نگاهی به عملکرد صدا و سیما در 8 سال گذشته
خانه‌تکانی رسانه ملی به کجا خواهد رسید؟
رسانه‌ای که دیده و یا خوانده نمی‌شود به معنای آن است که موجودیت عملی خود را از دست داده است. از این حیث جذب مخاطبان حرفه‌ای که برنامه‌های رسانه را مرتبا رصد کنند برای مدیران رسانه‌ها اهمیت به‌سزایی دارد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که استقبال مردم از شبکه‌های ماهواره‌ای در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است.
آفتاب‌‌نیوز :
آفتاب- بهاره نوروزی: عزت الله ضرغامی امسال میز ریاست سازمان صدا وسیما را در حالی به محمد سرفراز تحویل داد که انتقادات زیادی به نحوه عملکرد رسانه ملی از سوی کارشناسان مطرح بوده است. نگاه جهت‌دار به مسائل سیاسی، خط قرمزهای سلیقه‌ای، افزایش شبکه‌های متعدد به همراه برنامه‌های بی‌محتوا، برخی از انتقادات گسترده‌ای بود که همواره از سوی کارشناسان مطرح می‌شود اما در عمل کمتر کسی به آن توجه می‌کرد. در این میان حتی مقامات بلندپایه نظام نیز بارها به عملکرد رسانه ملی نقدها و توصیه‌هایی را مطرح کرده‌اند. اخیرا آیت الله هاشمی رفسنجانی، رئیس تشخیص مصلحت نظام به نگاه تبعیض‌آمیز رسانه ملی اشاره کرده وگفته است: «چقدر از صدا و سیما علائم تفرقه پخش می‌شود و چیزهایی را به خورد مردم می‌دهند که نبوده و واقعیت نداشته است.»
به گزارش آفتاب، علاوه بر انتقاد صریح رئیس مجمع چندی پیش علی یونسی، دستیار ویژه رئیس‌جمهور، در اظهاراتی به نقد عملکرد صدا و سیما پرداخت. یونسی به صراحت از برخوردهای دوگانه صدا وسیما انتقاد کرده وگفته بود: دولت نسبت به رفتار صدا و سیما در قبال دولت نقدهای جدی دارد. شخص رئیس‌جمهور و ارکان دولت هم منتقد رفتارها و عملکرد صدا و سیما در قبال دولت هستند. یونسی به صراحت از عدم پوشش مناسب سفرهای استانی رئیس‌جمهور انتقاد کرده و تاکید کرده بود صدا و سیما به وظیفه ملی خودش در قبال دولت عمل نمی‌کند. درمیان عملکرد ضعیف این رسانه آسیب‌هایی جدی بر شبکه رسانه‌ای داخلی و نگاه مخاطبان بر آن داشته است. کاهش بینندگان تلویزیون، هجوم مردم به انواع شبکه‌های خارجی بخشی از آسیب عدم مدیریت حرفه‌ای صدا و سیماست. غفلتی که در سال‌های گذشته مانع از تاثیرگذاری رسانه‌ای شده است که از بودجه ملی اداره و حمایت می‌شود.
ریزش مخاطبان داخلی وجولان شبکه های ماهواره‌ای
کارشناسان رسانه و علم ارتباطات معتقدند: رسانه‌ای که دیده و یا خوانده نمی‌شود به معنای آن است که موجودیت عملی خود را از دست داده است. از این حیث جذب مخاطبان حرفه‌ای که برنامه‌های رسانه را مرتبا رصد کنند برای مدیران رسانه‌ها اهمیت به‌سزایی دارد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که استقبال مردم از شبکه‌های ماهواره‌ای در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است. نظرسنجیهای پایگاه کل اداره روابط عمومی در سال صدا و سیما در سال 89 نشان می‌دهد مخاطبان ماهواره در تهران، نسبت به سال‌های گذشته افزایش معناداری پیدا کرده‌اند. در سال ۸۹، ۴/۴۵ درصد از مردم تهران بیننده ماهواره بودند که نسبت به سال قبل از آن ۱۰ درصد رشد پیدا کرده است. از این مقدار ۹/۴۰ درصد بیننده شبکه‌های فارسی‌زبان بوده‌اند و ۱۴ درصد فقط شبکه‌های خارجی را تماشا میکنند. با این وجود ۶/۵۰ درصد از پرسش‌شدگان گفته بودند که ماهواره با فرهنگ ما سازگاری ندارد و ۸/۳۴ درصد مخالفت کردند و معتقد بودند که ماهواره منطبق با فرهنگ جامعه می‌باشد. علاوه بر نظرسنجیهای داخلی و نقد رسانه تحقیقات تحقیقی که توسط سازمان ملی جوانان انجام شده است نشان می‌دهد که در مجموع جوانان برنامه‌ها و عملکردهای صدا و سیما را تایید نکرده و صدا و سیما توفیق چندانی در جذب مخاطبان نداشته است. همچنین چندی پیش علی جنتی وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد 71 درصد از مردم ماهواره تماشا میکنند که مجموعه این بررسی‌ها نیز باز به پیشی‌گرفتن ماهواره از رسانه ملی را تایید می‌کند.
ادغام شبکه‌ها پایان راه است؟
با رفتن ضرغامی، محمد سرفراز رئیس جدید سازمان صدا و سیما تغییراتی مانند حذف برخی شبکه‌ها و چابک‌سازی سازمان صدا وسیما را در پیش گرفته است. افزایش شبکه‌ها به همراه پخش تبلیغات گسترده به بهانه کسب درآمد دو آیتم اصلی اداره صدا و سیما در ده سال گذشته بوده است. تبلیغات گسترده و افزایش شبکه‌ها تلویزیون با برنامه کم‌محتوا صدای بسیاری از کارشناسان رسانه را دراین سال‌ها بلند کرد اما کمتر گوش شنوایی برای آن وجود داشت. محمد سرافراز رئیس جدید صدا و سیما در مقابل این انتقادات گسترده حاضر شده و تلاش کرده با ادغام شبکه‌ها و کم‌کردن حجم تبلیغات از هزینه‌های سازمان عریض و طویل صدا و سیما بکاهد. با این حال به نظر می‌رسد کاهش هزینه‌ها و تبلیغات تنها راه بهبود شرایط رسانه ملی و جذب مخاطب نیست. مدیریت رسانه و ساخت برنامه‌سازان حرفه‌ای با وجد شبکه‌های گوناگون داخلی ظرافت‌ها و تدابیر بیشتری می‌طلبد. ظرافت‌هایی که در حوزه محتوا و فرم و سبک برنامه‌های سرگرمی، سیاسی و اجتماعی متفاوت است اما در این میان این پرسش مطرح است که چرا رسانه‌ای با سازمان صدا و سیما با ۱۶ شبکه ملی، ۱۰ شبکه بین‌المللی و ۳۳ شبکه محلی، نمی‌تواند به رقابت جدی و تاثیر‌گذار با شبکه‌های خارجی بپردازد؟
تلویزیون جذابیت می‌خواهد
بهمن هاشمی مجری تلوزیون جذابیت‌های اندک و برنامه‌های بدون رنگ ولعاب را از عوامل ضعف برشمرده و به خبرنگار آفتاب می‌گوید: «تلوزیون باید بر جذابیت‌های بصری و محتوایی خود بیفزاید این مسئله به‌خصوص در حوزه برنامه‌های سرگرمی بسیار اهمیت دارد. ایجاد سرگرمی و تنوع توسط رسانه مسئله کوچکی نیست. بسیاری از افراد برای اوقات فراغت تلویزیون را انتخاب میکنند. بر همین اساس انتخاب عوامل برنامه‌ها باید بر اساس معیارهای حرفه‌ای صورت بگیرد. گاه می‌بینیم فردی که فاقد مهارت‌ها و ویژگی‌های ورود به رسانه است براساس روابط وارد رسانه ملی می‌شود. در این شرایط می‌بینیم برنامه‌هایی ساخته می‌شوند که با استقبال اندکی از سوی مخاطبان روبه‌رو می‌شوند و قطعا این روند بر تعداد مخاطبان رسانه تاثیر می‌گذارد.»
افزایش برنامه‌های کم‌جذابیت با محتوای ضعیف در حالی است که صدا وسیما در حوزه سریال‌سازی به شکل مقطعی و در مواردی موفق عمل کرده است و تعداد سریا‌ل‌های موفق نسبت به چند سال اخیر کمتر شده است. مسئله‌ای که برخی هنرمندان بد‌حسابی و عدم پرداخت‌های به موقع تلویزیون، ممیزی سلیقه‌ای را یکی از دلایل این وضع می‌دانند.
نقد واقعی و بدون غرض چاره بهبود شرایط
علاوه بر ضعف صدا و سیما در ساخت برنامه‌های سرگرم‌کننده پر مخاطب که در برخی از مواقع با خط قرمزهای سلیقه‌ای و سخت‌گیری‌های بیش از حد ناممکن می شود. کمبود فضای نقد جدی در حوزه سیاسی و اجتماعی و فرهنگی پاشنه آشیل دیگر صدا وسیماست. موضوعی که بارها مورد نقد کارشناسان سیاسی و رسانه‌ای قرار گرفته است. براساس اصل یکصد و هفتاد و پنجم قانون اساسی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آزادی بیان و نشر افکار با رعایت موازین اسلامی و مصالح کشور باید تامین شود. با این وجود این اصل قانونی نگاه یک‌سویه به برخی مسائل سیاسی و اجازه ورود برخی جناح‌های سیاسی به تلویزیون به‌خصوص در هشت سال گذشته به موقعیت تلویزیون لطمه جدی زده است.
اعتمادی که نیازمند ترمیم است
در میان این نقدهای جدی اینچینی و هجوم شبکه‌های ماهواره‌ای جمع‌آوری ماهواره با برخورد قهری نیروی انتظامی تنها راهکار رقابت با ماهواره‌هاست که با شدت اجرایی می‌شود. راهکاری که علیرغم انتقاد برخی مسئولان کارشناسان همچنان توسط تندورها اجرایی شده اما در عمل از جذب مخاطبان توسط ماهواره نمی‌کاهد. بررسی یک دهه اخیر می‌گوید رسانه ملی در سال‌های اخیر با ضعف مدیریت و سیاست‌گذاری‌های اجرایی، سرمایه اصلی رسانه‌ای خود یعنی اعتماد مخاطب را به رقیبان واگذار کرده است. اعتمادی که اگر به سرعت و با همت کارشناسانه و دوری از غرض‌ورزی سیاسی جبران نشود تلویزیون ملی را به رسانه پر صدا و شکست‌خورده‌ای مبدل کرده که فاقد تاثیرگذاری جدی است و فقط در خانه‌ها حضور دارد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
انتشار یافته: ۸
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
چرا؟
چون از واقعیت های جامعه دائما دور میشن
حتی وقتی برنامه نقدی میزارن دو نفر که مقابل همند همنظرند حتی مجری هم باهاشون کاملا موافقه
و این درد شبکه ملی ماست و عده ایی فکر میکنند دلسوزند ولی دوستی خاله خرسه است
بنده بارها تصميم گرفته ام كه سراغ ماهواره بروم ولي هرچه فكر مي كنم وجدانم راضي به اين كار نمي شود. متأسفانه مدير جديد اين سازمان نيز نه تنها رونقي ايجاد ننمود بلكه بيشتر سازمان را به سمت كهنگي و واپس گرايي هدايت مي كند.
به طور مثال شبكه آي فيلم فيلم ها و سريال ها توليد شده بيست و دو سال قبل را پخش مي كند.
مرغ یک پا دارد ..................