زندگی آپارتمانی می‌تواند خشونت را افزایش دهد؟
یک جامعه‌شناس گفت: زندگی آپارتمانی می‌تواند موجب افزایش خشونت خانگی شود.
آفتاب‌‌نیوز :
غلامرضا اطمینان در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص خشونت خانگی، با تاکید بر اینکه زندگی آپارتمانی می‌تواند موجب افزایش خشونت خانگی شود، یادآور شد: در زندگی آپارتمان‌نشینی افراد باید در یک فضای محدود آرام باشند و این موضوع در کنار سایر مشکلات آپارتمان‌نشینی مانند درگیری برای جای پارک و ... خشونت خانگی را افزایش می‌دهد.
اطمینان با بیان اینکه طبیعت زندگی آپارتمان‌نشینی ویژه فرهنگ ما نیست، افزود: هنگامی که این فرهنگ را از جایی دریافت کرده‌ایم که به آن تعلق نداریم باید انتظار داشته باشیم که خشونت خانگی و خشونت علیه دیگران افزایش یابد همچنین مهاجرت‌های مردم به مناطق مختلف در انجام خشونت تاثیرگذار است، به طور مثال یک فرد به هنگام روبه‌رو شدن با فرهنگ اجتماعی که به آن عادت ندارد دچار تنش شده و می‌تواند برانگیختگی اجتماعی روانی داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه باید سبک زندگی خود را تغییر دهیم، خاطرنشان کرد: به طور مثال فردی که ساعت 9 صبح از خواب برمی‌خیزد و تا سه بامداد بیدار است از نظر روحی و جسمی آمادگی دارد که با کوچکترین مساله به هم بریزد باید به این نکات توجه داشته باشیم. خشونت خانگی افزایش نیافته بلکه بیشتر برجسته‌سازی می‌شود و جامعه به این موضوع حساس‌تر شده است.
اطمینان خاطرنشان کرد: خشونت خانگی تحت تاثیر عوامل اجتماعی متعددی قرار دارد، شاخص‌های تاثیرگذار بر این موضوع صرفا بحث خانواده نیست، به طور مثال پخش برنامه‌هایی خاص از تلویزیون، تنگناهای اقتصادی، به وجود آمدن بحران‌هایی در زندگی و ... در کاهش و افزایش خشونت خانگی موثر هستند.
وی تصریح کرد: هر چه میزان شهرنشینی افزایش پیدا کند، میزان مهارت‌های ارتباطی کاهش یابد و نیازهای روانی و اجتماعی افراد به موقع پاسخ داده نشود خشونت خانگی افزایش می‌یابد همچنین خشونت خانگی در برخی از ایام سال نظیر ماه محرم، ماه رمضان و ... کاهش پیدا می‌کند.
پدیده ماشین‌خوابی در شهرهای کلان ناشی از خشونت خانگی علیه مردان است
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه خشونت خانگی تنها علیه زنان نیست، تصریح کرد: خشونت خانگی به معنای خشونت همسر یا اعضای خانواده نسبت به یکدیگر است، بخشی از پدیده ماشین‌خوابی مردان که در شهرهای کلان دیده می‌شود ناشی از خشونت خانگی علیه مردان است که مرد به دلیل رفتارهای همسرش مجبور به ترک خانه شده است.
اطمینان با اشاره به اینکه خشونت در فضایی دو طرفه رخ می‌دهد، گفت: به همان اندازه که یک مرد می‌تواند خشونت انجام دهد زن هم می‌تواند مرد را در رابطه با خشونت به سمت خود برانگیزد، باید دید کسی که مورد آسیب قرار گرفته است تا چه اندازه در ایجاد آسیب سهم داشته است، خشونت‌های خانگی به ویژه خشونت‌های فیزیکی معمولا توسط مرد خانواده انجام می‌شود، اما این موضوع به معنای این نیست که زن در به وجود آمدن این خشونت سهمی نداشته است، اگر او مهارت کافی داشته باشد می‌تواند جلوی این اتفاق را بگیرد، اما بسیاری از افراد نه تنها زنان مهارت لازم را ندارند بلکه با انجام رفتارهایی خشونت را تشدید می‌کنند.
وی افزود: اگر زنان را در موضوع خشونت خانگی نادیده بگیریم و تنها مردان را مقصر بدانیم هر اقدامی که انجام دهیم بی‌فایده خواهد بود نباید به موضوع تک بعدی نگاه شود.
ازدواج‌های غیر اصولی یکی از دلایل خشونت علیه کودکان
اطمینان با بیان اینکه یکی از دلایل وجود خشونت علیه کودکان ازدواج‌های ناپایدار، نابسامان و غیر اصولی است، خاطرنشان کرد: افراد تحت تاثیر احساسات، عواطف و هوس با یکدیگر ازدواج می‌کنند، این موضوع منجر به فرزندآوری می‌شود، در نتیجه به صورت ناخواسته زمینه خشونت در خانواده فراهم می‌شود.
وی افزود: در برخی از ازدواج‌ها که منجر به شکست شده است و یکی از زوجین منزل را ترک کرده‌اند یا ازدواج‌های مجددی که انجام شده رگه‌هایی از چند نسل در فرزندان خانواده به وجود می‌ِآید و این موضوع تنش ایجاد می‌کند، در این زمینه سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف باید تمهیداتی در نظر بگیرند، به طور مثال مددکار اجتماعی به راحتی می‌تواند خانواده در معرض آسیب را نجات دهد، اما این اتفاقات و پیشگیری‌ها معمولا انجام نمی‌شود.
اغلب افراد خشونت‌دیده، در آینده مرتکب خشونت می‌شوند
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه فرد خشونت‌دیده عاملی برای انجام خشونت‌های بعدی است، گفت: طبق بررسی‌ها اغلب افرادی که خشونت انجام داده‌اند در گذشته مورد خشونت واقع شده‌اند بنابراین اگر مداخله کارشناسان وجود نداشته باشد فردی که مورد خشونت واقع شده آمادگی دارد در آینده خشونت انجام دهد.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد در کشورهای توسعه‌یافته یا صنعتی شده که روابط در آن‌ها سطحی شده است خشونت از نوع استفاده از ابزارهایی نظیر اسلحه و ... نسبت به سایر کشورها بیشتر است به همین دلیل است که داعش در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته عضوگیری انجام می‌دهد و در کشورهایی همچون ایران عضوگیری آن‌ها کم است.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: آمارها نشان می‌دهد خشونت از نوع خشونت سخت که اغلب افراد جامعه را درگیر می‌کند در کشورهای توسعه‌یافته وجود دارد، اما به علت پایین بودن مهارت‌های ارتباطی خشونت‌های روانی در جامعه ما زیاد وجود دارد.
خشونت خانگی افزایش نیافته است
وی با اشاره به اینکه آمارهایی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی از جمله خشونت خانگی گزارش می‌شود قابل اعتماد نیست، عنوان کرد: استنباط این است که خشونت خانگی افزایش یافته، اما رصد کردن رسانه‌ها و حساسیت نشان دادن مردم به این موضوع به معنای افزایش خشونت خانگی نیست، به نظر من در شرایط فعلی خشونت خانگی افزایش نیافته بلکه بیشتر برجسته‌سازی می‌شود و جامعه به این موضوع حساس‌تر شده، اغلب هم بر خشونت علیه زنان تمرکزکرده‌ایم.
اطمینان در خصوص اینکه چرا آمارهای موجود در زمینه خشونت خانگی قابل اتکا نیستند، گفت: متاسفانه در ایران از آمارها به جای حسن استفاده، سوءاستفاده می‌شود، معاندین نظام آمارها را به عنوان نکته منفی اعلام می‌کنند، این موضوع را نمی‌شود نادیده گرفت، سیستم جامع و کاملی هم که دسترسی به تمام اطلاعات وجود داشته باشد نداریم همچنین تعریفی که از برخی آسیب‌های اجتماعی ارائه می‌شود متفاوت است، به طور مثال تعداد کودکان کار از نظر قانون و از نظر هنجارهای اجتماعی با یکدیگر تفاوت دارد.
این جامعه‌شناس ادامه داد: برخی از رفتارهای ما در کشورهای غربی خشونت تلقی می‌شود در حالی که ما این رفتارها را یک رفتار معمولی اجتماعی می‌دانیم ممکن است برخی از رفتارهایی که در کشورهای غربی انجام می‌شود و آن‌ها را خشونت نمی‌دانند در کشور ما خشونت تلقی شود، هنگامی که منابع و دیدگاه‌ها متفاوت باشد، به جای اینکه از آمار برای پیشگیری و درمان استفاده شود، سوءاستفاده صورت بگیرد دسترسی به آمارها ناقص می‌شود.
وی یادآور شد: همچنین به جای اینکه محققین از آمارها استفاده کنند جنبه‌های اداری آمارها مدنظر قرار می‌گیرد و سازمان‌هایی که کار اجرایی انجام می‌دهند با آمارها سروکار دارند و به آن توجه می‌کنند، در ایام انتخابات هم به جای استفاده درست از آمارها استفاده جناحی می‌شود در نتیجه ناقص بودن و در دسترس نبودن آمارها در جامعه ما چیزی طبیعی است، در این زمینه نیاز است که مردم رشد پیدا کنند.
این استاد دانشگاه گفت: در حال حاضر در جامعه برافروختگی و آمادگی برای درگیری وجود دارد، مردم آماده هستند با کوچکترین مساله با یکدیگر گلاویز شوند، این برافروختگی یا برانگیختگی اجتماعی و کاهش سطح مدارای اجتماعی نشان می‌دهد که مدارا، تعامل و تحمل افراد در حوزه اجتماعی کاهش یافته است و این موضوع از آسیب‌های ماست.
اطمینان با تاکید بر نقش سازمان‌های مختلف مانند صدا و سیما، شهرداری، آموزش و پرورش و ... در کاهش خشونت و به ویژه خشونت خانگی، گفت: برخی از سازمان‌ها به صورت مقطعی با موضوع خشونت خانگی درگیر می‌شوند و برنامه بلندمدت برای این موضوع ندارند این سازمان‌ها معمولا به موضوع جنبه اداری می‌دهند، هنگامی که به یک موضوع علمی به صورت اداری توجه شود فروکاستن موضوعی مهم را مشاهده می‌کنیم بنابراین نباید انتظار داشته باشیم اتفاق خاصی رخ دهد.
این جامعه‌شناس افزود: البته تا زمانی که مردم نخواهند خشونت کاهش یابد و به این موضوع به صورت اداری و سازمانی نگاه شود، راه‌حل‌ها فایده‌ای نخواهد داشت، سطح تعامل مردم با یکدیگر باید تلطیف شود.
وی گفت: صدا و سیما می‌تواند با آموزش مستمر در کاهش خشونت خانگی تاثیر زیادی داشته باشند، به طور مثال هنگامی که در مناظره‌های تلویزیونی گاهی شکلی از خشونت‌های کلامی به نمایش گذاشته می‌شود پس از مناظره هم باید به همان میزان برنامه‌های آموزشی پخش شود.
شهرداری در کاهش خشونت سهم موثری دارد
این جامعه‌شناس سهم شهرداری را در کاهش خشونت بسیار موثر دانست و خاطرنشان کرد: شهرداری باید پیش از اینکه به مسائل کالبدی ورود پیدا کند به مسائل اجتماعی وارد شود همچنین ضمن اینکه اقدامات شهرداری می‌تواند کارگشا باشد در صورت عدم تصمیم‌گیری درست توسط این نهاد می‌تواند خشونت تشدید شود، به طور مثال هنگامی که در یک محله برای پیشگیری از آلودگی صوتی تمهیداتی فراهم نشده است مردم آن منطقه بدون اینکه بدانند برافروخته هستند آمادگی چالش با دیگران مخصوصا افراد خانواده خود را دارند.
اطمینان با بیان اینکه شهرداری در مراکز خود می‌تواند دوره‌های آموزشی در زمینه کنترل خشم برگزار کند، اظهار کرد: مردم باید به این نتیجه برسند که از محتواهایی که اثر منفی روی آن‌ها می‌گذارد دوری کنند و خود کنترلی انجام دهند و مهارت‌های کنترل خشم و مهارت‌های ارتباطی خود را افزایش دهند.
در دسترس بودن اورژانس اجتماعی خشونت خانگی را کاهش می‌دهد
این استاد دانشگاه گفت: در مداخله بحران دچار چالش هستیم مواردی زیادی وجود دارد که چندین ماه است یک خانواده دچار مشکل و چالش شده و به دنبال دسترسی به منابع اجتماعی برای مداخله است، اما اورژانس اجتماعی که باید 24 ساعته فعالیت داشته باشد در ساعت‌های محدود و با تعداد نیروی محدود فعالیت می‌کند، اگر اورژانس اجتماعی در دسترس باشد خشونت خانگی علیه بانوان و کودکان کاهش خواهد یافت.
اطمینان با بیان اینکه در دانش‌آموزان گرایش به شبکه‌ها، عکس‌ها و محتواهایی که خشونت‌زا هستند وجود دارد، عنوان کرد: لازم است این موضوع در سرفصل‌های درسی آن‌ها دیده شود.
وی با اشاره به اینکه باید برای کاهش خشونت درخواست‌های مراجعین در سازمان‌ها و ادارات تسهیل شود، گفت: این موضوع به معنای جواب مثبت دادن به خواسته ارباب رجوع نیست حتی اگر قرار است پاسخ منفی به مراجعه‌کنندگان بدهیم باید این موضوع به سرعت انجام شود تا ارباب رجوع تکلیف خود را بداند، معطل شدن در ادارات و در صف ماندن موجب می‌شود خشونت افزایش یابد.
این جامعه‌شناس افزود: در مجموع برای کاهش خشونت در جامعه تلاش و آگاهی افراد جامعه، ارائه آموزش‌های لازم به مردم و هدفمندتر شدن اقدامات دستگاه‌های متولی تاثیرگذار است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید