5 حادثه در 3 ماه؛ کسی از مسئولان صنعت نفت پاسخ‌گو نیست

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: در 3 ماه گذشته صنعت نفت کشور شاهد ۵ حادثه آتش‌سوزی در یک میدان نفتی، دو مجتمع پتروشیمی، یک جایگاه بنزین و خط لوله گاز بوده که این حادثه‌ها باعث جان باختن ۱۸ نفر از کارکنان نفتی و زخمی شدن بیش از ۳۰ نفر از این کارکنان شده است.

در این بین با گذری بر علت این آتش‌سوزی‌ها، رعایت نکردن موارد ایمنی و بها ندادن به قانون HSE در این صنعت بالاخص در میان بخش خصوصی فعال در این صنعت کاملا مشهود است.

این در حالی است که براساس اصل ۴۴ قانون اساسی خصوصی‌سازی در کشور به‌شدت سرعت گرفته است. به‌طوری‌که در شرایط فعلی اکثر مجتمع‌های پتروشیمی به بخش خصوصی واگذار شده و به‌زودی نیز قرار است این شرکت تنها در نقش مدیریتی عمل کند و تمام پتروشیمی‌ها در قالب هلدینگ به بخش خصوصی واگذار شود.
 
این تصمیم‌ها در شرایطی گرفته شده که بخش خصوصی هیچ‌گونه شناختی بر مسایل امنیتی ندارد و قوانین HSE نیز به‌طور جدی در مجتمع‌هایی که به‌تازگی در اختیار بخش خصوصی قرار گرفته است لحاظ نمی‌شود.

نمونه این ادعا را می‌‌توان در آتش‌سوزی دو مجتمع پتروشیمی پردیس یک و خارگ جستجو کرد. چرا که هر دو این مجتمع‌ها به دلیل نشت گاز در یکی از واحدهای خود دچار حریق شده‌اند و اگرچه این حادثه‌ها در کمتر از 3 ساعت مهار شده‌اند اما باعث جان باختن ۹ نفر از کارکنان نفتی کشور و سوختگی بیش از ۵۰ درصد بیش از 3 نفر از کارکنان این مجتمع‌ها شده است.

براساس اظهارات مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی این دو مجتمع هر دو خصوصی بوده‌اند و عفلت در موارد ایمنی باعث این آتش‌ سوزی‌ها بوده است. مواردی که قرار است در قالب یک قوانین مدون از این پس به مجتمع‌های پتروشیمی ابلاغ شود.

براساس وعده بیات، شرکت متبوع وی در حال حاضر در تلاش است تا با تدوین هر چه زودتر این مقررات در جهت جلوگیری از این حوادث ناگوار بربیاید.

این در حالی است که معاون وزیر در امور پتروشیمی همچنان تاکید دارد: بخش خصوصی متاسفانه آمادگی بر عهده گرفتن مدیریت محتمع های پتروشمی ندارند چرا که نتوانسته‌اند به قدر لازم رشد کنند و باید برای این مشکل چاره‌‌ای اندیشید. چرا که قانون واگذاری‌‌ها با شتاب بیشتری در صنعت پتروشیمی پیش می‌رود در شرایطی که بخش خصوصی از لحاظ مدیریتی هنوز نتوانسته خود را آماده کند و خصوصی‌سازی با شتاب بیشتری نسبت به تکامل بخش خصوصی پیش می‌رود.

براساس این گزارش در تاریخ دوم مردادماه امسال محتمع پتروشیمی خارگ در استان بوشهر دچار آتش‌سوزی شده که علت این حادثه در ابتدا فشار زیاد بر بویلر مرکزی مجتمع و پس از ان علت اصلی انفجار در پتروشیمی خارگ، نشت گاز از یکی از فلنج‌های مربوط به ورودی مبدل پیشگرمکن(reboiler) برج اتان زدا (deethaneaizer)ناشی از پارگی گسکت فلنج اعلام شد. به هر حال علت حادثه نشت گاز بوده که کارکنان این مجتمع سعی در مهار ان داشته‌اند اما متاسفانه نه تنها موفق نمی‌شوند بلکه جان خود را نیز از دست می‌دهند.

مجتمع پتروشیمی پردیس یک هم که تنها چند روزی از افتتاحش نمی‌گذشت در تاریخ ۱۳ مردادماه امسال دچار حریق شد و علت این حادثه نیز نشت گاز اعلام شد. در این حادثه ۵ نفر از کارکنان این مجتمع که سعی داشتند نشت گاز را مهار کنند جان باختند و ۳ نفر نیز زخمی شدند که البته گفته می‌شود میزان سوختگی مجروحین این حادثه بیش از ۵۰ درصد بوده است. 

شاید به نوعی ۸خردادماه آغازی برای آتش‌سوزی‌ها در صنعت نفت باشد. حدود ۶:۳۰ صبح 8 خردادماه امسال چاه شماره ۲۴ نفت شهر به آتش کشیده شد و متاسفانه باز هم این حادثه باعث جان باختن ۴ نفر از کارکنان فعال در این منطقه و زخمی شدن ۱۲ نفر از این کارکنان شد.

این کارکنان که اغلب کارکنان شرکت حفاری شمال محسوب می‌شدند در تلاش بودند تا علت حادثه را کشف کنند و از آتش گرفتن چاه جلوگیری کنند که متاسفانه با آتش گرفتن نابهنگام این میدان جان خود را از دست دادند.

شرکت حفاری شمال در حال حاضر متعلق به شرکت ملی نفت است اگرچه ۴۸ درصد سهام آن تاکنون به بخش خصوصی واگذار شده است. البته علت حادثه چیزی به غیر از لحاظ نکردن موارد ایمنی اعلام شد و آن هم آشنایی نداشتن با لایه‌های زمین به دلیل نبود مشابه آن اعلام شد.

آتش‌سوزی دیگر مربوط به همین روزهای اخیر است. ۱۸ شهریورماه یک جایگاه بنزین در اراک آتش می‌گیرد که علت آن بی‌احتیاطی یک راننده اعلام شد. اما با این حال فردی که در تلاش بوده تا آتش را مهار کند زخمی می‌شود و این حادثه نیز یک مجروح به جای می‌گذارد.

البته گفته می‌شود علت این آتش‌سوزی آتش گرفتن ظرفی بوده که راننده ماشین در تلاش بوده آن را پر از بنزین کند که یک‌باره این ظرف آتش می‌گیرد و راننده خودرو به دلیل نجات خود و خودرویش این ظرف رابه سمت یکی از پمپ‌های بنزین جایگاه پرتاب می‌کند و همین امر باعث این حادثه ناگوار می‌شود.

علت این حادثه بی‌دقتی راننده خودرو اعلام می‌شود در حالی‌که بارها از سوی شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی به جایگاه‌ها تاکید شده کارکنان این جایگاه‌ها باید از پر کردن ظرف از بنزین توسط رانندگان جلوگیری کنند.

این در حالی است که با نزدیک شدن به افزایش قیمت بنزین به دلیل اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها، برخی از سودجویان مشغول ذخیره‌سازی بنزین در خانه‌های خود هستند که این امر می‌تواند حوادث ناگواری را به همراه داشته باشد. براین اساس به نظر می‌رسد شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی این روزها باید نظارت بیشتری بر عملکرد جایگاه‌های بنزین داشته باشد تا از این حوادث تا حدودی بتوان جلوگیری کرد. 

هنوز چند ساعتی از اعلام خبر آتش‌سوزی یک جایگاه و مجروح شدن یک نفر نمی‌گذرد که خبر آتش‌سوزی ناشی از شکستگی خط لوله گاز پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد اعلام می‌شود که متاسفانه این حادثه هم به دلیل بی‌دقتی و رعایت نکردن موارد ایمنی توسط پیمانکار شرکت مهندسی و توسعه گاز اتفاق افتاده و در نهایت باعث جان باختن ۵ نفر از کارکنان این شرکت پیمانکاری و زخمی شدن ۱۶ نفر که البته گفته می‌شود حال 3 نفر از این افراد بسیار وخیم است، می‌شود.

البته براساس جزییات منتشر شده از این حادثه کارکنان شرکت ملی گاز آسیب ندیده‌اند و تنها کارکنان شرکت پیمانکاری جهاد نصر کرمان دچار این حادثه می‌شوند.

تاکنون علت حادثه اینگونه اعلام شده است: ”کارکنان شرکت ملی گاز به همراه پیمانکاران مربوطه در حال تکمیل خط لوله ۴۸ اینچ گاز ورودی از ترکمنستان بودند که در هنگام تلاقی با خط ۳۰ اینچ پالایشگاه شهید هاشمی‌نژاد (در ۴۰ کیلومتری این پالایشگاه)، بیل مکانیکی با خط لوله برخورد کرده و دچار آتش‌سوزی می‌شود.

در عین حال، غربتی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران تاکید دارد: هنوز دلیل وقوع این حادثه به صورت دقیق مشخص نیست و بررسی در این زمینه ادامه دارد.

در این بین آنچه حائز اهمیت است افزایش سطح توجه بخش خصوصی به اعمال قوانین HSE در پروژه‌ها و طرح‌های نفتی است. چرا که در صورت کوچک‌ترین بی‌دقتی شاید بتوان خسارت‌های مالی را جبران کرد اما خسارت‌های جانی را قطعا نمی‌توان جبران کرد. خسارت‌هایی که تاکنون علی‌رغم توجه به بازماندگان جان‌باختگان این حادثه‌ها اما نتوانسته‌ایم آن را جبران کنیم.