آفتاب: محققان استرالیایی در پژوهشهای اخیر خود در مورد رشد ماهیچههای ماهیهای مختلف توانستهاند پرده از یک جهش ژنتیکی تکاملی بردارند که در نهایت منجر به ایجاد اجداد دور انسان در میلیونها سال پیش شده است.
تیمی از دانشمندان استرالیایی موسسه پزشکی احیاکننده در دانشگاه «موناش» و دانشگاه «سیدنی» طی پژوهشی که در مجله «پلوس بیولوژی» منتشر شده، به بررسی جهش ژنتیکی در ماهیهای ریهدار پرداختهاند که زمینه را برای تکامل پاهای عقبی موجودات روی زمین و سپس موجودات چهار عضو حرکتی (چهار پا) و در نهایت اجداد اولیه انسان در 400 میلیون سال پیش آماده کرده است.
دانشمندان از مدتها پیش میدانستند که گونههای ماهی ریهدار اولیه در حقیقت اجداد گونههای چهار عضوی بودهاند. این ماهیها از قابلیت حیات بر روی زمین، تنفس هوا و استفاده از بالههای لگنی برای حرکت بر روی زمین برخوردار بودند. استرالیا خانه سه گونه چند ماهی ریهدار باقیمانده است که دو گونه آن دریایی و یک گونه ساکن در حوزه رودخانه «مری» در کوئینزلند هستند.
در این میان شکاف بزرگی در درک دانشمندان از تکامل وجود داشت، چرا که ماهیچههای حیاتی برای حرکت در فسیلها حفظ نمیشوند.
محققان استرالیایی از ماهیهای زنده امروزی برای پیگیری تکامل ماهیچههای باله لگنی برای شناسایی چگونگی تکامل اندامگان عقبی حامل بار گونههای چهار عضوی استفاده کردند. آنها به مقایسه جنینهای نوادگان گونهها به عنوان یک نقطه عطف کلیدی در تکامل مهرهداران برای مشاهده امکان وجود تفاوت در شکلگیری ماهیچه باله لگنی پرداختند.
این محققان در پژوهش خود به بررسی ماهیهای غضروفی اولیه مانند «کوسه بامبو» و همچنین سه ماهی استخوان دار استرالیایی موسوم به «ریهدار»، «گورخری» و «پوزه پارویی» پرداختند.
ماهی استخواندار و بخصوص ماهی ریهدار، نزدیکترین موجود زنده مرتبط با اجداد مشترک اخیر ماهیها با چهاراندامیان محسوب میشوند.
پژوهشگران برای پیگیری مهاجرت سلولهای عضلانی پیشرو در مراحل اولیه رشد در حین شکلگیری بدن حیوان، به مهندسی ژنتیکی این ماهی پرداختند. این سلولها در ماهی مهندسی شده برای تابش یک نور قرمز یا آبی ساخته شده بودند که به محققان اجازه پیگیری رشد گروههای عضلانی خاص را میدادند.
محققان دریافتند که ماهیهای استخوانی از مکانیزم متفاوتی در شکلگیری ماهیچه باله لگنی نسبت به ماهی غضروفی برخوردارند.
به گفته این محققان، انسانها در حقیقت ماهیهای تکاملیافته هستند و ژنوم ماهی از تفاوت چندانی نسبت به ژنوم انسان برخوردار نیست.