جذب فقط 14 درصد داوطلبان در دانشگاه‌های دولتی رایگان
تحصیل در دانشگاه‌های کشور به‌صورت رایگان دیگر به رویایی برای کنکوری‌ها تبدیل شده است. آمارها از میزان ظرفیت کنکور سراسری سال 92 نشان می‌دهد در مجموع 712 هزار و 367 ظرفیت ایجاد شده در دانشگاه‌های ایران سهم دانشگاه‌های پولی 85.4 درصد و سهم دانشگاه‌های رایگان تنها 14.6 درصد است.
مساله‌ای که بیش از پیش نشان‌دهنده این است که چراغ آموزش‌عالی رایگان با توجه به سیاست‌های دولت و وزارت علوم رو به خاموشی است.
براساس آمار ارایه شده از سوی سازمان سنجش آموزش کشور از مجموع 712 هزار و 367 ظرفیت ایجاد شده، سهم دانشگاه‌های دولتی روزانه 102 هزار و 630 نفر معادل 14.4 درصد، شبانه 28 هزار و 244 نفر معادل 3.9 درصد، پیام نور 421 هزار و 965 نفر معادل 61.5 درصد، نیمه‌حضوری هزار و 513 نفر معادل 0.2 درصد، دانشگاه فرهنگیان هزار و 639 نفر معادل 0.2 درصد، دانشگاه‌های غیرانتفاعی 136 هزار و 35نفر معادل 19درصد، دوره‌های مجازی سه هزار و 639 نفر معادل 0.5 درصد و پردیس‌های خودگردان دو هزار و 302 نفر معادل 0.3 درصد از کل ظرفیت اعلام شده است.
بر این اساس رقابت در کنکور سراسری در میان داوطلبان اگر تا پیش از این فقط برای نشستن بر کرسی‌های دانشگاهی بود، امروز به رقابتی برای کسب کرسی‌های باکیفیت دانشگاه‌ها تبدیل شده است و سهم صندلی‌های با کیفیت در کنکور به 14/4 درصد از کل ظرفیت‌های کاهش یافته است.
حالا داوطلبانی که طی هفته آینده قصد انتخاب رشته در کنکور سراسری را دارند، پس از آنکه رویای حذف کنکور برای آنها و خانواده‌شان دست‌نیافتنی شده است، باید به‌دنبال کسب کرسی‌های دانشگاهی باکیفیت‌تر باشند.
در کنکور امسال، 23.2 درصد در گروه ریاضی، 46.8 درصد در گروه تجربی، 27.4 درصد در گروه انسانی، 1.6 درصد در گروه هنر و یک‌درصد از کل داوطلبان در گروه زبان‌های خارجی به رقابت پرداختند و 926 هزار و 460 نفر مجاز به انتخاب رشته شدند.
سهم بالای دانشگاه‌های پولی و شانس قبولی داوطلبان
ظرفیت پایین دانشگاه‌های دولتی و رایگان که با توجه به ساختار آموزش عالی ایران و ضعف نهاد‌های غیردولتی، جزو دانشگاه‌های باکیفیت کشور محسوب می‌شود در حالی است که سازمان سنجش شانس قبولی داوطلبان در کنکور امسال را 70درصد عنوان می‌کند. 70درصدی که با توجه به سهم بالای دانشگاه‌هایی همچون پیام نور و غیردولتی نشان از کیفیت پایین ظرفیت‌ها دارد.
در همین رابطه ابراهیم خدایی رییس سازمان سنجش با اشاره به جزییات ظرفیت‌های پذیرش دانشجو در سال‌جاری گفت: یک‌میلیون‌و83هزارنفر در آزمون سراسری ثبت‌نام کردند که از این تعداد 924هزارنفر در جلسه آزمون حاضر شدند و 14.68 درصد غایب بودند.
وی افزود: تمامی داوطلبان حاضر در جلسه آزمون مجاز به انتخاب رشته شده‌اند و در حال حاضر ظرفیت دانشگاه‌ها به غیر از ظرفیت دانشگاه آزاد 712 هزار و 367 نفر اعلام شده است. شانس قبولی حدود 77درصد است که این شانس در گروه‌های آزمایشی متعدد، متفاوت است.
خدایی اظهار کرد: در گروه ریاضی و فنی شانس قبولی بیش از صددرصد است و برای 218 هزار شرکت‌کننده 240هزار نفر ظرفیت وجود دارد.
همچنین در گروه علوم انسانی شانس قبولی بیش از 99درصد است و برای 247هزار شرکت‌کننده، 245 هزارنفر ظرفیت وجود دارد اما این میزان برای گروه علوم تجربی کمترین میزان است و شانس قبولی در این گروه 38درصد است و برای 437 هزار شرکت‌کننده 168هزارنفر ظرفیت وجود دارد. برای گروه هنر 62درصد و برای گروه زبان 41درصد شانس قبولی وجود دارد.
هم پولی هم بی‌کیفیت
براساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال 1387 دولت موظف به افزایش میزان دانشجویان در دانشگاه‌های مادر و مهم دولتی است که طبق ماده واحده این پیشنهاد، ظرفیت پذیرش دانشجو که از طریق آزمون سراسری در رشته‌های روزانه در دانشگاه‌های مادر و مهم دولتی پذیرش می‌شوند، در رشته‌های فنی، مهندسی، پزشکی و حقوق به تشخیص وزارت علوم و در سایر رشته‌های علوم انسانی که مورد تقاضای بالای داوطلبان است باید افزایش پیدا کند.
از سوی دیگر اصل 30 قانون اساسی ایران می‌گوید: «دولت موظف است وسایل آموزش‌وپرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم کند و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به‌صورت رایگان گسترش دهد.»
با این حال آنچه در حال حاضر هرساله بر میزان آن افزوده می‌شود، کاهش تعداد دانشجویان در دانشگاه‌های دولتی و مادر است. سیاست وزارت علوم در جهت افزایش تعداد دانشجویان در دانشگاه‌های پولی به سمتی پیش می‌رود که با وجود مصوبات مجلس و نص صریح قانون اساسی، بیش از 78درصد از دانشجویان در قبال آموزش در دانشگاه‌های کشور پول پرداخت می‌کنند و در دانشگاه‌هایی برای آموزش دانشگاهی تحصیل می‌کنند که حتی در ردیف دانشگاه‌های درجه اول کشور نیز قرار ندارند، چراکه براساس اعلام وزارت علوم، دانشگاه تهران، صنعتی‌شریف، علم‌وصنعت ایران، صنعتی اصفهان، امیرکبیر، شیراز، شهیدبهشتی، تبریز، مشهد، علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهیدبهشتی، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی اهواز و علوم پزشکی کرمان جزو دانشگاه‌های برتر هستند و 78درصد دانش‌آموزان، راهی برای ورود به این دانشگاه‌ها ندارند.
