دكتر قانعی‌راد: از تعطيلي علم هراس دارم
آفتاب- فروزان آصف نخعی: اضطرابی که وجود دارد ناشی از آن است که بگویند با وبر انقلاب کردند که این امر ما جامعه‌شناسان را بسیار مضطرب می‌کند.
دکتر قانعی راد که ریاست انجمن جامعه شناسی و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور است در نشست تخصصی "علوم انسانی، وضعیت امروز، چشم انداز فردا" با اعلام مطلب بالا گفت: وبر محافظه کاریک اندیشمند محافظه کار بوده و نه جامعه شناس انقلاب است و نه راجع به انقلاب صحبت می‌کند. ولی راجع به عقلانیت صحبت می‌کند و می گوید با عقلانیت جامعه رشد پیدا می‌کند.
وی افزود: اشخاصی نیز آمدند فرآیندهای عقلانیت را در ایران بررسی کردند و بعد شدند وبری و بعد مطرح شد که وبر می‌خواهد انقلاب بکند. و بعد هم وبر را در دادگاه متهمان حوادث پس از انتخابات پایش را به میان کشیدند، بعد هم می‌گویند وبر را سیاسی کرده‌اید.
وی با اشاره به این گفته دکتر فراستخواه که هژمونی دارد پاد هژمونی ایجاد می‌کند، گفت: آن‌قدر فشار برروی جامعه شناسی و علوم انسانی در این کشور دارد وارد می‌شود این موضوع در روستاها هم رفته است.
قانعی‌راد با اشاره به این که علم سوپرمارکت نیست که هرچیز را بتوانیم در داخل آن قرار بدهیم، گفت: نگرانی و اضطراب از این است که برخی می‌گویند در کنار 15 فاکتور علمی، فاکتورشانزدهمی را نیزواردش کنیم و بدون آن که بخواهم به کسی جسارت بکنم می‌گویم کسی که این‌گونه در باره علم سخن می‌گوید مفهوم علم را نمی‌فهمد.
وی افزود: علم یک پارادایم فکری و یک تئوری است وچیزی نیست که همه چیزرا با آن قاطی‌اش بکنیم. هرکسی می‌تواند نگاه خودش را یک پروژه درحال پیشرفت بداند، ولی اضطراب از تعطیلی علوم انسانی است و نه از نقدهایی که به عمل می‌آید. چرا که که خودمان نقدهای رادیکالتری انجام می‌دهیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود،با اشاره به کتابی که در این باره تدوین شده است، گفت: در این کتاب که بحث آزاد‌اندیشی را مطرح می‌کند می‌گوید وظیفه دانشگاه این است که علما حکم صادر بکنند و دانشگاهیان عملی‌اش کنند. چرا؟ چون احکام با مفاهیم سروکار دارند و مفاهیم نیز باید از دین گرفته شود. در این بینش علوم انسانی تبدیل به شعبه‌ای از فقه می‌شود که نه تنها آزاد‌اندیشی نیست بلکه تعطیل اندیشه است.
وی در ادامه افزود: من این را قبول ندارم که تقسیم کار میان حوزه و دانشگاه این‌گونه باشد که حوزه بیندیشد و دانشگاه آن را عملی کند. دانشگاه حق اندیشه دارد و جامعه شناسی تنها این نیست که بنشیند بر مبنای حقوق بخواهد عمل کند.
وی در ادامه، اندیشه دانشگاه باید مجری باشد و اندیشه باید در جایی دیگر صورت بگیرد را برای اهل علم اضطراب آور ذکر کرد و گفت: من معتقدم که علم می تواند پایگاهی برای نجات، پیشرفت و بهبود کشور باشد. ولی در حال حاضر با اتهاماتی که به آن بسته می‌شود در حال تعطیلی است. من تاکیدم براین است که اگر در حوزه علوم انسانی قرار است پژوهشی مورد تردید و یا رد قرار بگیرد همه فرآیندهای این تردید و رد باید علمی باشد نه آن که با استناد به قانون اساسی و ... بخواهیم برای آن خط قرمز مشخص کنیم. این غلط است.
متن کامل این سخنرانی به زودی منتشر می‌شود.
