آفتابنیوز : آفتاب-مهتاب اسفندیاری: بازگشایی خانه احزاب هم مانند بازگشایی بسیاری از نهادهای مدنی و سیاسی دیگر جزء وعدههای انتخاباتی رئیس دولت یازدهم بود. بعد از گذشت یک سال و اندی سرنوشت این نهاد بلاتکلیف مانده است. بهگفته کارشناسان و دستاندرکارانی که برای بازگشایی این نهاد تلاش میکنند، وزارت کشور به عنوان ارگان متولی این کار آنچنان با جدیت پیگیر مساله نیست. دلیل این ادعا را هم نبود مدیرکل و معاون سیاسی عنوان میکنند که متولیان اصلی در موضوع بازگشایی خانه احزاب هستند. البته گویا مشکلات دیگری نیز در راه بازگشایی وجود دارد که به دولت مربوط نمیشود. آن هم اختلاف بین اعضا است.
یدالله طاهرنژاد عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران که عضویت کمیته اجرایی و احیای خانه احزاب را نیز در کارنامه دارد، در گفتوگو با «آفتاب» به اختلافات بین اعضای خانه احزاب اشاره کرد که عملا روند پیشرفت بازگشایی را مختل کرده است.
چه الزامی برای بازگشایی و احیای خانه احزاب وجود دارد؟
در ضرورت احیا و بازگشایی خانه احزاب کسی تردیدی ندارد و آنهایی هم که مخالف هستند با اصل خانه احزاب مخالف نیستند؛ بلکه با نوع انتخابات و رویکردهایی که در مواردی داشته مخالف هستند. اصولا خانه احزاب برای تقویت توسعه احزاب در کشور مفید بوده است و عملکرد قابل دفاعی داشته است. دولت نهم و دهم اصولا اعتقادی به حزب نداشتند گرچه خودشان شبهحزبی عمل میکردند و بسیار بسته و منسجم، اما اعتقادی به فعالیت دیگران نداشتند. این باعث شد که فعالیت احزاب به شدت کاهش یابد. خانه احزاب تعطیل شد، اسناد و مدارک ضبط شد و بخورد مناسبی صورت نگرفت. اما دولت تدبیر و امید تمایل دارد که این خانه بازگشایی و فعالیت آن مجددا آغاز شود. البته وزارت کشور هم فعالیتهایی داشته اما نه در حد انتظار دولت بلکه به صورت جسته و گریخته تلاشهای شده است. متاسفانه تابهحال توفیقی حاصل نشده است. امیدواریم که حالا با شرایطی که پیشآمده به این جمع بندی رسیده باشند که این بازگشایی در حال دیر شدن است. الان جدیتر از قبل در حال برنامهریزی هستند و امیدواریم که به نتیجه برسد.
در یک سال و نیم گذشته که از شروع دولت یازدهم میگذرد، فعالیت چشمگیری در این زمینه صورت نگرفته است. ایراد از وزارت کشور است و دولت کمکاری میکند یا دستهای دیگری در کار است؟
همه ایراد متوجه وزارت کشور نیست. خود احزاب هم در درون خود اختلافنظرهایی داشتند و دارند. ولی خوب وزارت کشور هم تا به حال با موضوع خیلی جدی برخورد نکرده است.
چه اختلافهایی بین احزاب وجود دارد که مانع بازگشایی خانه احزاب میشود؟
آخرین شورای مرکزی خانه احزاب مدعی است که چون شرایط تشکیل مجمع را نداشته بنابراین باید اجازه داده شود تا مجمع را برگزار کنند و مسئولیت از این طریق منتقل شود. اما مخالفان معتقدند که آن شورا برای دو سال انتخاب شده بود و در حال حاضر زمان آن گذشته است. حالا باید از سایر ظرفیتهای اساسنامه خانه احزاب برای احیای فعالیت آن استفاده کرد. این اختلافنظر همچنان وجود دارد البته کمی تعدیل شده است. اما وزارت کشور هم آنچنان که انتظار میرفت برای این کار وقت و انرژی نگذاشته است.
پس جریان مخالفت با نام خانه احزاب چیست؟ گویا عده ای معتقدند که باید تغییر نام دهد و به باشگاه احزاب تبدیل شود؟
بله مخالفانی هستند که با خانه احزاب مشکل دارند، البته تعدادشان خیلی قلیل است. این عده توصیه کردند که بهجای خانه احزاب باشگاه احزاب درست شود.
مشکل این افراد دقیقا چیست که تمایل به تغییر نام دارند؟
مشکل این افراد این است که در انتخابات کمتر رای میآورند. چون میدانند که رای لازم را نمیآورند تصمیم دارند کل بازی را عوض کنند. البته به نظر میرسد که آنچنان فرقی نمیکند و باشگاه احزاب هم یک مفهوم پولی است و سازوکار آن تعریف نشده است. اگر از طریق انتخابات متولیان آن تعیین شوند، باز آن گروه اقلیت این مشکل را خواهد داشت.
در صورتی که تلاشها نتیجه نداشته باشد و خانه احزاب بازگشایی نشود چه تبعاتی خواهد داشت؟
واقعیت این است که خانه احزاب در دولت اصلاحات برای تقویت احزاب و نهادهای مدنی شکل گرفت. الان اگر دولت شعار توسعه نهادهای مدنی و احزاب و تشکلهای سیاسی را میدهد باید بسترهای توسعه فعالیت هم فراهم شود. یکی از این بسترها خانه احزاب است. طبیعی است که اگر دولت نسبت به راهاندازی خانه احزاب اهتمام جدی نداشته باشد، در اصل آن شعارهایی که در خصوص توسعه فعالیت احزاب داده میشود، ایجاد تردید میکند.
آیا بازگشایی خانه احزاب تاثیری روی انتخابات خواهد داشت؟
خانه احزاب یک نهاد صنفی است و سیاسی نیست. رسالت آن تقویت احزاب و توسعه فعالیتهای حزبی است بنابراین در انتخابات آینده نمیتواند تاثیری داشته باشد. مگر اینکه به صورت غیرمستقیم؛ چون میتواند فعالیت احزاب را تحریک و تشدید کند، در این صورت احزاب میتوانند نقش بیشتری در انتخابات داشته باشد.
پس به صورت مستقیم تاثیری ندارد؟
نه مستقیم تاثیری ندارد. به جز همان بحث نظارت بر انتخابات که خانه احزاب تلاش داشت تا جایگاهی را در حوزه نظارت برای خود ایجاد کند. البته موفق هم بود و یکی دو دوره این کار را انجام داد. اگر خانه احزاب فعال شود، میتواند دوباره آن جایگاه را احیا کند که در برگزاری انتخابات نقش ایفا می کند.
فعالیت کمیته اجرایی در این مدت چگونه بوده است؟
جمعی از دوستان (هشت نفر) انتخاب شدهایم که برای بازگشایی فعالیت کنیم. تشکیل مجمع و انتخابات شورای مرکزی را انجام دهیم. کمیته کار خود را انجام داد و بنا شد که از ظرفیتهای اساسنامه استفاده کند و مجمع را برگزار کند. برای این کار باید امضای حدود 30 درصد از اعضای رسمی خانه احزاب جمع آوری و طی نامه ای از وزارت کشور درخواست برگزاری مجمع فوق العاده میشد که این کار انجام شد. منتها یکی از اعضایی که برای امضای نامه وزارت کشور انتخاب شده بود تحت فشار هم حزبیهای خود منصرف شد. ما هم به این دلیل که اختلاف ایجاد نشود فعلا موضوع را مسکوت نگه داشتهایم و امیدواریم که ایشان نظرشان عوض شود تا بتوانیم موضوع را ادامه دهیم.
این فرد از اعضای کمیته اجرایی است؟
بله یکی از اعضای کمیته اجرایی که از طرف ائتلاف پیروان امام و رهبری در کمیته حضور دارد، به هر دلیلی کنار کشید. بقیه اعضا هم برای اینکه اختلافی پیش نیاید تصمیم به تعامل گرفتند، شاید بتوانیم نظر آنها را هم جلب کنیم.