بورس انتخابات و سفره هاي سهامداران

آفتاب‌‌نیوز : با برگزاري بيست و شش انتخابات از زمان سرنگوني رژيم شاهنشاهي و با گذر از سالهاي سازندگي و اصلاحات، عده اي را اين اعتقاد شکل گرفته که در پس هر انتخابات چه آبادگران بر سر کار بيايد، چه مشارکت و چه کارگزاران، وضع مردم تغيير نخواهد کرد و در بر همان پاشنه سابق خواهد چرخيد. 

تجربه دو سال گذشته اما به وضوح ثابت کرد "فرق است زين حسن تا آن حسن". شايد برخي کارشکني ها و سنگ
اندازي ها مانع تحقق اهداف اصلاحي و نوگرايانه شود اما کمترينش اين است که منتخبان واقعي ملت حتي اگر دستشان به آنچه مي خواستند نرسد گزندي نيز به مردم نمي رسانند و اين البته کم موهبتي نيست که اگر از خير کسي اميد نيست، لااقل شر نمي رساند. 

در مقايسه انتخابات اين مرز و بوم با کشورهاي توسعه يافته چندي پيش سيد مصطفي تاج زاده طي نشستي به منظور بررسي شرايط مشارکت حداکثري مردم در انتخابات ابراز عقيده کرد: در صد قابل توجهي از مردم ايران و کشورهاي توسعه يافته غربي معمولاً در انتخابات حضور نمي يابند. اما ميان اين عدم حضور يک تفاوت است و آن که مردم در ايران معتقدند هر که بر سر کار بيايد منافع شهروندان را تامين مي کند و رضايت آنها را فراهم مي آورد، بي تفاوتي حاصل مي شود؟ انتخابات رياست جمهوري نهم با همه ابعاد و زوايايش از اين باب اما تفاوتي محسوس با ديگر زمينه هاي انتخاباتي دارد؛ آن گونه که ديگر نمي توان گفت انتخاب رئيس جمهور و کابينه اش تاثيري در زندگي و اقتصاد خانواده ها نمي گذارد. از سويي بايد توجه داشت حوزه هاي تاثير گذار بر آراي شهروندان در انتخابات پيش رو تغيير کرده و از پايگاه هاي سنتي به ديگر مراکز اجتماعي و اقتصادي منتقل شده است.
اگر روزگاري مجالس و محافل مذهبي، کانونهاي تاثير گذار عرصه سياسي بود، حالا وبلاگها، سايت هاي و پايگاه هاي اينترنتي هستند که به نقش آفريني درعرصه انتخابات مشغولند. 

اگرزماني تکليف شرعي و وظيفه ملي بر آراي شهروندان تاثير مي گذاشت، اينک منافع فردي و مصالح کاري نيز در انتخاب نهايي آن ، اثر بخش شده است. 

شايد همين نشانه هاي گذار به ليبراليسم باشد که اقتدارگرايان محافظه کار را به خشم آورده و آنها را به رويارويي با اصلاح طلبان و نوگرايان واداشته است. 

از نمونه کانونهاي تاثير گذار در سالهاي اخير يکي هم بازار بورس اوراق بهادار است که با افزايش اقبال مردمي از خريد سهام، نقشي بي بديل در زندگي قشر متوسط جامعه يافته است. بدان گونه که تحولات بين المللي و سياستگذاري هاي داخلي بي درنگ بر بازار بورس و به تبع آن وضع مردم اثر بخش بوده است. اين چنين است که ريزش و رويش هاي سياسي و تحولات جهاني و حتي گمانه زني هاي فعالان سياسي تاثيرش را به سرعت بر بازار سرمايه نمايان مي کند. 

بازار بورس که ساليان دراز بود سهامداراني خاص و فعالين مشخصي را تجربه مي کرد در اين اواخر، رنگ و بويي عمومي تر يافت و به زندگي توده مردم خصوصاً قشر متوسط شهر نشين نيز راهي پيدا کرد، سبدهاي مشخصي خريداري شدند و عامه مردم هم سهم خود را از اين بازار با سخاوت طلب کردند. چشم هاي بسياري بر تابلوي بورس خيره ماند و صفحات بورس روزنامه ها نيز مخاطبين بيشتري يافت. از همين زاويه است که ديگر نمي توان گفت انتخابات رياست جمهوري در معيشت و حال و روز مردم بي تاثير است. شايد کماکان برخي حوزه ها از تاثير در امان بمانند، اما از جمله محافل تاثير پذير و تاثيرگذار بازار بورس اوراق بهادار است که هر چه مي گذرد در اقتصاد خانواده عيان تر جلوه مي کند. اينک با چنين تاثيري، براي شهروندان مهم است که رئيس آتي با سياستها و برنامه هايش ثبات، امنيت، آرامش و توسعه را در پرتويي از نوگرايي وجهه عمل قرار دهد، چرا که بر آيند اينها در حال و روز خود نيز تاثيرگذار است. براي سهامداران مهم هست که شاخص هاي بورس کاهش يابد يا افزايش. از همين رو است که به ثبات سياسي وحل و فصل مسائل بين المللي ايران اهميت مي دهند و رئيس جمهور مقتدري مي پسندند که توان برآورده کردن مطالباتشان را داشته باشد. 

مسائل هسته اي و غني سازي اورانيوم شايد به خودي خود براي عامه مردم دغدغه اي به حساب نيايد اما همين که پرونده هسته اي ايران سامان گيرد و از قبل آن بورس رونق بيابد، خيل عظيم سهامداران و خانواده هايشان به انتخاب شخص رئيس جمهور وقعی مي نهند و تحولات انتخاباتي کشور را با دقت پيگيري مي کنند. در اين ميان نکته حائز اهميت و جالب توجه اين جا است که فارغ از آنها که ثبات و رونق بورس را در رأي دادن به هاشمي رفسنجاني مي جويند، حتي آنها که با دلخوري از عرصه سياسي و سياست ورزي، تحريم انتخابات را پيش گرفته اند به خوبي واقفند حضور هاشمي در رأس قوه مجريه چه تاثيري در بورس برجاي خواهد گذارد. سهامداران طرفدار اقتصاد آزاد نيک مي دانند که سياستهاي اقتصادي هاشمي و مجموعه کارگزارش در نهايت به رونق بورس مي انجامد. 

طرفه آنکه مخالفان و منتقدان هاشمي نيز بر اين نکته اذعان دارند که بازار سرمايه و سهام به حضور هاشمي در کسوت رياست جمهوري واکنش مثبتي نشان خواهد داد. چنانکه حتي ثبت نام و حضور وي در انتخابات نيز عکس العمل مثبت شاخص هاي بورس را به همراه داشت.
 در اين حال بايد توجه داشت که وضع پرونده هسته اي ايران و مواضع تند و تيز کشورهاي غربي و در مرحله دورتر احتمال ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت مواردي است که مي تواند بازار سرمايه را با رکورد و يا افتي فاحش رو به رو کند. از اين رو است که سهامداران و خانواده هايشان با بيم و اميد تحولات سياسي کشور را زير نظر قرار داده و به مانند گذشته نمي گويند هر که بر سر کار بيايد فرقي در حال و روز و کسب و کار نمي گذارد. از قضا در نهمين دوره انتخابات رياست جمهوري اين مهم است که چه کسي بر سر کار بيايد.
 بايد چشم ها را باز کرد و بهتر نگريست. نه فقط براي ايفاي وظيفه ملي که اين بار براي خودمان و کسب و کارمان مهم است چه کسي رئيس جمهور مي شود.