سکته مغزی ۱۴۰ هزار ایرانی در سال
سکته مغزی یک فوریت پزشکی است که درصورت عدم تشخیص و درمان فوری می‌تواند باعث آسیب دائمی عصبی، ایجاد عوارض و مرگ شود.
سکته مغزی یکی از اختلالات عملکردی پیچیده است که با آسیب به مغز به‌وجود می‌آید و منجر به اختلال در نورون محرکه فوقانی می‌شود و سبب فلج یا ضعف در یک طرف بدن (شامل: تنه، اندام‌ها و گاهی اوقات نیز صورت و ساختار‌های دهانی سمت مقابل نیمه آسیب دیده مغز) می‌شود.
علاوه بر فلج حرکتی، یکسری از اختلالات عملکردی ازجمله اختلالات حسی، اختلالات درکی، نقص‌های بینایی، تغییرات شخصیتی و عقلانی و مجموعه پیچیده‌ای از اختلالات گفتاری و زبانی را نیز به همراه دارد.
تقریبا ۵۰ درصد کسانی که از سکته مغزی جان به‌درمی‌برند دچار مشکلات و اختلالات حرکتی دائمی در زمینه حفظ تعادل در حالات و وضعیت‌های مختلف و عدم توانایی جهت ایستادن و راه رفتن به تنهایی و بدون‌کمک گرفتن از دیگران و همچنین عدم توانایی جهت انجام فعالیت‌های روزمره زندگی از قبیل لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام رفتن و… هستند.
برای غلبه بر این مشکلات و نقایص نیازمند برنامه‌های توانبخشی از جمله فیزیوتراپی در همان روز‌های ابتدای سکته مغزی هستند، به‌طوری که، درمان‌های فیزیوتراپی این عدم استقلال و وابستگی را به حداقل می‌رساند.
با این حال، حدود و میزانی که فیزیوتراپی، پیامد‌های پس از سکته مغزی را بهبود می‌بخشد برای بیماران مختلف متفاوت است.
ایرج عبدالهی، رئیس انجمن علمی فیزیوتراپی ایران اظهار داشت: در بسیاری از مشکلات اسکلتی عضلانی از جمله آرتروز مفاصل، کمردرد، گردن درد، زانودرد، آسیب‌های ورزشی و ... فیزیوتراپی، درمانی کارآمد و بسیار کم عارضه است.
وی ادامه داد: بجز موارد خاصی که درمان‌های تهاجمی مانند جراحی اجتناب ناپذیر است، در اغلب موارد فیزیوتراپی می‌تواند با استفاده از روشهایی، چون الکتروتراپی، تمرین درمانی، درمان دستی و آب درمانی موجب کاهش درد، بهبود عملکرد حرکتی و اصلاح مکانیسم‌های آسیب دیده شود و به این ترتیب از بسیاری از جراحی‌های غیرضروری پیشگیری کند.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران گفت: با بالارفتن میانگین سنی جامعه، شیوع بیمار‌های مزمن اسکلتی عضلانی و عصبی عضلانی مانند آرتروز مفاصل، سکته مغزی، پارکینسون و ... به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
عبدالهی متذکر شد: لذا لزوم توجه به توسعه کمی و کیفی رشته فیزیوتراپی که عمدتا با اینگونه بیماران سر و کار دارد در کل جهان افزایش یافته است.
این فیزیوتراپیست افزود: در حال حاضر حدود ۹۰۰۰ نفر فیزیوتراپیست در کشور وجود دارد که در بخش‌های مختلف بیمارستانی و سرپایی به ارائه خدمت مشغول هستند و نقش برجسته‌ای در نظام سلامت را به عهده دارند.
وی اظهار کرد: به عنوان مثال سالانه قریب ۱۴۰ هزار نفر در کشور دچار سکته مغزی می‌شوند که پس از طی مراحل اولیه درمان در بیمارستان، فیزیوتراپی و توانبخشی مهمترین اقدام درمانی جهت بازگرداندن بیمار به زندگی عادی و استقلال فردی است.
عبدالهی تصریح کرد: این بیماران اغلب دچار مشکلات حرکتی و عملکردی می‌شوند که فیزیوتراپی به موقع می‌تواند نقش مهمی در بازیابی مشکلات عملکردی بیمار داشته باشد.
رئیس انجمن فیزیوتراپی متذکر شد: نمونه بسیار شایع دیگر کمردرد است که علل متعددی دارد، اما بر اساس شواهد علمی معتبر تنها حدود ۳ تا ۵ درصد آنها نیاز به جراحی دارند و بخش عمده کمردرد‌ها بدلیل اختلال عملکردی در مجموعه کمر و لگن است که فیزیوتراپی، درمانی ایمن و بسیار موثر در درمان و کنترل این موارد محسوب می‌شود.
عبدالهی ابراز کرد: لازم به ذکر است که استفاده از دستگاه و الکتروتراپی تنها بخشی از درمان فیزیوتراپی است و مکمل آن تمرین درمانی و تکنیک‌های درمان دستی است که نقش مهمی در درمان یا کنترل مشکلات بیمار دارد.
وی تأکید کرد: مراجعه به‌موقع به فیزیوتراپی می‌تواند روند بهبودی بیماران را تسریع کند و کیفیت زندگی آنها را به‌طور ملموسی بهبود دهد. جایگاه فیزیوتراپی در درمان طیف وسیعی از مشکلات مختلف سیستم عصبی عضلانی و اسکلتی، قلبی عروقی، تنفسی، زنان، داخلی و ... اثبات شده است.
