آفتابنیوز : شب یلدا، شبی نام آشنا در فرهنگ ایرانیان محسوب می شود، شبی که به واسطه طولانیتر بودن آن به نسبت دیگر ایام سال، به محفلی برای دورهمی خانوارهای ایرانی و جمع شدنهای خودمانی با دوست، فامیل و آشنایان معروف است.
به گزارش آفتابنیوز؛ در این میان، همچنان شاهد تکرار یک تجربه تلخ هستیم و آن گرانی و افزایش قیمت اقلام و محصولاتی خاص در آستانه ورود به ایام مناسبتی است که هزینه های مرتبط با آن هیچگونه سنخیت و قرابتی با جیب اقشار ضعیف و بعضا متوسط جامعه ندارد.
شب یلدا و روزهای منتهی به آن همه ساله عموما با گرانی خشکبار به عنوان اصلیترین محصول زینتبخش سفره این شب همراه است. شب یلدای امسال وجه تمایزی جدی با شب یلدای سال ها و حتی دهه های گذشته دارد، سخن از گرانی و افزایش قیمتی است که در ماه های اخیر، بصورتی افسار گسیخته بر بازار این محصول تحمیل شده است، بطوریکه در آستانه این شب (یلدا)، مجددا شاهد بالارفتن قیمت ها در این حوزه هستیم.
به نوشته باشگاه خبرنگاران، پسته، بادام، کشمش، توت، نخودچی، تخمه ژاپنی، فندق و حتی تخمه آفتابگردان نیز مشمول گرانی شده اند، بی پرده باید گفت وقتی به میزان حقوق دریافتی بسیاری از کارگران و کارمندان این مرز و بوم می نگریم، جز خجالت سرپرست های خانوار در برابر همسر و فرزندانشان، نتیجه دیگری نمی بینیم.تردیدی وجود ندارد امکان خرید پسته حداقل 200 هزار تومانی در هر کیلو، بادام و گردوی 120 هزار تومانی، تخمه ژاپنی 30 تا 40 هزار تومانی و ... برای بسیاری از خانوارها وجود ندارد.
ریشه این گرانیها چیست؟
اگر از کلمه بهانه استفاده نکنیم، به هر ترتیب همواره دلیلی برای گرانی محصولات وجود دارد، در طول سالیان گذشته آنقدر از این دلایل و عوامل به گوش رسیده که گوش ها نیز به شنیدن آن عادت کردهاند. اما به راستی، چه بر سر بازار خشکبار آمده که پسته مرغوب 70 هزار تومانی در هر کیلو (در سال گذشته) حالا با قیمت حداقل 200 هزار تومان، نرخگذاری می شود.
آنچنان که آمارهای موجود در رسانه ها نشان میدهد، در هفت ماه نخست امسال،حدود 33 هزار تن پسته با ارزشی بالغ بر 300 میلیون دلار به کشورهای هدف صادر شده، به واقع این میزان، از حیث وزنی 13 درصد و از حیث ارزش ریالی 20 درصد نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل کاهش داشته است. گزارشهای موجود حاکی از این واقعیت تلخ است که تنها در مهر و آبان گذشته، 8 هزار تن پسته به خارج از کشور صادر شده، در شرایطی که این عدد و رقم برای مهر و آبان سال گذشته 50 هزار تن ثبت شده است. کوتاه سخن اینکه، ضریب صادرات به شدت با کاهش مواجه شده است.
محمود ابطحی، رئیس انجمن پسته، در گفت و گویی با رسانه ها در ارتباط با رشد چندین برابری قیمت آجیل و خشکبار، اظهار کرد: تولید محصول اشاره شده به یک پنجم کاهش پیدا کرده و همین موضوع بازار صادراتی پسته را نیز به شدت تحت الشعاع قرار داده است.در شرایط فعلی نباید صادرات را فراموش کرد، زیرا در صورت غفلت از بازار صادارت، رقبای ما به سرعت جای کشور ایران را خواهند گرفت.
رئیس انجمن پسته می گوید: تغییرات آب و هوایی و دمایی و سرمازدگی باعث از بین رفتن بخش قابل توجهی از سردرختی های پسته در ماه های گذشته شده و با توجه به اینکه در سال آینده قریب به 200 هزار تن پسته برداشت خواهد شد از دست دادن بازار صادراتی، معیشت بیش از 1 میلیون و 200 هزار نفر از فعالان این عرصه را به خطر می اندازد.
وی توصیه می کند، مردم این وضعیت را تحمل کنند تا از این برهه سخت عبور کنیم!
حقیقت مشکل اینجاست که گرانی آجیل شب یلدا صرفا به پسته خلاصه نمی شود، زیرا می توان با مد نظر قرار دادن شرایط خاص فعلی و یا به زعم رئیس انجمن پسته، ملاحضات صادراتی، یکسال سفره آجیل این شب خاص را بدون پسته پهن کرد، اما متاسفانه گرانی ها، دیگر اقلام تشکیل دهنده آجیل را نیز در بر گرفته است.
بادام هندی کیلویی 170 تا 200 هزار تومان، بادام منقا شور100 هزار تومان، بادام ایرانی با پوست 80 تا 90 هزار تومان، نخود چی،گردو، فندق،کشمش، توت و... همگی مشمول گرانی های عجیب و غریب شده اند، شرایطی که انگشت حیرت را بر دهان طبقه متوسط و ضعیف جامعه نگه داشته است.
ردپای افغانستانیها در گرانی آجیل شب یلدا
خبرگزاری ایسنا نیز در گزارشی در همینخصوص نوشته است: امسال بازار انواع آجیل در آستانه شب یلدا وضعیت نامناسبی را تجربه میکند و مردم شاهد قیمتهای عجیب و غریبی از این محصولات خشکباری همچون پسته، گردو و غیره هستند. البته چندی پیش محمود ابطحی - رییس انجمن پسته - کاهش تولید پسته به یک پنجم میزان تولید سال گذشته را از عوامل گرانی این محصول باغی اعلام کرده و گفت: مردم امسال را تحمل کنند و کمتر پسته خریداری کنند تا سال آینده تولید و بازار این محصول اصلاح شود.
اما مصطفی احمدی - رییس اتحادیه خشکبار و آجیلفروش - نظر دیگری در این باره دارد و میگوید که وزارت جهاد کشاورزی میتواند به صورت مقطعی ثبت سفارش و واردات این محصولات را در بازه زمانی مشخص و در تناژ تعیین شده، باز کند تا بازار آجیل تنظیم شود، چرا که مردم حق دارند این محصولات را به قیمت مناسب برای خود تامین کنند.
وی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: از تیر ماه امسال افزایش قیمت انواع آجیل مانند پسته، اتفاق افتاد چرا که تولید آن به حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تن کاهش یافت و از سوی دیگر نیز براساس آمارهای رسمی اعلام شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی، تولید مغز گردو نیز ۸۰ درصد کاهش یافته است، چرا که در اردیبهشت ماه امسال درختان گردو با سرمازدگی کم نظیری مواجه شدند.
رییس اتحادیه خشکبار و آجیلفروش در ادامه اضافه کرد: از همان زمان به وزارت جهاد کشاورزی اعلام کردیم که اگر میخواهد بازار آجیل و خشکبار کنترل شود باید در بازه زمانی مشخص و با تناژ تعیین شده و محدود، ثبت سفارش واردات این محصولات را که با کمبود تولید مواجه شدهاند یا این که خشکباری همچون بادام هندی و بادام درختی که تولید داخلی ندارد و بسیار محدود است را، آزاد کند تا قیمتها متعادل شوند. گرانی با گران فروشی فرق دارد و اتفاقا آجیل فروشان سطح شهر قیمت محصولاتشان ۱۰ درصد از ماههای گذشته ارزانتر شده است، چرا که در این بازه زمانی آنها مشتری میخواهند و مردم قدرت و توان خرید ندارند، اما در ماههای گذشته تجار افغانستانی به بازار آجیل ورود پیدا کردند و با خرید پسته، گردو و خشکبار ایرانی، آنرا به چند برابر قیمت به کشورهای مختلف میفروشند و این اتفاق در ایام برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال افتاد و افغانستان صادرکننده آجیل ایرانی به روسیه شد و همین عامل باعث گرانی آجیل و خشکبار شد.