آفتابنیوز : آفتاب: ایسنا نوشت: افزايش قيمت برخي كالاها و اقلام خوراكي كه جزو مايحتاج ضروري مردم نيز محسوب ميشوند اين روزها به نقل محافل عمومي و خانوادگي بدل شده و واكنشهاي مختلفي را نيز در پي داشته است. اخيرا پيامكی در ميان برخی كاربران تلفن همراه رواج يافته مبني بر نخريدن چند قلم كالاي اساسي در فاصله مشخص سه روزهاي، براي واكنش نشان دادن به افزايش قيمت آنها.
به اين بهانه، خبرنگار اقتصاد ايسنا، نگاهي دارد به برخي دلايل پيدايش وضعيت موجود و نيز برخي راههاي مديريت حاصلبخش اين دورهي گذار.
واقعيت اين است كه اقتصاد كشور بهدليل شرايط شوك قيمتي و گذر از يك مرحله گذار كه با برنامههاي بلندمدتي مانند برنامههاي پنجساله توسعه و برنامههاي كوتاهمدتي مانند هدفمندي يارانهها همراه است، همواره در آستانه نوسانهاي مختلفي بوده و خواهد بود.
افزايش بها و تغييرات قيمتي در چنين اقتصادي طبيعي بوده است و البته در كنار آن سوپاپهاي اطمينان و كنترلها نيز مطرح بوده كه اغلب انتظار مديريت آنها از سوي نهاد بزرگتر جامعه يعني دولت ميرود.
طي يكي دو ماه گذشته قيمت برخي اقلام مانند نان و لبنيات با افزايش مواجه بوده كه دليل روشن آن هم افزايش يافتن قيمت مواد اوليه در بخش توليد بوده است. از سويي هزينه تمام شده توليد گندم براي كشاورز بالا رفته و دولت مجبور به افزايش قيمت خريد تضميني شد و از طرف ديگر در مورد لبنيات هم همين اتفاق افتاد و گران شدن نهادههاي توليد در بخش دامي، بالا رفتن هزينه توليد شير را براي دامداران رقم زد.
افزايش قيمت طي يكي چند دهه گذشته همواره در اقتصاد ايران خودنمايي ميكرده است. گاهي در پي افزايش بهاي سوخت، بخصوص بنزين، اين اتفاق در ديگر كالاها خودنمايي ميكرد و گاهي به دليل گران شدن مواد اوليه وارداتي و توليدي. البته با اجراي قانون هدفمندي يارانهها اين افزايش روندي قانوني و چارچوبدار به خود گرفته و با تعيين هدفي به نام "ثبات اقتصادي" در يك دوره پنج ساله همراهي و همكاري مردم از سوي مجريان قانون طلب شده است.
همانگونه كه در مرحله نخست اجراي اين قانون ديده شد، با وجودي كه رسما در بيشتر كالاهاي اساسي و مصرفي ضروري مردم افزايش تا 20 درصدي قيمت و بلكه بيشتر اتفاق افتاد، اما مردم تلاش كردند با پذيرش "اين قانون" كه در نهايت به "رفاه" منجر خواهد شد، با پديدهاي به نام "گراني" كنار آيند.
اين روزها كه فصل دوم سال نيز آغاز شده است و بر اساس مجوز مجلس، دولت در آستانه اجراي مرحله دوم قانون هدفمند كردن يارانههاست، برخي اقلام مصرفي با افزايش بها روبهرو شدهاند. شير يكي از اين اقلام است كه ابتدا از سوي دامداران با افزايش قيمت مواجه شد و بعد توليدكنندگان و كارخانجات لبني به بالا بردن بهاي محصولات خود اقدام كردند كه با رايزنيها و گفتمانهاي مختلف مقرر شد كه همه تا اطلاع ثانوني به قيمتهاي اسفند 90 بازگردند و اغلب اين اتفاق نيز افتاد.
اما يك افزايش قيمت ديگر واكنشهاي جديدي را موجب شده و يك نگراني عمومي را هم ايجاد كرده است؛ به طوري كه واكنش برخي از مسئولان مانند رييس مجلس و مراجع را نيز در پي داشته و آن افزايش بهاي "نان" است. شايد به اين دليل كه نان همواره نقشي سمبليك در اقتصاد كشور و وضع معيشتي مردم داشته است.
دليل اين افزايش رسمي نان همانگونه كه ذكر شد افزايش هزينه توليد اعلام شده و دولت براي جبران حداقلي اين موضوع نفري 28 هزار تومان را براي جبران چندماهه اين افزايش بهصورت يارانه نقدي به حساب سرپرستان خانوار واريز كرد. كم يا زياد بودن افزايش و يارانه نقدي اكنون مورد بحث نيست، بلكه واكنشي است كه اين روزها به شكل پيامكي دست به دست ميشود و طلب ميكند كه براي چند روز هم كه شده مردم از خريد نان و شير خودداري كنند!
آنچه قانون هدفمندكردن يارانهها ميخواهد، اين است كه در كنار واقعي شدن بهاي كالاها و اقلام مصرفي نوع "مصرف" آنها نيز تغيير كند؛ مصرفي كه در ايران همواره با "اسراف" همراه بوده است. در مرحله نخست اجراي اين قانون بهوضوح ديده شد كه مردم در مصرف اقلام مختلفي مانند استفاده از وسايل برقي، سوخت و حتي نان دست به تغييرات زدند و الگوي مناسبتري را كه در كاهش ضايعات و اسراف بود را در پي گرفتند و انتظار ميرود كه در ادامه نيز همين روند را در پيش گيرند.
اما آنچه طي چند روز گذشته در قالب پيامك بين برخي از مردم دست به دست ميشود و ميخواهد در اعتراض به بالارفتن قيمتها براي چند روز هم شده كسي نان و شير نخرد، از دو منظر قابل بررسي است؛ ابتدا اينكه اين واكنش يك حركت انفعالي بوده و بهنظر ميرسد گم كردن راه است. چراكه راه را قانون به ما نشان داده، از ما ميخواهد به درست مصرف كردن روي بياوريم، پس نخريدن يك كالاي ضروري مانند نان كه زينتبخش سفرههاي ايرانيهاست نميتواند راهي اصولي و درست باشد. بلكه اتفاقا كمتر خريدن يا بهعبارت دقيقتر، درستتر و بهاندازه خريدن هر كالايي مانند نان، اتفاقا از اهداف اجراي قانون هدفمندي يارانهها بوده است.
همان گونه كه در همه جاي دنيا هم ديده ميشود زماني كه كالايي گران ميشود مردم با حساب و كتاب جيب خود و اولويتبندي يا نميخرند يا كم ميخرند، در ايران هم ميتواند اين اتفاق بيافتد و مردم به جاي خريد چهار نان كه نصف آن به "نان خشك" تبديل ميشود كمتر بخرند و كيفيت بالاتر را از فروشندگان و دولت خواستار باشند. فراموش نميشود كرد تا چندي پيش قيمت نان چنان غيرواقعي و حمايتشده بود كه برخي خبرهاي تلخ حاكي از آن بود كه مشاهده شده برخي دامداران با خريد نان انبوه از نانواييها و خشك كردن آنها، جايگزين علوفهاي با قيمت كمتر را براي دامهايشان يافتهاند.
به هر حال اين واكنش را به فال نيك ميتوان گرفت و به دور از اغراض سياسي و تحليلهاي جناحي گفت كه اين پيامكها همان قصه هدفمند شدن يارانههاست كه نتيجه آن نه قطع مصرف، بلكه درست مصرف كردن است. شايد اگر در اين پيامك از مردم به جاي نخريدن نان براي سه روز، خواسته ميشد كه 30 روز نان كمتري مصرف كنند، هم زودتر به كيفيت بهتري ميرسيد و هم افزيش قيمتها كمتر احساس ميشد.
بهقول ظريفي، انگار بايد هر از چند گاهي همه را به اهداف و مزاياي هدفند كردن يارانهها تذكر داد و بررسي كرد كه چرا خود را در معرض يك جراحي بزرگ قرار دادهايم.
همه چیز را می خواهید توجیه کنید.
اولا افزایش قیمتها طی 7 سال اخیر و در دولت نهم و دهم وحشتناک بوده و نه دولتهای قبل. در دولتهای محترم پیشین سالی یکبار اجناس گران می شد آن هم منطقی. ولی در این دو دولت اخیر اجناس ماهانه و گاهی هفتگی و بصورت غیرمنطقی و وحشتناک افزایش می یابند.
در دولتهای پیشین هدف رفاه مردم بود و واقعا هم در دولت اصلاحات این هدف تأمین شد. و رفاهی نسبی برای مردم بوجود آمد.
لیکن در این دو دولت اخیر فقط بدبختی و بیچارگی برای مردم به ارمغان آورده شد در حالیکه درآمدهای دولت بویژه نفت قابل مقایسه با هیچ دولتی نبود.
ثالثا چرا هیچ کس حرفی از کیفیت نان نمی زند. چرا فقط از درست مصرف کردن صحبت می کنید؟ ولی از کیفیت هیچی نمی گویید؟ متاسفانه برخلاف شعارهای دروغین همیشگی که با مثلا !!! هدفمند کردن کیفیت هم افزایش خواهد یافت، نه تنها چنین نشد که بدتر هم شد و متاسفانه برخلاف میلمان بدلیل کیفیت بد نان مجبوریم قسمتی از آن را استفاده نکنیم.
...... که هیچی از مردم و درد مردم و بدبختی آنها نمی فهمید
فقط درود بر اصلاحات ؛ بقیه ...
خیلی جالبه که پیامکهایی که در آن از کلماتی همچون شیر ونان استفاده شده باشد فیلتر شده و با اینکه رسید تحویل به دست فرسنده میرسد ولی هیچگونه متنی به دست گیرنده نمیرسد .
پس خانمهای خانه حواسشان را جمع کنند در لیست خریدی که برای آقایان با پیامک ارسال میکنند از کلمات شیر و نان استفاده نکنند که از کل خرید خانه باز میمانند و وقتی که آقا به خانه میاد باید سر این که من پیامک فرستادم چرا شما خرید نکردهای و........
الان قشر عظیمی از جامعه که حقوق زیر 500تومن دارند در خصوص گوشت و برخی اقلام درست مصرف می کردند یعنی دو سه ماه یکبار می خریدند اما نان رو نمیشه این جوری هدفمندی کرد.
الان هستند در جامعه ما کسانی که ماهانه 300 تومن حقوق می گیرن هم اقساط وام ازدواج می دن هم پوشاک بچه می خرن هم اقساط مسکن مهر می دن هم قبض چند ده هزار یا چند صد هزار تومنی آب و برق و گاز می دن و با بقیه اون پول فقط می تونستن نان بخرند، باشه به قول برخی از آقایان، دیگه نون هم نمی خورند تا ببیند چه می شود جریان نان های خمیر و کلفت و چرمی کیلویی!!!....
بابا اینهمه نمک نشناس نباشین بالا دستیها به فکر ما هستن
((((((((((((((((((اعتراض حق یه شیعه ی واقعیه))))))))))))))))))
بابا پدر این مردم داره در میاد !!!!!!!!!!!!!!!!!
چیکار میکنید؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
فقط به این نظرات جلوه ضد انقلابی و جناحی ندید!!!!!!!!!!!!!!!!!
یه روزی صاحب خره تصمیم میگیره جیره خر رو نصف کنه .
صاحبه این کار رو به مرحله عمل میرسونه ولی بازم خر همون مقدار فعالیت رو بی هیچ کم و کاستی هر روز به سرانجام میرسونده .
صاحبه که میبینه این حیوون با جیره نصف همون کاراییه سابق رو داره ، نصف رو هم به ثلث میرسونه و حیوون باز هم کما فی السابق برای صاحبش بار میبره . تا اینکه صاحبه تصمیم میگیره دیگه غذا به حیوونش نده .
خر بعد از یک هفته میمیره !