آفتابنیوز : 
حدود 34 تن از سران دولتهاي قارهي آمريكا بدون رسيدن به توافق جدي دربارهي زمان ازسرگيري مذاكرات منطقهي آزاد تجاري آمريكا كه در سال 1994 از سوي آمريكا پيشنهاد شد، به كشورهاي خود بازگشتند.
در عوض، جانشينان آنها بيانيهي نهايي اجلاس را در رابطه با مبارزه با فقر امضا كردند كه شامل يك الحاقيه در مخالفت با نقطه نظرات طرح تجارت بود.
حدود 29 كشور اعلام كردند كه خواهان از سرگيري مذاكرات دربارهي منطقهي آزاد تجاري در آمريكا در سال 2006 هستند؛ اما پنج كشور ديگر از جمله برزريل، آرژانتين و ونزوئلا مخالف جدي خود را با اين طرح اعلام داشتند.
در متن الحاقيه آمده است: شرايط لازم براي رسيدن به توافق ايجاد منطقهي متعادل تجارت آزاد در اين نيمكره كه بدون يارانه و فعاليتهاي تجاري ناسالم باشد و نيازها و حساسيتهاي اعضا را در نظر گرفته باشد، ايجاد نشده است.
در ادامهي اين متن تاكيد شده است: اعضا با بررسي مجدد اين موضوعات در دور بعدي مذاكرات در سازمان تجارت جهاني در ماه دسامبر در هنگ كنگ و يا نشست وزراي اقتصاد در كلمبيا موافقت كردهاند.
رافايل بيلسا، وزير امور خارجهي شيلي از افرادي بود كه از نتايج اين نشست ابراز اميدواري كرد و گفت كه كشورش از نتايج نشست راضي است. وي اطمينان داد اين براي نشست منطقهي آزاد تجاري آمريكا شكست نبود.
استفان هادلي، مشاور امنيت ملي آمريكا در هواپيماي حامل وي و جورج بوش، رييس جمهور آمريكا از آرژانتين به برزيل، تاكيد كرد كه نشست فوق پيشرفت واقعي در گسترش تجارت به رغم شكست در رسيدن به يك موضع متحد، داشته است.
وي به خبرنگاران گفت: ما از يك نشست كه تصور ميشد منطقهي تجارت آزاد آمريكا را به خاك سپرده، به نشستي با حضور 34 كشور رسيديم كه در آن شرايط پيشبرد تجارت مطرح شد؛ البته با علم به اينكه با چالشهايي روبرو خواهيم بود. با قاطعيت ميگويم كه پيشرفتهاي واقعي داشتهايم.
به گفتهي هادلي، رييس جمهور آمريكا معتقد است كه تبادل نظر رهبران در اين رابطه بسيار مهم بوده است.
وي افزود: رييس جمهور معتقد است كه تبادل نظر آزاد ميان رهبران بسيار اهميت داشته و تمامي رهبران فرصت گفتوگو داشتند.
اين نشست دو روزه در تفريحگاه ماردل پلاتا، قطبي شدن سياسي در اين قاره را پس از جنگ سرد نشان داد. كشورهاي آمريكاي لاتين از جمله كشورهاي كليدي آرژانتين، برزيل، شيلي و ونزوئلا به چپ تمايل يافتهاند.
هوگو چاوز رييس جمهور ونزوئلا و از منتقدان برجستهي آمريكا، به جمعيت 40 هزار نفري تظاهرات كننده قول داد كه منطقهي تجارت آزاد آمريكا را به خاك ميسپارد.
وي در گفتوگو با خبرگزاري فرانسه تاكيد كرد كه ونزوئلا و مركوسور- بلوك تجاري شامل برزيل، آرژانتين، اروگوئه و پاراگوئه- مثل كوه در مقابل طرح منطقهي تجارت آزاد آمريكا ميايستند.
لوييز ايناسيو لولا داسيلوا، رييس جمهور برزيل نيز تاكيد كرد كه موضوع منطقهي تجارت آزاد آمريكا در دستور كار نباشد. وي خطاب به خبرنگاران گفت، زماني كه به اين نشست آمد، سه موضوع براي بحث بود: كار، كار و كار. جايي براي منطقهي تجارت آزاد آمريكا نبود.
پاناما پيشنهاد مذاكره دربارهي اين منطقه را در سال 2006 ارايه داد.
جورج بوش در نشست سران 34 كشور آمريكايي، سعي كرد از گفتوگو با هوگو چاوز اجتناب كند؛ اقدامي كه به گفتهي مشاورانش تلاش در راستاي عدم اعتبار بخشيدن و بزرگ كردن يك رهبر مخالف تندخو بوده است.
در اين نشست دو روزه بوش فقط يك بار از چاوز حرف زد، آن هم در پاسخ به سوال خبرنگاران بود. حتي آن موقع هم صحبتش را عموميت داد و گفت: بايد براي همهي رهبران حفظ نهادهاي دموكراتيك در كشورشان اهميت داشته باشد.
آمريكا مدتهاست كه از چاوز خشمگين است. وي تبديل به يك منتقد آتشين جدي بوش شده و با تقويت روابطش با كشورهاي ضد آمريكايي نظير كوبا و گسترش انقلاب سوسياليستي، خود يك وزنهي مخالف با نفوذ آمريكا در منطقه ايجاد كرده است.
استفان هادلي به خبرنگاران گفت: بوش قول داده بود در صورت روبرو شدن با چاوز در اين نشست، جانب ادب را نگه دارد؛ اما هرگز با هم روبرو نشدند.
چاوز همواره آمريكا را متهم به تلاش و توطئه براي خلع وي از قدرت يا ترور خود كرده است.
هادلي گفت: اين نشست درباره هوگو چاوز نبود. ما نگرانيهاي عميق و درازمدتي دربارهي سياستهاي كشورداري وي داريم. اين چيز تازهاي نيست.
سياست آمريكا اجتناب از رويارويي مستقيم با چاوز در مار دل پلاتا بوده تا ونزوئلا و دولت ضد آمريكايياش به يك كانون توجه تبديل نشود.
يك مقام عاليرتبهي دولت بوش در اين رابطه ميگويد: ما اكنون با وي كاري نداريم. پيام ما روشن است، ما براي گسترش دموكراسي و رفاه اقتصادي با ايجاد شغل اينجا هستيم.
ما نميخواهيم دربارهي رهبري كه ديدگاههاي متفاوت دارد، صحبت كنيم.
در حالي كه چاوز سرگرم سخنراني دوساعته براي تظاهرات كنندگان ضد بوش بود، بوش در پشت درهاي بسته با ديگر رهبران گفتوگو ميكرد. با آغاز نشست، هر دو در فاصلهاي مناسب و جدا از هم نشستند؛ اما در برزيل بوش احتمالا پيام ضمني براي چاوز خواهد داشت.
مشاوران كاخ سفيد سعي كردند از اهميت اظهارات چاوز در اين نشست بكاهند و در عوض نقل قولهاي حاميان توافق تجارت آزاد نظير ويسنته فاكس، رييس جمهور مكزيك را برجسته كنند.
فاكس در گفتوگو با روزنامهي كلارين - چاپ آرژانتين - گفته بود: براي مكزيك، منطقهي آزاد تجاري آمريكا به معني پيشرفت در جهت توسعهي جنگ با فقر، ايجاد شغل و رشد اقتصادي است.
بوش در حالي راهي برزيل شد كه نتوانست توافق مورد نياز براي ايجاد منطقهي آزاد تجاري را به دست آورد.
رييس جمهور آمريكا اميدوار است بتواند از كمك لولا داسيلوا براي اعمال فشار بر اتحاديهي اروپا جهت موافقت با قطع بيشتر تعرفههاي وارداتي كالاهاي كشاورزي استفاده كند؛ مسالهاي كه از موضوعات كليدي مذاكرات سازمان تجارت جهاني به شمار ميآيد.
انتظار ميرود بوش و داسيلوا دربارهي اصلاحات در سازمان ملل گفتوگو كنند. برزيل به همراه ژاپن، هند و آلمان در پي كسب كرسي دايم در شوراي امنيت سازمان ملل است.
مخالفان سياستهاي آمريكا خواهان برگزاري تظاهرات در سراسر برزيل طي ديدار بوش از اين كشور شدهاند.
اعتراضات ضد بوش خسارات زيادي در مار دل پلاتاي آرژانتين بر جاي گذاشت. پليس براي متفرق كردن مردم مجبور به استفاده از گازهاي اشك آور شد؛ اما معترضان با استفاده از ماسك اقدام به شكستن شيشههاي مغازهها و بانكها كردند. تاكنون 68 تن در اين رابطه دستگير شدهاند.
وزير امور خارجهي كوبا دربارهي تظاهراتهاي ضد بوش گفت: بوش شايستهي چنين استقبالي است.
وي افزود: بوش از كمترين حمايت مردمي در تاريخ آمريكا و افكار عمومي جهان برخوردار است، بنابراين چنين استقبالي از وي شايستهي اوست.
دولت مردان برزيل اقدامات امنيتي شديدي را براي حفظ سلامتي بوش طي ديدار كوتاهش از اين كشور اتخاذ كردهاند. وي قرار است امروز از برزيل عازم پاناما شود و فردا به واشنگتن بازگردد.