آفتابنیوز : «حسن روحانی» رییس جمهوری پس از حضور در هفدهمین اجلاس سران غیرمتعهدها در ونزوئلا، سفر به آمریکای لاتین را در کوبا پی گرفت و عصر دیروز وارد هاوانا پایتخت این کشور شد. در ابتدای ورود به کوبا، «رائول کاسترو» رییس جمهوری این کشور از روحانی استقبال به عمل آورد.
افزون بر دیدار و گفت وگوی روحانی با رییس جمهوری و رهبر کوبا، یک یادداشت تفاهم همکاری مشترک بهداشتی، پژوهشی، آموزشی و دارویی بین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران و وزارت بهداشت عمومی کوبا در حضور رییسان جمهوری 2 کشور به امضا رسید و مهمترین مسایل و راه های توسعه همکاری های تهران – هاوانا نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یکی از مهمترین نقاط عطف این سفر نشست مشترک هیات های عالی رتبه ایران و کوبا بود که بامداد سه شنبه به وقت ایران برگزار شد؛ نشستی که در آن روحانی با تاکید بر ضرورت همکاری کشورهای مستقل در حوزه علم و فناوری تصریح کرد 2 کشور باید سطح همکاری های خود را در عرصه فناوری های نوین از جمله نانو و بیوتکنولوژی افزایش دهند تا از طریق این همکاری ها بر توان خود در برابر سلطه جویان بیافزایند. رییس جمهوری همچنین فعال کردن بیش از پیش کمیسیون اقتصادی ایران و کوبا با هدف پیگیری توافق ها و تعمیق روابط اقتصادی را ضروری خواند.
** جمهوری اسلامی ایران، کوبا و مناسباتی دوستانه و پرسابقه
فضای حاکم بر گفت وگوهای روحانی با سران هاوانا و محتوای آن، ویژگی های نگاه متقابل دولت های جمهوری اسلامی ایران و کوبا را نمایان می سازد. روحانی در دیار با «فیدل کاسترو» رهبر کوبا با ابراز خرسندی از سفر به کوبا، این کشور را نماد مقاومت و مبارزه با استعمار در آمریکای لاتین خواند و با اشاره به سال ها پایداری ایران و کوبا در برابر فشارهای خارجی گفت: انقلاب مردم کوبا تحت شدیدترین تحریم های اقتصادی آمریکا قرار گرفت و ملت ایران نیز در طول هشت سال جنگ تحمیلی در حالی ایستادگی کرد که شرق و غرب به متجاوز کمک می کردند، لذا ایران و کوبا نماد مقاومت در برابر شدیدترین تحریم ها هستند.
طی این سال ها ایران و شماری از کشورهای مستقل منطقه آمریکای لاتین به ویژه کوبا به رغم فاصله 14 هزار کیلومتری، مناسباتی دوستانه را تجربه کرده اند. سفر روحانی به کوبا در حالی صورت می گیرد که «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کمتر از یک ماه پیش در سفر به آمریکای لاتین ابتدای وارد کوبا شد.
ظریف در این سفر با رییس جمهوری و چند تن از وزیران این کشور درباره مسایل منطقه ای (خاورمیانه و آمریکای لاتین) و امور بین المللی رایزنی کرد. تاکید 2 طرف بر گسترش مناسبات اقتصادی با امضای یک یادداشت تفاهم همکاری در این زمینه همراه شد.
توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی همیشه یکی از مهمترین محورهای گفت وگوهای میان ایران و کوبا بوده است. بر پایه گزارش ها، تاکنون بیش از 40 سند همکاری میان سران و مقام های تهران و هاوانا در زمینه های گوناگون امضا شده که عمده آن در بخش اقتصادی است. همان طور که اشاره شد، در جریان سفر ماه گذشته ظریف به کوبا نیز 2 طرف یادداشت تفاهم همکاری اقتصادی امضا کردند.
اهمیت این دست از همکاری ها باعث شد تا روحانی مردادماه امسال در دیدار با معاون رییس جمهوری کوبا در تهران، بر ضرورت بهره گیری از توانمندی های 2 کشور برای توسعه همه جانبه همکاری ها به ویژه در عرصه اقتصادی تاکید کند.
اکنون که تنگناهای بین المللی در سایه توافق هسته ای میان ایران و 1+5 رفع شده است، همکاری های اقتصادی و تجاری میان ایران و کوبا امکان رونق می یابد. همچنین با بهره گیری جمهوری اسلامی ایران و کوبا از یک کمیسیون مشترک اقتصادی، انتظار می رود مناسبات تجاری و اقتصادی با سرعتی بیشتری پیش رود.
** تهران، هاوانا و بستری مهیا برای گسترش همکاری ها
افزون بر گفت وگوهای اقتصادی، رایزنی های فرهنگی هم از جمله نقاط مورد علاقه 2 کشور است. پیشتر روحانی در دیدار با معاون رییس جمهوری کوبا در این زمینه عنوان داشت که اشتراکات فرهنگی 2 ملت انقلابی ایران و کوبا باعث شده تا 2 دولت، پیوسته طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی روابط نزدیکی داشته باشند و در مجامع بین المللی هم از مواضع یکدیگر پشتیبانی کنند.
کوبا نیز همانند ایران طی دهه های گذشته زیر فشار آمریکا با تحریم های جهانی روبرو بوده است. سازمان ملل نیز با اعمال نفوذ آمریکا از سال 1992 هر ساله قطعنامه ای –هر چند از لحاظ قانونی غیرالزام آور- علیه کوبا صادر کرده است. این تحریم ها با وجود از سرگیری روابط دیپلماتیک واشنگتن و هاوانا از دسامبر 2014 هنوز برداشته نشده است. در همین ارتباط «برونو رودریگز پاریلا» وزیر امور خارجه کوبا، شهریورماه امسال در واکنش به صدور قطعنامه سازمان ملل و محکومیت بیش از نیم قرن تحریم های تحمیلی آمریکا، نسبت به این رویکرد واشنگتن اعتراض کرد.
ایران نیز از همان سال های ابتدایی پس از انقلاب اسلامی در شرایط تحریمی مشابه کوبا قرار گرفت و با گشوده شدن پرونده اختلافات هسته ای ایران و غرب بر دامنه تحریم ها و محدودیت ها علیه تهران افزوده شد تا اینکه توافق تیرماه پارسال به این اختلافات پایان داد. توافق هسته ای ایران و 1+5 در قالب «برجام» و همزمانی آن با آب شدن یخ روابط کوبا با آمریکا می تواند باعث برداشته شدن موانع پیش پای مبادلات اقتصادی و بازرگانی تهران- هاوانا شود.
دیگر موضوعی که در روابط 2 کشور اهمیت می یابد استقرار صلح و امنیت در 2 منطقه آمریکای لاتین و خاورمیانه است. امروز تروریسم تهدیدی برای همه کشورهای جهان به شمار می رود. در اهمیت همکاری ایران و کوبا در این زمینه، روحانی پیش از سفر به کوبا تاکید کرد که آماده ایم در مجامع بین المللی، درباره موضوعات مهم جهانی و از جمله منطقه ای، با کشورهای دوست همانند کوبا، همفکری و همکاری بیشتری داشته باشیم.
اهمیت مبارزه با تندروی و افراطی گری موجب شده است تا مسوولان کشورمان از هر فرصتی برای ایجاد اجماع جهانی علیه آن سود جویند. به احتمال زیاد در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، محور اصلی سخنان روحانی همانند سال های گذشته ضرورت مبارزه با تهدید تروریسم و افراط گرایی باشد.