چه کسی سد راه حج 43 درصد متقاضیان شده است؟!

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: با اندکی اغماض، حدود نیمی از افرادی که ستاره اقبالشان دمیده بود و می‌توانستند راهی سرزمین وحی شوند اکنون با مشکلی مواجه هستند که تا این لحظه آرزویشان را بر باد داده است و تلخ تر اینکه به نظر نمی‌رسد فرجی برایشان حاصل شود مگر اینکه حساب و کتاب مسئولان از زبان ریاضیات تبعیت کرده و جنگ ارزی درگرفته میان دو نهاد پایان بگیرد!

به گزارش تابناک، در شرایطی که سازمان حج و زیارت هر سال، نهایتا در مدت دو هفته ثبت‌ نام‌های سفر حج واجب را انجام می‌داد، امسال این دو هفته سپری شد ولی تنها40 هزار نفر وسع مالی ثبت نام داشتند و ثبت نام کردند؛ چهل هزار نفر از هفتاد هزار نفری که می‌توانند بنا بر سهمیه کشورمان به حج مشرف شوند.

این اتفاق بی سابقه از این رو رخ می‌دهد که طی یک سال اخیر بحران نرخ ارز شرایط را به گونه ای رقم زده که به گواه سخنان رئیس کل بانک مرکزی، می بایست هزینه حج بر مبنای جایگزین شدن ارز مبادلاتی با ارز مرجع، دو برابر شود اما سازمان حج و زیارت این رقم را بسیار چرب تر محاسبه کرده تا عملا هزینه 9 تا 12 میلیونی اعلام شده این سازمان، عدم استطاعت چهل و چند درصد از متقاضیان وبه تبع آن، بازماندن ایشان از انجام فریضه واجب را رقم بزند.

حج از چهار و نیم میلیون تا دوازده میلیون!

ماجرا از آنجا آغاز شد که با رسمیت یافتن نرخ ارز مبادلاتی، هزینه تمامی کالاها و خدماتی که با نرخ ارز مرجع محاسبه می‌شد، به ناگهان افزایشی چشمگیر یافت و یکی از این خدمات، هزینه سفرهای زیارتی و حج بود.
بر این اساس، در شرایطی که سال گذشته سقف هزینه سفر حج واجب مبلغ چهار و نیم میلیون تومان محاسبه و از متقاضیان اخذ شده بود، سازمان حج و زیارت برای اعزام متقاضیان واجد شرایط در سال جاری، رقمی بین 9 تا 12 میلیون تومان را اعلام کرد که اعتراض بسیاری را به همراه داشت.

هزینه ها می‌بایست دو برابر شود / می بایست دو نیم برابر شود!

رقم درخواستی سازمان حج و زیارت اینقدر عجیب بود که استدلال ایشان برای جایگزینی ارز مبادلاتی با ارز مرجع، صدای رئیس کل بانک مرکزی را هم در آورد چراکه به عقیده بهمنی، «اگر قرار باشد قیمت حج تمتع تغییر کند، سازمان حج باید براساس نرخ تورم سال 91 (30/5 درصد) آن را افزایش دهد. در این صورت و با درنظر گرفتن ارز مبادلاتی که سازمان حج آن را 2650 تومان اعلام کرده است، هزینه‌ی سفر حج باید دو برابر نرخ سال پیش شود که سقف آن طبق اعلام معاون سازمان حج، چهارمیلیون و 500 هزار تومان بود.»

البته استدلال بانک مرکزی مورد پذیرش سازمان حج و زیارت نیست چراکه به عقیده حجت‌الاسلام سیداحمد موسوی، رییس این سازمان، «قیمت ارز مبادلاتی 2650 تومان است که نسبت به ارز مرجعی که سال پیش به حج دادند، دو و نیم برابر شده» و بنابر این استدلال، همه باید مشارکت کنند تا نرخ ارز کاهش یافته و به تبع آن میزان مبالغ دریافتی از متقاضیان کمتر شود.

بدین ترتیب متقاضیان با دو تفسیر از یک موضوع مواجه هستند که از یک سو بر مبنای سخنان بانک مرکزی، سقف (و نه کف!) نه میلیون تومانی را برایشان رقم خواهد زد و از سوی دیگر و بنا بر اظهارات سازمان حج، در حالت کمینه نه میلیون تومان شده و سقف آن به دوازده میلیون تومان سر خواهد سایید.

تناقض در سخنان رئیس سازمان حج و زیارت

این تفاوت حداقل سه میلیون تومانی زمانی مبهم تر خواهد شد که بدانیم رییس سازمان حج و زیارت، جزییات هزینه‌ سفر حج را به تازگی اعلام کرده و البته تناقضاتی در سخنانش به چشم می‌خورد!

موسوی در تشریح جزییات هزینه این سفر می‌گوید: «هزینه‌ هر زائر ایرانی در حج با حداکثر 45 روز اقامت و تأمین بهترین وعده‌های غذایی، پذیرایی، بهداشت، درمان و ... بین 3866 تا4700 دلار می‌شود.»

وی در ادامه هزینه‌های این سفر را به تفکیک خدمات و بر مبنای دلار این گونه برشمرد: «اقامت (58 تا 84 دلار در هر شب)، تغذیه (روزانه حدود 12/5 دلار)، ورودیه‌ عربستان،‌ چادرهای منا و عرفات (سرجمع 176/27 دلار)، هزینه‌ حمل و نقل ترددی و برون‌شهری (هر نفر 228 دلار)، سرانه‌ بهداشت و درمان (54 دلار) و نرخ بلیت هواپیما برای هر نفر (769 دلار)»

ابهام اول:

نخستین ابهام این ماجرا آنجاست که رئیس سازمان حج و زیارت مبنای محاسبات را بر اقامت 45 روزه زائران گذاشته است، حال آنکه بیشتر زائران ایرانی در موسم حج، سفری بین 30 تا 35 روز به عربستان دارند که گواه این موضوع را می‌توان هزینه‌ درمان هر زائر دانست که در محاسبات خود رییس سازمان حج و زیارت هم 54 دلار برای 30 روز اقامت در نظر گرفته شده است!

ابهام دوم:

دومین ابهام ماجرا زمانی جلوه گر خواهد شد که اعداد سرجمع ارائه شده توسط موسوی را در نرخ ارز مبادلاتی ضرب کنیم که در این صورت، هزینه کف تا سقف این سفر معادل 10 تا 12/5 میلیون تومان خواهد شد؛ حال آنکه این هزینه در رقم اعلامی سازمان به متقاضیان، 9 تا 12 میلیون آمده و معلوم نیست که کدام تخفیف شامل حال ایشان شده و اصولا منبع تامین این تخفیفِ ذکر نشده کجاست!

ابهام سوم:

عجیب ترین ابهامی که در سخنان رئیس سازمان حج و زیارت به چشم می‌خورد، زمانی است که هزینه های تفکیکی زائران را بر مبنای اقامت یک ماهه ای حساب کنیم که اغلب زائران حج تمتع تجربه می کنند؛ در این صورت هزینه سفر به 3114 تا 3894 دلار، معادل هشت تا ده میلیون تومان بر مبنای نرخ ارز مبادلاتی خواهد بود که به رغم افزایش چشمگیر به نسبت هزینه های سال گذشته، به مراتب کمتر از هزینه های اعلام شده توسط سازمان است.

برخی متقاضیان واجد شرایط که قادر به پرداخت سهم باقیمانده هزینه سفرشان نیستند، ادعا می‌کنند که اگر هشت سال پیش، با یک میلیون تومانشان به سراغ بازار سکه می رفتند، پنج سکه نصیبشان می‌شد اما امروز نه تنها از سودی معادل این محروم مانده اند، بلکه می بایست نه تا دوازده برابر سرمایه اولیه شان هزینه کنند تا امتیازی که به خون جگر کسب کرده اند، از کفشان نرفته و به حج مشرف شوند؛ گلایه ای قابل توجه که نه بانک مرکزی و سازمان حج و زیارت پاسخی برایش دارند و نه احتمالا هیچ نهاد دیگری!
بدین ترتیب به نظر می‌رسد که اگر بخواهیم تمامی تلاشمان را برای اعزام متقاضیان واجد شرایطی که هشت سال پیش پولشان را در اختیار سیستم بانکی کشور قرار داده، اما امروز قادر به پرداخت مبلغ گزاف باقیمانده نیستند، به کار بگیریم، دو راهکار پیش رویمان است؛

نخست آنکه بخواهیم ندای استمداد رئیس سازمان حج و زیارت را لبیک گفته و برای کاهش نرخ ارز راهکار بجوییم، و دوم آنکه نظر رئیس سازمان را به ابهامات سخنانشان جلب کرده و از ایشان درخواست کنیم که برای کاستن از هزینه ها، ترتیبی اتخاذ کنند که به عنوان مثال مدت زمان سفر حج امسال ولو در حد چند روز کاهش پیدا کند نه آنکه به جای 30 تا 35 روز، 45 روز محاسبه شود.

به نظر می‌رسد که این راهکار در مقابل یافتن راه کاهش نرخ دلار، راه معقول تری باشد!