آفتابنیوز : محمدحسین ملک زادگان در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به مسائل مختلف منطقه آزاد چابهار به عنوان یکی از مهم ترین مناطق اقتصادی
کشور، ضمن تاکید بر آمایش سرزمینی سواحل مکران بر اساس اظهارات مقام معظم رهبری، در مورد ایجاد سازمان سواحل مکران و مراحل قانونی آن، جمعیت مردم ایران در کل سواحل، الزامات تبدیل چابهار به کریدور اتصال دریای عمان به آسیای میانه، آخرین وضعیت فرودگاه بین المللی این منطقه، جزئیات سند تفاهم چابهار - هند، راه اندازی خط کشتیرانی بین چابهار - سنگاپور، انتظار جاسک برای تبدیل شدن به منطقه آزاد، قاچاق در مناطق آزاد و توجه به محرومیت مردم در این مناطق صحبت کرد.
مشروح توضیحات عضو هیات مدیره سازمان منطقه آزاد چابهار را در در ادامه میخوانید:
آمایش سرزمینی سواحل مکران بر اساس تاکیدات مقام معظم رهبری
چابهار در نقشه مهمترین موقعیت جغرافیایی را در سواحل مکران و دریای عمران دارد. علاوه بر این در جاسک نیز شاهد موقعیت استراتژیکی بسیار مهمی هستیم که این دو نقطه را میتوان به عنوان دو دروازه ورودی به سواحل مکران دانست. تاکید مقام معظم رهبری نیز بر این است که در سواحل مکران غفلت صورت گرفته و هر چه سریعتر مورد آمایش سرزمینی قرار گیرد تا در این منطقه حرکت رو به جلو مد نظر قرار گیرد.
بنابراین در همین راستا دولت و نیروی دریایی ارتش تمام تلاششان را بر این محور قرار داده اند که سواحل مکران آمایش و آباد شود تا بتوان توسعه دریامحور که در برنامه ششم توسعه لحاظ شده را به عنوان هدفی عملیاتی مورد توجه قرار داد.
بر همین مبنا نیز کار گروه ساماندهی سواحل مکران ایجاد شده که در راس آن معاون اول رییس جمهور قرار دارد و جلسات آن مرتب در حال برگزاری است. آباد شدن این مناطق نیاز به طرحی وسیع و جامع دارد و هر کسی نمیتواند به صورت بخشینگر به این سواحل توجه کند؛ بنابراین فعالیتها باید به صورت جامع و سراسری مد نظر قرار گیرد، چرا که در غیر این صورت هر تصمیمی آن گونه که باید بازدهی نخواهد داشت.
ایجاد سازمان سواحل مکران در انتظار اتمام مراحل قانونی
اخیرا در مجلس شورای اسلامی ایجاد سازمان سواحل مکران با محوریت فعالیت و توجه به مناطق آزاد مصوب شده است و کارکرد این سازمان تعیین مسائل مرتبط با منطقه و نیز مشخص کردن تصمیماتی است که قرار است در سواحل مکران مدنظر قرار گیرد. در حال حاضر ایجاد این سازمان در مجلس شورای اسلامی مصوب شده است و پس از آن با گذراندن مراحل قانونی و ابلاغ آن توسط دولت در جهت ساماندهی وضعیت منطقه اعم از سواحل و جزایر گام بر می داریم. علاوه بر این کارگروهی برای ساماندهی سواحل مکران به ریاست معاون اول محترم رییس جمهور تشکیل شده که به صورت مداوم در حال برگزاری است تا اقدامات مدنظر در این خصوص پیگیری شود.
حال حاضر زمان تصویب ایجاد سازمان سواحل مکران در مسیر طی مراحل قانونی است تا پس از تصویب نهائی و ابلاغ به دولت بلافاصله دستورالعملهای اجرایی لازم در مورد سازمان سواحل مکران نگاشته میشود تا برای مدیریت این منطقه فرماندهی مستقلی شکل گیرد و زیر نظر دولت مسائل مرتبط با آن به صورت کلی و جامع انجام شود.
کل سواحل در ایران ۱.۵ درصد مردم کشور را گرد خود جمع کرده است
متاسفانه فرهنگ و بافت کشور تاکنون دریا محور نبوده است. اگر ملاحظه کنید میبینید که حدود دو سوم کره زمین را دریاها تشکیل دادهاند و حدود ۸۰ دصد مردم دنیا در این سواحل زندگی میکنند و ۹۰ درصد تجارت جهانی از طریق این دریاها انجام میشود، در حالی که کل سواحل در ایران ۱.۵ درصد مردم کشور را گرد خود جمع کرده است و شاهد اختلافی فاحش در این زمینه هستیم که نشان میدهد چه غفلت بزرگی صورت گرفته است. باید هر طور شده جمعیت کشور را در مناطق ساحلی حداقل به ۱۰ درصد برسانیم و بتوانیم حدود هفت تا هشت میلیون نفر را در این مناطق ساکن کنیم.
اگر خوشبین باشیم میتوانیم حدود ۲.۵ میلیون نفر را در خلیج فارس ساکن کنیم و حدود ۲.۵ میلیون نفر را از بندرعباس به سمت گواتر و سواحل مکران جذب کنیم. هم اکنون حدود پنج درصد جمعیت کشور را نیز در این مناطق نمی بینیم در حالی که باید خیلی از بیشتر از این جمعیت در این مناطق، بایستی سکونت داشته باشند. سیریک، جاسک، چابهار، کنارک، پسابندر و زرآباد از جمله مناطقی هستند که باید توسعه یابند و ایجاد ۶۰۰ هزار شغل نیز در این مناطق مساله ای است که پس از تاکیدات مقام معظم رهبری در خصوص غفلتی که به خرج داده ایم باید به صورت ویژه مد نظر قرار گیرد.
چابهار باید کریدور اتصال دریای عمان به آسیای میانه باشد
چابهار در حال حاضر به دلیل تغییر کاربری به منطقه آزاد تا حدود بسیاری آباد شده است و اگر برویم و ببینیم چابهار قبل از اینکه به منطقه آزاد تبدیل شود چه شرایطی داشته است متوجه تفاوت ها خواهیم شد. در حال حاضر فعالیت ویژه در منطقه آزاد چابهار انجام شده و چند مساله در این منطقه باید حل شود. چابهار باید کریدور اتصال دریای عمان به آسیای میانه باشد. اگر بتوانیم این کریدور را راه اندازی کنیم تمامی مسیر ارسال کالا به آسیای میانه از همین طریق انجام میشود که از نظر زمانی و هزینهای کاملا به صرفه است. بندرعباس نمیتواند کریدور جنوب به شمال باشد و به صرفه است که چابهار به عنوان بندر محل تخلیه بار و ارسال آن به آسیای میانه فعالیت کند. برای این که بتوانیم چابهار را به یک منطقه آزاد کاملا عملیاتی تبدیل کنیم باید دو مساله در ارتباط با آن حل شود، ابتدا مساله دسترسی به دریا و پس از آن مقوله دسترسی به هوا را باید مورد توجه قرار دهیم.
برگزاری مناقصه فرودگاه بین المللی منطقه آزاد چابهار طی ماه آینده
منطقه آزاد چابهار نیازمند فرودگاهی است که طرح آن آماده و مجوز آن نیز اخذ شده است. قصد داریم ظرف ۱۸ ماه یک فرودگاه عملیاتی در منطقه ایجاد کیم و اعتبار این پروژه توسط منطقه آزاد چابهار قابل تامین است تا کلیه پروازهای بین المللی در این نقطه انجام شود. ظرف یک تا دو ماه آینده مناقصه مربوط به این پروژه در محورهای مختلف انجام می شود تا کار را به صورت موازی پیش ببریم و مناقصههایی در خصوص ایجاد باند، فنس کشی و ترمینال نیز بحث برج مراقبت و سالن های ترانزیت انجام خواهد شد.
جزئیات سند تفاهم چابهار - هند
مساله بعدی که باید به آن اشاره کنیم قرارداد هند و افغانستان است و هند مجبور است که در منطقه آزاد چابهار با چینی ها رقابت کند. قرار بر این است در توافقنامه امضا شده ما بین کشورهای ایران، هند و افغانستان در زمینه توسعه بندر، موضوع راه آهن و اتصال آن به شمال که طی آن راه آهن چابهار – زاهدان به کریدور شمال اتصال مییابد و مستقیم به خط آهن سراسری وصل می شود.
قرار است علاوه بر این فعالیتهایی در خصوص توسعه پتروشیمی و کارخانجات صنعتی در منطقه و نیز گسترش بنادر انجام میشود. محورهای اصلی توافق امضا شده توسعه بندر و دسترسی زمینی، دریایی و هوایی است و ما به انجام این عمل مصمم هستیم که هر چه سریعتر کار را پیش ببریم. مناطق آزاد مستقل هستند و هیچ بودجهای را از دولت نمی گیرند، آنها با درآمدزایی مصارف خود را دارند و درآمد منطقه نیز به صادارت و واردات کالا و خرید و فروش محصولات بستگی دارد.
قصد داریم یک خط کشتیرانی بین سنگاپور و کشورهای اطراف آن با چابهار راه اندازی کنیم که افتتاح این پروژه اتفاق بسیار خوشحال کننده ای است. هم اکنون با سازمان های مختلفی در حال رایزنی هستیم که بتوانیم هرچه سریع تر این پروژه را عملیاتی کنیم و در صورت راه اندازی این خط کشتیرانی تجار اعم از ایرانی و غیر ایرانی محصولات خود را در منطقه آزاد چابهار حمل خواهند کرد تا پس از آن هر چه سریع تر و ارزان تر به منطقه آسیای میانه و افغانستان منتقل کنند. باید بدانیم که ارسال کالاها از چابهار به سمت آسیای میانه وافغانستان چه از نظر زمانی و چه از نظر هزینه ای برای تجار به صرفه تر خواهد بود و قطعاً آنها این مسیر را برای انتقال کالای خود انتخاب می کنند. اگر این خط کشتیرانی به عنوان پروژه هدف راه اندازی شود درآمد چابهار چند برابر خواهد شد و ما در تلاش هستیم تا هر چه سریع تر آن را عملیاتی کنیم.
جاسک در انتظار تصمیمی مهم
خلیج گواتر نیز از دیگر مناطقی است که برنامههای مختلفی در خصوص آن مطرح شده که مهمترین پرورش ماهی در قفس است و نیروی دریایی نیز در حال راهاندازی یک پایگاه در این منطقه است که در کنار این دو هدف، پرورش و صید آبزیان مقولهای است که شیلات برنامههای ویژهای برای آن دارد. هدفگذاری در مورد میگو نیز در حوالی جاسک که منطقه اصلی تخمریزی آن است مد نظر قرار گرفته است و تا آنجا که اطلاع داریم میگوها از سواحل شرقی به سمت جاسک مهاجرت کرده و در این منطقه تخمگذاری میکنند این منطقه ما بین دو منطقه حفاظت شده محیط زیست قرار دارد و در این بین سایت پرورش میگو وجود دارد، واین منطقه در حال حاضر منطقه آزاد نیست و زیر مجموعه شیلات به حساب می آید؛ بنابراین علیرغم این که برنامهها در مورد آن طراحی شده اما با توجه به اینکه جاسک هنوز منطقه آزاد نیست امکان عملیاتی شدن این اهداف وجود ندارد.
لایحه تبدیل منطقه جاسک به منطقه آزاد در دولت مصوب شده و منتظر تصمیمگیری مجلس هستیم، تاکید ریاست محترم جمهور به تبدیل شدن جاسک به منطقه آزاد است و لایحه این تصمیم در دولت مصوب و نقشه آن نیز طراحی شده است و تنها در انتظار تصمیمگیری مجلس شورای اسلامی در این خصوص هستیم.
مسئولیت جلوگیری از قاچاق به عهده منطقه آزاد نیست
در مورد قاچاق کالا در مناطق آزاد به نظر بنده بیانصافی شده است، منطقه آزاد دارای یک سیستم است که واردات کالای آن با نظارت گمرک انجام می گیرد. مسئولیت جلوگیری از قاچاق نیز به عهده منطقه آزاد نیست، ما سازمانی هستیم که بر اساس مقررات منطقه کالا وارد می کند و از آنجا نیز کالاهای تولید شده را صادر می کند. اگر کسی در این مناطق قاچاق انجام می دهد در این خصوص مرزبانی و مسئولان مبارزه با قاچاق باید پاسخگو باشند، کسانی که میخواهند توپ را از زمین خود به زمین دیگری پرتاب کرده و در خصوص قاچاق کالا از خود سلب مسئولیت کنند نام منطقه آزاد را مطرح میکنند. گلوگاه ورود کالا در اختیار گمرک است و منطقه آزاد در خصوص مقوله قاچاق عواملی را ندارد که بخواهد نسبت به آن پاسخگو باشد.
توجه به محرومیت مردم مناطق آزاد در دستور کار
توجه به محرومیت مردم منطقه از دیگران مسائلی است که مقام معظم رهبری به آن تاکید ویژه دارند. بنابراین هر اشتغالزایی که در منطقه انجام شود. بومیهای منطقه در اولویت هستند و قصد داریم از افراد بومی و محلی در این خصوص استفاده کنیم. علاوه بر این در منطقه آزاد چابهار تاسیس مراکز آموزشی - درمانی و مسائل فرهنگی اجتماعی مد نظر قرار دارد و توجه به آموزشگاههای حرفهای از نیز دیگر برنامه هایی است که مد نظر قرار گرفته است و به سمتی میرویم که بتوانیم بهترین بهره برداری را از افراد بومی و حتی اطراف چابهار داشته باشیم، چرا که اعتقاد داریم در صورتی که این اتفاق رخ ندهد آمایشی در منطقه آزاد صورت نخواهد گرفت.