آفتابنیوز : سرویس بینالملل- از نگرانی منابع اطلاعاتی اسرائیل درباره احتمال استقرار سامانه موشکی اس-۳۰۰ ایران در سوریه تا توصیههای کارشناسان نئومحافظهکار امریکایی به ترامپ برای اقدام نظامی علیه منافع سپاه تنها بخشی از تحلیلهای گسترده درباره پیامدهای رویارویی اخیر ایران و اسرائیل در سوریه بودهاند.
به گزارش آفتابنیوز، نشریه «نیویورک دیلی نیوز» با انتشار گزارشی ضمن اشاره به رویارویی روزهای اخیر میان ایران و اسرائیل در سوریه مینویسد اکنون بار سنگین مسئولیت بر روی دوش ترامپ برای رویارویی با روسیه و اتحادیه اروپا قرار دارد.
این نشریه از حمله اخیر اسرائیل به سوی پهپادی که مدعی است متعلق به ایران بوده و پس از آن سقوط جنگنده ارتش اسرائیل بدنبال آتشبار نیروهای سوری به عنوان گستردهترین تبادل آتش میان ایران و متحداناش با اسرائیل در سوریه یاد کرده است. این نشریه مدعی است که سپاه قدس ایران از حمله اسرائیل متعجب شده است و مینویسد: «زمانی که اسرائیلیها نه تنها پهپاد را رهگیری کردند بلکه به پایگاه نگهداری و مرکز فرماندهی آن حمله کردند بیشتر ایرانیان را شگفتزده کردند. ایران حضور نظامی و پایگاههای خود را در سوریه گسترش میدهد. این موضوع سبب می شود تا دیر یا زود جنگهای گستردهتری میان اسرائیلیها و ایرانیها و شبهنظامیان شیعه ایجاد شود. اخیرا چند تن از مقامهای ایران با رهبران شیعیان در لبنان دیدار کردهاند. اکنون وقت آن است که پوتین به ایران و شبه نظامیان شیعه هشدار دهد که دیگر پشتیبانی هوایی روسها را نخواهند داشت. آیا پوتین این کار را خواهد کرد؟ در این میان اگر امریکا جدیت نشان دهد احتمال متقاعد شدن پوتین وجود دارد.»
این نشریه مینویسد ممکن است ترامپ خواستار رویارویی مستقیم با پوتین نباشد اما روسها تا زمانی که با فشار امریکا مواجه نباشند بر ایران فشار نخواهند آورد. دولت ترامپ باید به صورت دیپلماتیک با اروپاییها رایزنی کرده و از آنان بخواهد تا با ایران مذاکره کنند. البته اتحایه اروپا گزینههای کمی دارد.
روزنامه «گاردین» نیز در گزارشی با اشاره به رویارویی اخیر میان ایران و اسرائیل در سوریه مینویسد: به نظر میرسدکه دو طرف در حال عبور از خطوط قرمز یکدیگر هستند. هیچ یک از طرفین خواستار یک جنگ کامل نیستند اما انتظار هم نمیرود که مقابله میان آن دو کاهش یابد. پس از چندین دهه منازعه ایران با اسرائیل از طریق حزبالله لبنان اخیرا شاهد نبرد مستقیم آن دو بازیگر منطقهای بودیم. «اوفر زلزلبرگ» تحلیلگر گروه بین المللی بحران میگوید: «ما وارد مرحله تازهای شدهایم که احتمالا شاهد درگیری بیشتر میان اسرائیل و ایران و نیروهای مورد آنها خواهیم بود». هر چند او فکر نمیکند درگیریها به جنگی کامل و تمامعیار منتهی شوند اما میگوید که انتظار میرود شدت تنش افزایش یابد. او میگوید که اسرائیل اصرار دارد اثبات کند که پهپاد وارد شده به حریم هواییاش متعلق به ایران بوده است. هدف اسرائیل این است که ادعای ایران در اینباره که صرفا مستشاران نظامیاش در سوریه حضور دارند را زیر سوال ببرد و بگوید که هدایت جنگ در سوریه برعهده ایران است».
او میگوید که اسد به تنهایی قادر نیست با استفاده از ارتش سوریه در مقابل اسرائیل اقدامی انجام دهد و وابسته و نیازمند به حزبالله لبنان و حتی نیروهای ایرانی است.
«میدل ایست ای» هم در گزارشی مینویسد که اسرائیل و ایران جنگ مخفی در سوریه را به جنگی باز و علنی تبدیل کردهاند. این سایت اشاره میکند که پس از ساقطشدن جنگنده اف-۱۶ اسرائیل احتمالا وضعیت به بدترین حالت ممکن خواهد رسید. ساقط شدن جنگنده اسرائیلی یعنی پایان فصل جنگ پنهان میان ایران و اسرائیل. این نقطه اوجی در درگیریهای چندین دهه گذشته ایران و اسرائیل است. حملات اخیر اسرائیلیها نیز بزرگترین شگفتیسازی نیروی هوایی آن رژیم از زمان حمله سپتامبر ۲۰۰۷ میلادی به راکتور اتمی سوریه در دیرالزور به این سو بوده است. این موضوع سبب میشود تا ایران توان دفاعی خود را از طریق روش های مختلفی تقویت کند؛ از وارد کردن سامانههای جدید از چین و روسیه به سوریه تا ایجاد دهها پست نظامی در سرتاسر آن کشور.»
این سایت مینویسد هدف قرار دادن اف -۱۶ اسرائیل هشداری به آمریکاست که هرگونه تلاش واشنگتن برای تغییر بازی و توازن قوا در سوریه و تلاش برای بیثباتسازی آن کشور میتواند برای آمریکا و متحدانش بسیار پرهزینه باشد. این هشداری از سوی ایران به آمریکا بود.»
«میدل ایست ای» مینویسد که بازتاب این خبر در رسانههای داخلی ایران نیز جالب توجه بود: «رسانههای محافظه کار ساقطشدن جنگنده اسرائیلی را پیروزیای برای محور مقاومت متشکل از ایران، سوریه و حزبالله قلمداد کردند. واکنش اصلاحطلبان اما حساب شده بود. از طرفی آنان نمی خواستند بگویند که ایران پشت سر ساقط شدن اف -۱۶ بوده است و از سوی دیگر نیز نمیخواستند دستاوردهای ایران در سوریه را نادیده گیرند. در نتیجه، آنان محتاطانه نوشتند که آنچه روی داده اقدامی غیرمعمول از سوی اسرائیل بوده است.»
«میدل ایست ای» در ادامه اشاره میکند که مسکو کلیدیترین بازیگر در صحنه سوریه نسبت به جنگ آشکار میان ایران و اسرائیل اعلامنظر جدیای نکرده است و تصور عمومی بر این است که روسیه احتمالا مخالف حمله به اف-۱۶ اسرائیلی نبوده است چرا که با این اقدام این پیام به تل آویو و امریکا منتقل شده که مسکو بزرگترین بازیگر در صحنه سوریه برای تصمیمگیری نهایی است. حزب الله نیز ممکن است کارتهای مخفیای داشته باشد تا هزینه مقابله را برای اسرائیل افزایش دهد.
این سایت مینویسد: «اگر ایران اعتماد به نفس زیادی از خود نشان دهد ممکن است اسرائیل را به پذیرش مخاطره بیشتر وادار کند؛ به خصوص آنکه بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل اکنون با بحران سیاسی مواجه است و به زودی به اتهام ارتکاب فساد محاکمه میشود. اکنون منطقه در لبه پرتگاه قرار گرفته است و هر حرکت کوچکی می تواند منجر به بروز جنگی تمام عیار و بزرگ شود.»
شبکه خبری «الجزیره» نیز در گزارشی از رویارویی اخیر میان ایران و اسرائیل در سوریه به عنوان بزرگترین رویارویی طرفین یاد کرده است. این شبکه خبری به نقل از «محمد مرندی» استاد دانشگاه تهران اشاره میکند که ساقط شدن جنگنده اف-۱۶ اسرائیل شکست بزرگی برای آن رژیم بود. او میگوید که اسرائیل از ایران به عنوان یک بهانه برای توجیه اقدامات تجاوزکارانه خود در منطقه استفاده میکند. مرندی میگوید که مسئله اصلی اسرائیل مهار نفوذ ایران نیست بلکه تلاش اسرائیل برای تضعیف سوریه است. او اشاره میکند که دلیل این موضوع آن است که دولت سوریه در همکاری با ایران تلاش میکند تا القاعده و گروه های سلفی – تکفیری را از سوریه بیرون کند این در حالیست که در سال ۲۰۱۶ میلادی رییس سابق موساد به الجزیره گفت که اسرائیل روابط تاکتیکی با جبهه النصره گروه وابسته به القاعده در سوریه دارد.
الجزیره در ادامه به نقل از مرندی مینویسد که جنگ بین حزب الله و اسرائیل به نفع اسرائیل نخواهد بود. این شبکه خبری اشاره میکند برخی معتقدند که روسیه تنها بازیگری است که میتواند مانع از بروز جنگ بعدی در منطقه شود. برخی از تحلیلگران میگویند که اسرائیل خواستار سقوط کامل حکومت تحت رهبری اسد نیست، بحث بر سر بشار اسد نیست بلکه بر سر موضوع ایران است. به همین دلیل است که اسرائیل چندین حمله را از سال ۲۰۱۶ میلادی به این سو انجام داده است.»
بعید است که جنگی تمام عیار در شرایط کنونی روی دهد چرا که روسیه در تلاش است تا همزمان ایران و اسرائیل را حفظ کرده و به خویشتنداری دعوت کند.
شبکه خبری «العربیه» نیز در یادداشتی به قلم «عبدالرحمان الراشد» مدیر سابق آن شبکه و از روزنامهنگاران معروف طرفدار عربستان سعودی از «دیپلماسی ساقط کردن هواپیما» نوشته و مدعی شده است: « ایران میتواند از طریق عضوگیری از بین نیروهای خارجی درگیری با اسرائیل را افزایش دهد. این ارتش متشکل از نیروهای خارجی بیش از ۵۰ هزار جنگجوی از لبنان، عراق افغانستان و سایر کشورهاست.»
«ریچارد گلدبرگ» تحلیلگر بنیاد نئومحافظه کار «دفاع از دموکراسی» هم در یاداشتی در روزنامه «نیویورک پست» با اشاره به تحولات اخیر دونالد ترامپ را تحریک به حمله علیه سپاه کرده است و مدعی شد: «زمانی که ایران پهپاد خود را به داخل اسرائیل فرستاد نه تنها تل اویو که ترامپ را نیز آزمایش کرد. زمانی که اسرائیل در دوران اوباما خواستار مقابله امریکا با ایران شد اوباما گفت من کار دیگری دارم؛ مذاکره با ایران بر سر برنامه هستهای و آزادسازی ملوانان امریکایی. بدتر از همه آن که اوباما از اجرای خط قرمز خود در سوریه خودداری کرد و در مقابل ایران کاری انجام نداد. رهبران ایرانی ضعف امریکایی ها را دیدند و در واکنش به آن هژمونی منطقهای خود را در سرتاسر خاورمیانه گسترش دادند. اکنون نیز علیرغم آن که ترامپ سخنان تندی را علیه ایران می گوید و قول داده که برجام را برهم زند اما هنوز نمیداند که باید در مقابل تهران چه کند.
او در پایان مینویسد در نهایت امریکا باید با رایزنی دیپلماتیک به پوتین بفمهاند که اگر خواستار حضور درازمدت در سوریه و بهرهمندی از سود بازسازی سوریه است باید یا نیروهای ایران را از سوریه خارج کند یا آن که امریکا و متحداناش این کار را انجام خواهند داد.
پایگاه تحلیلی ایتالیایی «رایتز ریپورتر» نیز در گزارشی به تحلیل یادداشت یکی از کارشناسان موساد پرداخته است. این تحلیلگر ناشناس امنیتی معتقد است که ایران استراتژی خود را در سوریع تغییر میدهد. او میافزاید: «برای نخستینبار ایران و اسرائیل رویارویی مستقیم نظامی داشتند. موساد هشدار داده بود که امکان آن وجود دارد که تهران سامانه موشکی اس-۳۰۰ را به سوریه انتقال دهد یا آنکه از روسها بخواهد که این سامانه را برای سوریه ارتقا داده و به روزرسانی کنند. آنچه اخیرا در سوریه روی داد تغییر استراتژیک ایران در جنگی اعلام نشده علیه اسرائیل بود. برای نخستینبار ایران دیگر از حزبالله برای حمله به اسرائیل استفاده نکرد. اکنون مهمترین موضوع برای اسرائیل آن است که بفهمد آیا ایران بخشی از سامانه نوشده اس-۳۰۰ خود را به سوریه انتقال داده، خواهد داد و یا خیر.