آفتاب: مقامهای آمریکایی میگویند یک ماهواره این کشور که در شرف سقوط به زمین است در ساعات اولیه بامداد امروز شنبه (۲۴ سپتامبر - دوم مهر) به وقت گرینیچ وارد جو زمین میشود.
این ماهواره بزرگترین ماهوارهای است که در سی سال گذشته به زمین سقوط میکند.
یک تیم از دانشمندان بریتانیایی که خط سیر این ماهواره را رصد میکنند، میگویند که تا ساعت سه بامداد به وقت گرینیچ این ماهواره به سطح زمین میرسد.
دانشمندان پیشبینی درباره محل سقوط را به زمانی موکول کردهاند که این ماهواره از جو زمین رد شود.
بعد از رد شدن از جو زمین ماهواره دچار حریق میشود و آنطور که مدلهای کامپیوتری دانشمندان نشان میدهد، از ماهواره شش تنی تنها یک قطعه ۵۰۰ کیلوگرمی به زمین اصابت میکند.
پیشبینیهای اولیه حاکی از این است که قطعه به جا مانده از این ماهواره در آمریکای شمالی به زمین نمیخورد.
مارک ماتنی، یکی از دانشمندان ناسا، میگوید که این ماهواره هر نود دقیقه یک بار دور زمین میچرخد. بنابراین "اگر ما چند دقیقه هم در زمان ورود این ماهواره به جو زمین اشتباه کرده باشیم، ممکن است محلی که ما برای فرود آن پیشبینی کردیم، هزاران کیلومتر جابهجا شود."
ماتنی میگوید بعد از ورود به جو زمین است که میتوان به طور تقریبی گفت که تکههای ماهواره کجا فرود میآیند. اما "حتی آن زمان هم نمیتوان بهطور حتم گفت که در چه جایی این تکهها فرود میآیند. برای اینکه تکهها در یک محدوده چند صد کیلومتری به زمین میافتند."
این ماهواره تحقیقاتی یکصد کیلومتر بالای جو زمین دچار تکانهای شدید میشود. بهطوری که برخی از قطعاتش که استحکام کمتری دارند از آن جدا میشوند. مانند، باتری خورشیدی یا آنتنهایی که روی آن نصب است.
اتفاق بعدی که برای ماهواره رخ میدهد این است که دمای آن بالا میرود. آنقدر که بعضی از قطعاتی که در آن به کار رفته و دمای ذوبشان پایین است، شروع به ذوب شدن میکنند. بعد هم بخار میشوند.
قطعاتی که این دمای بالا آنها را دگرگون نمیکند، از موادی مانند فولاد، بریلیوم و تیتانیوم ساخته شدهاند.
بیست و شش قطعه هستند که پیشبینی میشود دمای بالا آنها را از بین نبرد. سنگینترین آنها ۱۵۰ کیلوگرم وزن دارد.
از آنجا که هفتاد درصد از سطح زمین را آب فرا گرفته است، احتمال اینکه این قطعات در آبهای اقیانوسها فرود آیند بیشتر است.
اما اگر این فرود در مناطق مسکونی و شهرها روی دهد، آن وقت حتی در روز روشن هم مردم میتوانند ردی از آن را بر آسمان ببینند.
این ماهواره در سال ۱۹۹۱ میلادی (بیست سال پیش) به وسیله فضاپیمای دیسکاوری به فضا برده شد. ماموریت آن هم بررسی تغییرات جوی زمین بوده است.
از جمله مسائلی که این ماهواره در حل آن به دانشمندان کمک کرده است، ترکیب شیمیایی لایه اوزون بوده است.
ناسا به مردم هشدار داده تا اگر قطعات ماهواره در نزدیکی آنها فرود آمد به آنها دست نزنند. آقای ماتنی میگوید که این قطعات بعضیهایشان لبههای تیزی دارند و ممکن است به کسی که میخواهد آنها را بردارد صدمه بزنند.
دانشمندان احتمال برخورد یکی از این قطعات با آدمها را هم بررسی کردهاند: احتمالی برابر یک در سه هزار و دویست.
بنابر پیمان فضایی ماورای جو که در سال ۱۹۶۷ بسته شده است، ایالات متحده آمریکا مالک تمام قطعاتی است که از این ماهواره به جا میماند و اگر دولت این کشور بخواهد میتواند برای باز پسگیری آنها اقدام کند.
بنا بر همین قانون اگر یکی از این قطعات به کسی یا جایی آسیبی بزند، ایالات متحده آمریکاست که باید جبران کند.