راهنمای انتخاب درست پانسمان هیدروکلوئید از نگاه بالینی

پانسمان هیدروکلوئید نازک: مناسب برای زخم‌های سطحی

معمولاً در کلینیک‌های درمانی مربوط به زخم‌های گوناگون مربوط به بیماری‌های مختلف از دیابت تا نقص سیستم ایمنی بدن و زخم بستر، از مدل نازک برای زخم‌های خشک یا خراش‌های سطحی استفاده می‌کنند؛ زیرا هم به کاهش تحریک پوستی کمک می‌کند و هم باعث کاهش درد هنگام تعویض پانسمان می‌شود.

بر اساس داده‌های منتشر شده توسط Journal of Wound Care، این نوع پانسمان در زخم‌های خشک عملکرد بهتری از پانسمان‌های ضخیم دارد.

پانسمان هیدروکلوئید ضخیم: برای زخم‌های ترشح دار یا زخم‌های فشاری

حات (اگزودا) نسبتاً زیاد است؛ مانند زخم‌های فشاری در مراحل ابتدایی، زخم‌های دیابتی، یا زخم‌های جراحی با ترشح کنترل شده، پانسمان هیدروکلوئید ضخیم می‌تواند نقش کلیدی در مدیریت مؤثر رطوبت و پیشگیری از عفونت ایفا کند.

بر اساس دستورالعمل وبسایت www.advantagewoundcare.org، پانسمان‌های ضخیم می‌توانند تا ۷ روز روی زخم باقی بمانند، بدون از دست دادن توانایی جذب اگزودا یا تغییر pH سطح زخم.

این موضوع باعث می‌شود که نیاز به تعویض مکرر پانسمان کاهش یابد، که هم برای بیمار راحت‌تر است و هم از آسیب به بافت‌های تازه در حال ترمیم جلوگیری می‌کند.

همچنین استفاده از پانسمان ضخیم روی زخم‌های فشاری درجه دو و سه بسیار مؤثر بود. به ویژه در بیمارانی که حرکت پذیری محدودی داشتند، این نوع پانسمان توانست به خوبی اگزودای متوسط را جذب کرده و هم زمان به کاهش بوی ناخوشایند زخم و جلوگیری از نشت ترشحات به ملحفه یا لباس کمک کند.

پانسمان هیدروکلوئید شفاف: دید مستقیم بدون تعویض

پانسمان‌های شفاف هیدروکلوئید، به دلیل ساختار نیمه شفاف یا کاملاً شفاف خود، یک مزیت مهم نسبت به سایر انواع دارند: امکان ارزیابی بصری مداوم زخم بدون نیاز به برداشتن پانسمان!

این ویژگی به ویژه در شرایط حاد بیمارستانی، مانند مراقبت از زخم‌های جراحی، زخم‌های مزمن یا بیماران بستری در بخش‌های مراقبت ویژه، اهمیت بالایی پیدا می‌کند.

به عنوان مثال، بیماری پس از عمل کولکتومی دچار زخم ناحیه استوما شده بود و استفاده از پانسمان شفاف این امکان را برای تیم درمان فراهم کرد که وضعیت ترمیم، وجود ترشحات، یا علائم احتمالی عفونت را به صورت روزانه بررسی کند، بدون اینکه نیازی به باز کردن پانسمان باشد.

از نظر بالینی، زمانی که پانسمان برداشته می‌شود، حتی با احتیاط کامل، ریسک آسیب به اپی تلیوم جدید یا تحریک پوست اطراف وجود دارد. پانسمان شفاف این مشکل را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و برای بیمارانی که پوستی حساس یا زخم‌هایی با بافت نازک و شکننده دارند، گزینه‌ای ایمن‌تر محسوب می‌شود.

پانسمان هیدروکلوئید مرزدار: بهترین گزینه برای نواحی پرتحرک

در زخم‌هایی که در نواحی پر تحرک بدن مانند اطراف مفاصل (زانو، آرنج، مچ) یا در اندام‌هایی مثل پاشنه، انگشتان یا نواحی خاجی قرار دارند، چسبندگی و پایداری پانسمان اهمیت زیادی پیدا می‌کند.

در تجربه‌ای که در درمان زخم‌های فشاری در بخش مراقبت‌های ویژه داشتم، پانسمان‌های بدون مرز معمولاً طی چند ساعت به دلیل کشش پوست یا تحرک بیمار از جای خود جابجا می‌شدند. اما پس از جایگزینی با مدل‌های مرزدار، ثبات و پوشش زخم تا حد زیادی حفظ شد.

پانسمان‌های مرزدار دارای یک لایه چسبنده اضافه در حاشیه خود هستند که مانند قاب عمل کرده و به طور یکنواخت روی پوست اطراف زخم فیکس می‌شوند. این طراحی باعث می‌شود در برابر حرکت، تعریق یا اصطکاک با لباس مقاومت بیشتری داشته باشند.

طبق مطالعات و تحقیقات منتشر شده، این نوع پانسمان‌ها تا ۲۵٪ دوام بیشتری نسبت به مدل‌های بدون مرز دارند و به ویژه در بیماران پرتحرک یا کسانی که در منزل به مراقبت از زخم می‌پردازند، توصیه می‌شوند.

نکاتی برای انتخاب سایز پانسمان هیدروکلوئید

در انتخاب سایز، باید حداقل ۲ تا ۳ سانتی متر بزرگ‌تر از ابعاد زخم در نظر گرفته شود تا چسبندگی مناسب و انسداد کامل حاصل شود. اگر سایز پانسمان خیلی کوچک باشد، ترشحات به بیرون نشت می‌کنند و خطر عفونت افزایش می‌یابد.

معمولاً در استفاده از پانسمان روی زخم‌های دیابتی پا، انتخاب سایز مناسب نقش حیاتی در جلوگیری از مرطوب شدن پوست اطراف زخم داشت که در غیر این صورت می‌تواند باعث ماکراسیون شود.

نتیجه گیری

انتخاب صحیح نوع و سایز پانسمان هیدروکلوئید، مستقیماً بر روند ترمیم زخم، کاهش عوارض و راحتی بیمار تأثیر می‌گذارد.

تجربه بالینی و مطالعات معتبر بین المللی نشان می‌دهد که هیچ گزینه‌ای به تنهایی برای همه زخم‌ها مناسب نیست؛ بلکه شناخت دقیق نوع زخم، میزان ترشح، محل قرارگیری آن و شرایط عمومی بیمار، باید پایه تصمیم گیری باشد.

پانسمان‌های نازک برای زخم‌های سطحی و پوست‌های حساس، ضخیم برای ترشح زیاد و زخم‌های فشاری، شفاف برای نظارت مستقیم و مرزدار برای نواحی متحرک یا پرریسک طراحی شده‌اند.

سوالات متداول

آیا می‌توان از پانسمان هیدروکلوئید برای زخم‌های عفونی استفاده کرد؟

خیر. بر اساس راهنمای کلینیک زندیه شیراز، این نوع پانسمان برای زخم‌های عفونی مناسب نیست، زیرا محیط مرطوب می‌تواند به رشد بیشتر باکتری کمک کند.

پانسمان‌های هیدروکلوئید برای چه نوع زخم‌هایی توصیه نمی‌شوند؟

زخم‌های عمیق با ترشح زیاد، زخم‌های ناشی از سوختگی درجه سه یا زخم‌های نکروتیک فعال معمولاً نیاز به مداخلات پیشرفته تری دارند.

آیا برداشتن پانسمان هیدروکلوئید دردناک است؟

معمولاً نه. اما در تجربه‌ی استفاده در زخم‌های حاد، اگر پانسمان مدت زیادی باقی بماند، ممکن است هنگام برداشتن چسبندگی بیشتری داشته باشد.

آیا استفاده مداوم از پانسمان‌های هیدروکلوئید عوارض دارد؟

در صورت استفاده صحیح و تعویض به موقع، خطر خاصی گزارش نشده. اما در مواردی پوست اطراف ممکن است دچار تحریک شود که نیاز به بررسی دارد.