آفتابنیوز : آفتاب: مردمسالاری نوشت: مهمترین مساله عدم تفاهم یا به نتیجه نرسیدن مناسبات ایران و آمریكاست. تا این موضوع عینیت داشته باشد بحران رادیكالیسم در افغانستان آن گونه كه شایسته جامعه جهانی است نه تنها حل و كنترل نمیشود، بلكه باعث رشد و تثبیت و حتی به رسمیت شناخته شدن افراطگرایی در منطقه میشود.
صادق خرازی، سفیر سابق ایران در فرانسه، در این باره میگوید كه آمریكا به مثابه یكی از بزرگترین قدرتهای جهان با بیشترین بودجه نظامی، بیشترین تاثیرگذاری در منطقه و جهان و بزرگترین اقتصاد جهان است. اشتباهاتش هم فوقالعاده بزرگ، فاحش و دارای عواقب جهانی است. آمریكا فقط به دنبال هژمونی و سلطه سیاسی است. آمریكا میتوانست از قدرت خود به عنوان یک واقعیت كه پدیدهای در تاریخ جهان است در جهت سازنده بهره گیرد ولی متاسفانه به دلیل تضادها و تعارضی كه در عمل و رفتارها دارد نتوانسته است موفق از بحران قریب به یک دهه خارج شود.
تعجب است كه القاعده و طالبان كه دشمنان استراتژیک ایالات متحده محسوب میشوند از نظر نظامی و اطلاعاتی وابسته ارتش پاكستان و سرویسهای اطلاعاتی عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی هستند. مهمتر از این آنكه القاعده و طالبان در سیستم پرداخت همین كشورها هستند و عجیب است كه آمریكاییها نمیتوانند قدرت تصمیمگیری در مورد دشمنان و متحدان واقعی را ندارند.
وی با انتشار مطلبی در سایت دیپلماسی ایرانی تصریح كرد: با این تصویر از اشتباهات و بحران عملكرد از آمریكا، باید گفت به نتیجه نرسیدن مناسبات ایران و ایالات متحده، نه تنها به نفع پاكستان و كشورهای عرب منطقه است بلكه اوضاع را در منطقه شرقی ما متشنج كرده است؛ در حالی كه هر دو كشور منافع مشتركی در حذف القاعده و ریشهكنی رادیكالیسم داشتهاند ولی متاسفانه به جز یک دوره كوتاه همكاری، وارد درگیری یا از بین رفتن مناسبات شدهاند. تا زمانی كه این مناسبات تنظیم نشود نمیتوان به تثبیت امنیت در افغانستان امیدوار بود.
وی افزود: نكته دوم، ناتوانی ایران در عرضه پتانسیلهای استراتژیک و منطقهای خودش است. ما در پنج، شش سال گذشته از جایگاه یک بازیگر مهم و فعال در منطقه و محیط بینالملل كه مهمترین تاثیرات را در افغانستان داشتیم به سطح یک تماشاچی تنزل كردهایم و این یک فاجعه است. در عوض تركیه را ببینید كه در غرب ایران دو كشور افغانستان و پاكستان را دور یک میز جمع میكند و تبدیل به محور نزدیكی این دو كشور میشود.
این دیپلمات سابق همچنین اظهار داشت: ما بالقوه دارای پتانسیلهای اساسی در منطقه هستیم و هر دولتی كه در ایران روی كار بیاید خواه ناخواه این پتانسیلها را در خاورمیانه، خلیج فارس، قفقاز و لبنان دارد. نقد كردن این پتانسیلها در سیستم سیاست خارجی و روابط خارجی بسیار مهم است ولی در چهار، پنج سال گذشته با از دست دادن موقعیت بازیگری و نقشآفرینی در افغانستان و در منطقه روبرو بودهایم. این نكته باید توسط نهادهای تصمیم گیرنده مثل شورای امنیت آسیبشناسی شود.
خرازی در پایان در جمعبندی خود خاطرنشان كرد: تصور میكنم عربها برنده اصلی اختلافات ایران و آمریكا هستند كه ظاهرا همه هویتشان و مشروعیتهایشان بسته به اختلافات ما با آمریكاست و در این مصاف با اطلاعرسانیهای غلط و حركتهای ایذایی و منافقانه در جهت ترسیم تحمیل و تحقق عناصر غیرواقعی به آمریكاییها هستند.
متاسفانه ما در افغانستان دچار مشكلات دیگری هم شدهایم؛ اینكه حوزه پیرامونی و استراتژیک خود را رها كردیم و توان خود را هزینه كشورهای ذرهبینی افریقایی و آمریكای لاتین كردیم و هم اینک تجربه تلخ آن مشهود است.